Маргерыт Юрсенар

Маргерыт Юрсена́р (фр.: Marguerite Yourcenar; 1903, Брусель — 1987, Маўнт-Дэзерт, Штат Мэн, ЗША) — французская і бельгійская пісьменніца, паэтэса, перакладніца, эсэістка.

Маргерыт Юрсенар
фр.: Marguerite Yourcenar
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	фр.: Marguerite Antoinette Jeanne Marie Ghislaine Cleenewerck de Crayencour
Дата нараджэння	8 чэрвеня 1903(1903-06-08)[1][2][…]
Месца нараджэння	Брусель, Бельгія[3]
Дата смерці	17 снежня 1987(1987-12-17)[1][4][…] (84 гады)
Месца смерці	Бар-Харбар[d], Мэн, ЗША
Пахаванне	Brookside Cemetery[d][5]
Грамадзянства	Францыя[6]  ЗША  Бельгія
Бацька	Мішэль дэ Крэянкур[d]
Маці	Фернанд дэ Карцье дэ Марш’ен[d][7]
Месца працы	каледж Сары Лоўрэнс[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	раманіст, паэтка, эсэістка, перакладчыца, выкладчыца ўніверсітэта, пісьменніца, драматург, літаратурная крытык
Мова твораў	французская
Грамадская дзейнасць
Член у	Lebanese Academy of Fine Arts[d][8] Амерыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Каралеўская акадэмія французскай мовы і літаратуры[d] (17 снежня 1987)[9] Французская акадэмія (17 снежня 1987)[10] Société des poètes français[d]
Прэміі	Прэмія «Феміна»[d] (1968) Вялікая літаратурная прэмія Французскай акадэміі[d] (1977) Grand prix national des Lettres[d] (1974) Femina Vacaresco award[d] (1968)
Узнагароды	прэмія Эразма[d] (1983) Прэмія прынца П'ера[d] член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
Подпіс
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Біяграфія

Нарадзілася ў Бельгіі ў мяшанай бельгійска-французскай сям’і. Маці памерла праз 10 дзён пасля родаў. Гадавалася ў доме бабулі па бацькоўскай лініі, дзе яе даглядаў бацька Мішэль дэ Крэянкур. Псеўданім Юрсенар — анаграма прозвішча Крэянкур. Атрымала хатнюю адукацыю. З дзяцінства размаўляла па-французску, па-англійску, па-італьянску, па-грэчаску, па-галандску, лёгка чытала на лацінскай і старажытнагрэчаскай мовах. У 1980 г. стала першай жанчынай, якая ўвайшла ў Французскую акадэмію.

Творчасць

Першы твор — паэму «Сад хімер» — выдала на грошы бацькі. У 1929 г. з’явіўся першы раман «Аляксіс». У свае творы часта ўводзіла бісексуальных постацяў. У 1938 г. выдала зборнік «Арыентальныя навелы»  (англ.), што грунтаваліся на паданнях. Пры напісанні рамана «Успаміны Адрыяна» (1951) выкарыстала тэксты на лацінскай і старажытнагрэчаскай мовах, што тычыліся жыцця рымскага імператара Адрыяна.

Беларускія пераклады

Па‐беларуску ёсць пераклад некаторых навелаў з зборніку «Арыентальныя навелы» і чорны пераклад аповесці «Anna, soror…», якія з’явіліся малым тыражом у дыяспары.

Узнагароды

• Камандор ордэна Ганаровага легіёна
• Афіцэр ордэна «За заслугі»
• Афіцэр ордэна Леапольда I

Прызнанне

Член Французскай акадэміі з 1981, першая жанчына, абраная ў Акадэмію (незвычайным з’яўляецца таксама абранне бельгійца). Прэмія Эразмус (1983).

Зноскі

1. AA.VV. Marguerite Yourcenar // Biographie Nationale de Belgique / Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique — BXL. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q239'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q337580'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2818964'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2728291'></a>
2. Yourcenar // Brockhaus Enzyklopädie

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 6 студзеня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>
4. Marguerite Yourcenar // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168'></a>
5. Find a Grave — 1996. Праверана 17 красавіка 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
6. LIBRIS — Каралеўская бібліятэка Швецыі, 2012. Праверана 24 жніўня 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q953058'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125'></a>
7. Freebase — 2007.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1453477'></a>
8. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 17 студзеня 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563'></a>
9. http://www.arllfb.be/composition/successions.html Праверана 1 лістапада 2015.
10. Французская акадэмія — 1635. Праверана 3 чэрвеня 2022.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q161806'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q377066'></a>