Марат Дзмітрыевіч Князеў

Марат Дзмітрыевіч Князеў (1 мая 1934, Беларуская ССР — 16 красавіка 1984, Масква) — савецкі кардыяхірург, Лаўрэат Дзяржаўных прэмій СССР (1975, 1988), доктар медыцынскіх навук, прафесар^[2].

Марат Дзмітрыевіч Князеў
Дата нараджэння	1 мая 1934(1934-05-01)
Месца нараджэння	Коханава, Коханаўскі сельсавет, Талачынскі раён, Беларуская ССР, СССР
Дата смерці	16 красавіка 1984(1984-04-16) (49 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР
Грамадзянства	СССР
Род дзейнасці	навуковец, урач, хірург, кардыяхірург, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	кардыяхірургія[d], медыцына[1] і хірургія[1]
Месца працы	Расійскі навуковы цэнтр хірургіі імя акадэміка Б. В. Пятроўскага[d] Расійская медыцынская акадэмія бесперапыннай прафесійнай адукацыі[d]
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук
Навуковае званне	прафесар[d]
Альма-матар	БДМУ
Навуковы кіраўнік	Барыс Васільевіч Пятроўскі[d]
Прэміі
Узнагароды

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Князеў.

Біяграфія

Нарадзіцца 1 мая 1934 года у вёсцы Коханава Беларускай ССР у сям’і настаўнікаў. Скончыў Мінскі дзяржаўны медыцынскі інстытут. Доктар медыцынскіх навук, прафесар. Адзін з першых хірургаў СССР і Расіі, які актыўна працаваў па праблеме хірургічнага лячэння ішэмічнай хваробы сэрца. Узначальваў аддзяленне каранарнай хірургіі Усесаюзнага навуковага цэнтра хірургіі АМН СССР (цяпер — РНЦХ РАМН), г. Масква.

Пасля заканчэння інстытута працаваў хірургам райбальніцы ў Белавежскай пушчы. У 1959 годзе паступіў у аспірантуру НДІ клінічнай і эксперыментальнай хірургіі Міністэрства аховы здароўя СССР у Маскве.

У 1962 годзе паспяхова абараніў кандыдацкую дысертацыю «Клініка, дыягностыка і хірургічнае лячэнне атэрасклератычных аклюзій біфуркацыі аорты і падуздышных артэрый». Навуковым кіраўніком быў прафесар Барыс Васільевіч Пятроўскі. Ужо кандыдатам медыцынскіх навук прыехаў у Мінск, дзе яго прынялі асістэнтам кафедры шпітальнай хірургіі БелДІУВ (цяпер — БелМАПА), але неўзабаве быў адкліканы ў Маскву ў той жа НДІ клінічнай і эксперыментальнай хірургіі, дзе і прайшоў шлях ад ардынатара да прафесара.

У 1964 годзе быў камандзіраваны ў Нью-Ёрк (ЗША) для працы лекарам у дыпламатычным прадстаўніцтве СССР пры ААН. Выконваючы асноўныя абавязкі, таксама стажыраваўся ў клініцы вядомага кардыяхірурга Майкла Эліса Дэбейкі. Вярнуўшыся праз 5 гадоў у Маскву, абараніў доктарскую дысертацыю «Вострая артэрыяльная непраходнасць аорты і артэрый канечнасцяў». Навуковым кіраўніком быў акадэмік Б. В. Пятроўскі. З 1969 узначальваў аддзяленне сасудзістай хірургіі ў НДІ і быў абраны загадчыкам створанай ім кафедры сасудзістай хірургіі Цэнтральнага інстытута ўдасканалення ўрачоў.

У аддзяленні распрацоўваліся прыярытэтныя праблемы хірургічнага лячэння ІХС, паталогіі груднога і брушнога аддзелаў аорты, брахіацэфальных артэрый і вазарэнальнай гіпертаніі.

Ён першым у СССР у ліпені 1970 года выканаў аўтавенознае аортакаранарнае шунтаванне з добрым вынікам 39-гадоваму мужчыне, які перанес два інфаркту міякарда^[3].

Праца

• Аўтар манаграфіі «Хірургія хранічнай ішэмічнай хваробы сэрца».
• Манаграфія «Вострыя трамбозы і эмбаліі біфуркацыі аорты і артэрый» у суаўт. з А. С. Беларусавым. — Мінск, 1977, с. 159
• Хірургія хранічнай ішэмічнай хваробы сэрца ў суаўт. з Б. У. Шабалкіным.  Мн., 1978, 250 °C.

Прэміі

• Дзяржаўная прэмія СССР (лістапад 1975 года) — за аднаўленчую і пластычную хірургію аорты і яе галін.
• Дзяржаўная прэмія СССР (лістапад 1988 года) — за распрацоўку і ўкараненне ў клінічную практыку метадаў хірургічнага лячэння ішэмічнай хваробы сэрца (пасмяротна).

Сям’я

Жонка — Таццяна Аляксандраўна Князева (Рашэтнікава)^[4] — доктар медыцынскіх навук, прафесар Інстытута курорталогіі і рэабілітацыі, дачка Ганна, унучка Таццяна.

Смерць

16 красавіка 1984 года, у дзень нараджэння жонкі трагічна загінуў у ДТЗ, не дажыўшы да 50-годдзя ўсяго два тыдні. Пахаваны на Кунцаўскіх могілках.

Зноскі

1. Národní autority České republiky Праверана 24 мая 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
2. Князев М. Д.
3. Первое коронарное шунтирование человеку(недаступная спасылка)
4. Князева Т. А. (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 22 чэрвеня 2021.