Ліпецкая вобласць

Ліпецкая вобласць — суб’ект Расійскай Федэрацыі, размешчаны ў цэнтральнай частцы Цэнтральнай Расіі. Утворана 6 студзеня 1954 года з часткі тэрыторый Арлоўскай, Тульскай, Разанскай, Тамбоўскай і Варонежскай абласцей. Мяжуе з Курскай, Арлоўскай, Тульскай, Разанскай, Тамбоўскай і Варонежскай абласцямі.

Ліпецкая вобласць
Герб[d] Сцяг
Краіна	Расія[1]
Уваходзіць у	Расія (1991—?)[2]
Адміністрацыйны цэнтр	Ліпецк
Дата ўтварэння	6 студзеня 1954
Кіраўнік	Igor Artamonov[d]
Насельніцтва	▼1 125 921 чал. (1 студзеня 2023)
Плошча	24 100 км²
Часавы пояс	MSD і Еўропа/Масква[d][3]
Код ISO 3166-2	RU-LIP
Код аўтам. нумароў	48
Афіцыйны сайт (руск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

На момант утварэння вобласць складалася з 34 раёнаў. У цяперашні час адміністрацыйна падзелена на 18 раёнаў і 2 гарады абласнога падпарадкавання (Ліпецк і Ялец) (раённыя і гарадскія муніцыпальныя ўтварэнні). Другі ўзровень мясцовага самакіравання складаюць 6 гарадоў раённага падпарадкавання (Гразі, Данкоў, Задонск, Лебядзянь, Усмань), Чаплыгін), 1600 сельскіх населеных пунктаў, аб’яднаных у 304 сельскія адміністрацыі (сельскія муніцыпальныя ўтварэнні), і 4 акругі ў складзе г. Ліпецка (Левабярэжная, Кастрычніцкая, Правабярэжная, Савецкая).

Прырода

Карысныя выкапні вобласці прадстаўленыя 300 радовішчамі: вапнякі, даламіты, пясок, гліны, цэментавая сыравіна. Па запасах карбанатнай сыравіны вобласць займае 1-е месца ў РФ. Значныя радовішчы торфу. Вялікай вядомасцю ў краіне карыстаюцца Ліпецкія мінеральныя крыніцы Архівавана 19 верасня 2007. і лячэбныя гразі, выяўленыя ў 1871 годзе.

Клімат умерана-кантынентальны з умерана халоднай зімой і цёплым летам. Сярэдняя тэмпература студзеня: −7 °C. Сярэдняя тэмпература ліпеня: +20.9 °C.

У вобласці знаходзяцца 2 запаведнікі: Галічча Гара — самы маленькі запаведнік Расіі з даледавіковай флорай, а таксама частка Варонежскага запаведніка.

Эканоміка

Прамысловая вытворчасць з’яўляецца асновай эканамічнага патэнцыялу вобласці, на яго долю прыходзіцца каля 66 % валавога рэгіянальнага прадукта. У 2005 годзе выраблена прадукцыі на суму больш 205 млрд. руб. з ростам на 2 %. Прамысловы комплекс вобласці складаецца з 200 буйных прадпрыемстваў, носіць шматгаліновы характар, уключае ў сябе чорную металургію, дзель прадукцыі якой значна павялічылася ў параўнанні з 1991 годам, машынабудаванне і металаапрацоўку, доля прадукцыі якіх прыкметна скарацілася ў параўнанні з 1991 годам (с 23 % до 11,5 %), электраэнергетыку (7 %), харчовую (14 %), хімічную, лёккую прамысловасці і прамысловасць будаўнічых матэрыялаў.

У ліку найбуйных прамысловых прадпрыемстваў Архівавана 19 верасня 2007. — акцыянерныя грамадствы: ААТ «Наваліпецкі металургічны камбінат», «Індэзіт інтэрнэшнл», ААТ «Ліпецкэнерга», ААТ «Ліпецкхлебмакаронпром», ЗАТ «Ліпчанка», ЗАТ Завод «Расінка», ААТ «Лебядзянскі», ААТ «Ліпецкі холадакамбінат», ААТ «Ліпецкцэмент», АОЗТ СУ-11 «Ліпецкбуд» і інш. Прадпрыемствы вобласці падтрымліваюць адносіны з фірмамі з больш 90 краін свету.

Насельніцтва

Насельніцтва практычна монанацыянальнае, абсалютную большасць насельніцтва складаюць рускія:

Народ	Колькасць у 2002 годзе, тыс. (*Архівавана 26 студзеня 2012.)
Рускія	1162,9
Украінцы	13,4
Армяне	5,4
Азербайджанцы	3,4
Цыгане	3,1
Беларусы	2,7
Татары	1,8
Малдаване	1,3
Немцы	1,1
Грузіны	1,0
паказаны народы з колькасцю больш за 1000 чалавек

Год Колькасць 1959 1 159 000 [4] 1973 1 223 000 [5] 1987 1 218 000 Год Колькасць 1989 1 230 200 [4] 1997 1 249 000 [6] 1998 1 248 000 [7] Год Колькасць 2009 1 163 300 [4] 2016 1 156 055 [8] 2018 1 150 201 [9] Год Колькасць 2020 1 139 371 [10] 2021 1 128 192 2023 1 125 921

Вядомыя асобы

• Якаў Паўлавіч Зайцаў
• Іван Цярэнцьевіч Кляймёнаў
• Іван Андрэевіч Флёраў
• Васіль Васілевіч Осіпаў — Герой Савецкага Саюза
• Міхаіл Нічыпаравіч Быкаў (1914—1944) — Герой Савецкага Саюза.

Зноскі

1. Шахрай С. М., Алексеев С. С., Собчак А. А. и др. Конституция Российской Федерации // Российская газета — Россия: 1993. — С. 102. — ISSN 1606-5484; 1560-0823 Праверана 27 кастрычніка 2016.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q159'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4061728'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4231499'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1853433'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q652062'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123630'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q334294'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4521357'></a>
2. АКТМУ Праверана 13 сакавіка 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4330203'></a>
3. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
4. Большая российская энциклопедия — М.: Большая российская энциклопедия, 2004. Праверана 8 жніўня 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1768199'></a>
5. Ли́пецкая о́бласть // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. — Т. 14. — С. 481.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
6. Лі́пецкая во́бласць // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.9: Кулібін — Малаіта — С. 274.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24038852'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13028710'></a>
7. Ли́пецкая о́бласть // Большой словарь географических названий / под ред. В. М. Котляков — Екатеринбург: Русское географическое общество, 2003. — С. 371. — 832 с. — ISBN 5-94799-148-9

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q113510146'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q726762'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q887'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4236098'></a>
8. http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/Popul2016.xls
9. 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — Federal State Statistics Service. Праверана 23 студзеня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680'></a>
10. https://www.gks.ru/storage/mediabank/Popul2020.xls