Луіза Ульрыка Пруская

Луіза Ульрыка Пруская, таксама Ловіса Ульрыка Пруская (ням.: Luise Ulrike von Preußen, шведск.: Lovisa Ulrika av Preussen; 24 ліпеня 1720 — 16 ліпеня 1782) — пруская прынцэса, дачка караля Фрыдрыха Вільгельма I, малодшая сястра Фрыдрыха Вялікага. З 1751 года — каралева Швецыі.

Луіза Ульрыка Пруская
шведск.: Lovisa Ulrika av Preussen
Каралева-кансорт Швецыі 1751 — 1771
Папярэднік	Фрэдрык I
Пераемнік	Сафія Магдалена Дацкая
Нараджэнне	24 ліпеня 1720(1720-07-24)[1][2][…] Берлін, Каралеўства Прусія[1]
Смерць	16 ліпеня 1782(1782-07-16)[1][3][…] (61 год) Svartsjö Palace[d], камуна Екерэ, лен Стакгольм, Швецыя[1]
Месца пахавання	царква Рыдархольмена[4]
Род	Гогенцолерны
Імя пры нараджэнні	ням.: Luise Ulrike von Preußen
Бацька	Фрыдрых Вільгельм I[1]
Маці	Сафія Даратэя Гановерская[1]
Муж	Адольф Фрэдрык[5][1]
Дзеці	Карл XIII, Густаў III[6], Фрэдэрык Адольф Шведскі[d], Сафія Альберціна Шведская[d] і son of von Holstein-Gottorp[d][7]
Веравызнанне	лютэранства
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзілася ў сям’і караля Прусіі Фрыдрыха Вільгельма I і яго жонкі Сафіі Даратэі Гановерскай. Яна была пятай з шасці дачок прускага манарха. У адрозненне ад іншых дзяцей караля-салдата бойкая прынцэса праяўляла жывую цікавасць да ваеннай справы і заслужыла гэтым любоў свайго бацькі.

29 жніўня 1744 года 24-гадовая Луіза Ульрыка па патрабаванні свайго брата Фрыдрыха II Прускага выйшла замуж за шведскага кронпрынца Адольфа Фрэдрыка з Гольштэйн-Готарпскай дынастыі, пасля абранага каралём Швецыі ў 1751 годзе. У 1747 годзе Фрыдрых II заключыў саюз са Швецыяй, паводле якога Прусія абавязалася аказаць Швецыі дапамогу ў выпадку пагрозы з боку Расіі. Ажыўленая перапіска брата і сястры, у якой кароль Прусіі дзеліцца сваім ваенным вопытам, сведчыць аб іх блізкіх адносінах.

У 1751 годзе муж Луізы Ульрыкі ўзышоў на трон Швецыі, і вакол манархавай пары сфарміравалася прыдворная партыя, у якую спачатку ўваходзілі іх блізкія сябры з вышэйшай арыстакратыі, а таксама прадстаўнікі літаратуры і мастацтва, якіх прыцягнула захопленая мастацтвам каралева. Пазней у прыдворную партыю ўступалі афіцэры і чыноўнікі, якія пакідалі старыя партыі ў надзеі на асабістыя выгоды. Прыдворная партыя адрознівалася ад партыі капелюшоў і партыі каўпакоў: яна не была звязаная ні з адным з саслоўяў і не вылучала ніякай палітычнай ці эканамічнай праграмы. Яе ідэя складалася ў прынцыповым процідзеянні парламенцкай Канстытуцыі і ўмацаванні каралеўскай улады.

На рыксдагу 1751—1752 гадоў прыдворная партыя дамаглася некаторых прывілеяў для манархавай пары без якіх-небудзь кардынальных змен у сістэме ўлады. Канфлікт паміж прыдворнай партыяй і партыяй капелюшоў працягваў абвастрацца. Кульмінацыя наступіла ў 1756 годзе, калі быў папярэджаны дзяржаўны пераварот, арганізаваны бліжэйшымі сябрамі каралевы Луізы Ульрыкі. Змоўшчыкі былі своечасова выкрытыя, некалькі членаў прыдворнай партыі былі прысуджаныя да смяротнага пакарання або вымушана адправіліся ў эміграцыю. Парламент вынес каралеве строгае папярэджанне.

Па патрабаванні брата Фрыдрыха II Луіза Ульрыка вярнулася на радзіму ў Прусію праз 28 гадоў пражывання ў Швецыі пасля смерці мужа. Луізу Ульрыку, характар якой з узростам толькі псаваўся, тым не менш сустрэлі з вялікім цяплом. Адносіны з сынам Густавам III заставаліся нацягнутымі.

Нашчадкі

• Густаў III (1746—1792), кароль Швецыі
• Карл XIII (1748—1818), кароль Швецыі
• Фрэдрык Адольф (1750—1803), герцаг Эсцер’етландскі
• Сафія Альберціна (1753—1829), Шведская прынцэса

Зноскі

1. Lovisa Ulrika — 1917.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q379406'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1724971'></a>
2. Lundy D. R. Luise Ulrike Prinzessin von Preußen // The Peerage Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
3. Luise Ulrike Luise Ulrike von Preußen, spätere Königin von Schweden // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138'></a>
4. Olsson M. Riddarholmskyrkan - inventories and graves — 1937. — С. 412. Праверана 19 лютага 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61765464'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61723518'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6027483'></a>
5. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
6. Union List of Artist Names — 2014. Праверана 22 мая 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q110250907'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2494649'></a>
7. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>