Мікалай Іванавіч Смяян

Мікалай Іванавіч Смяя́н^[1] (3 студзеня 1932 — 12 кастрычніка 2007^[2]) — вучоны ў галіне глебазнаўства, доктар сельскагаспадарчых навук (1981), прафесар (1990), акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2003, член-карэспандэнт 1989), акадэмік Акадэміі аграрных навук Беларусі (1992—2002), Заслужаны дзеяч навукі Рэспублікі Беларусь (2000).

Мікалай Іванавіч Смяян
Дата нараджэння	3 студзеня 1932(1932-01-03)
Месца нараджэння	Бабічы, Бабіцкі сельсавет, Рэчыцкі раён, Беларуская ССР, СССР
Дата смерці	12 кастрычніка 2007(2007-10-12) (75 гадоў)
Грамадзянства	Беларусь
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	глебазнаўства, меліярацыя і аграхімія
Месца працы	Інстытут глебазнаўства і аграхіміі НАНБ Міністэрства вытворчасці і нарыхтовак сельгаспрадуктаў БССР
Навуковая ступень	доктар сельскагаспадарчых навук (1981)
Навуковае званне	прафесар (1990) акадэмік НАН Беларусі (2003) акадэмік Акадэміі аграрных навук Рэспублікі Беларусь[d]
Альма-матар	БДУ
Прэміі	прэмія Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі
Узнагароды

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Бабічы (сучасны аграгарадок у Рэчыцкім раёне Гомельскай вобласці Беларусі). Скончыў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт у 1958 годзе і працаваў інжынерам-глебазнаўцам Інстытуце сацыялістычнай сельскай гаспадаркі Акадэміі навук БССР^[3], 1958—1962 гадах — малодшым навуковым супрацоўнікам, старэйшым навуковым супрацоўнікам у Беларускім навукова-даследчым інстытуце глебазнаўства Акадэміі сельскагаспадарчых навук БССР, у 1962—1963 гадах — галоўным аграномам-глебазнаўцам у Міністэрстве вытворчасці і нарыхтовак сельскагаспадарчых прадуктаў БССР. З 1963 года М. І. Смяян у Беларускім навукова-даследчым інстытуце глебазнаўства (Інстытут глебазнаўства і аграхіміі НАН Беларусі), дзе ў 1968 годзе скончыў аспірантуру і працаваў на пасадах старэйшага навуковага супрацоўніка, галоўнага спецыяліста, загадчыка аддзела. Адначасова на працягу 35 гадоў займаў пасаду намесніка дырэктара інстытута^[4].

Навуковая і грамадская дзейнасць

Аўтар навуковых прац па глебазнаўстве, глебава-экалагічным асновам адаптыўных сістэм земляробства, рацыянальным выкарыстанні глебавых рэсурсаў. Працы па генезісе, картаграфіі і класіфікацыя глеб, іх агравытворчай групоўцы, раянаванні і баніціроўцы.

Аўтар больш за 400 навуковых прац, у тым ліку 8 манаграфій. Сааўтар шэрагу патэнтаў^[5]. Пад яго кіраўніцтвам абаронены 18 кандыдацкіх і 2 доктарскія дысертацыі.

Быў членам Беларускага таварыства глебазнаўцаў, Міждзяржаўнага савета па зямельным рэсурсам і іх рацыянальнаму выкарыстанню краін СНД, Міжнароднага таварыства глебазнаўцаў, старшынёй рэдакцыйнай калегіі часопіса «Земля Беларуси». Уваходзіў у склад рэдакцыйных калегій часопісаў «Почвоведение», «Почвоведение и агрохимия», «Земляробства і ахова раслін»^[4].

Сярод апублікаваных прац:

• Карта почв и система удобрения // Сельское хозяйство Белоруссии. — 1963. — № 24. — С. 6.
• Почва — основа сельскохозяйственного производства // Почвоведение и агрохимия / Белорусский научно-исследовательский институт почвоведения и агрохимии. — Мн., 1971. — Вып. 8. — С. 11—15.
• Методика повторной бонитировки почв и качественной оценки земель колхозов и совхозов Белорусской ССР / Министерство сельского хозяйства Белорусской ССР, Белорусский научно-исследовательский институт почвоведения и агрохимии; Сост. Н. И. Смеян и др. — Мн., 1974.
• Пригодность почв БССР под основные сельскохозяйственные культуры. — Мн.: Ураджай, 1980.
• Система земледелия на песчаных и супесчаных, подстилаемых песками, почвах. Распространение, агрономическая характеристика и качественная оценка почв // Адаптивные системы земледелия в Беларуси. — Мн., 2001. — С. 129—130.
• Кадастровая оценка земель сельскохозяйственных предприятий и крестьянских (фермерских) хозяйств.
• Занимательно о почве (1984, у сааўтарстве);
• Земледелие с основами почвоведения (1989, у сааўтарстве).

Узнагароды

• Медаль «У азнаменаванне 100-годдзя з дня нараджэння Уладзіміра Ільіча Леніна» (1970)
• Ордэн «Знак Пашаны» (1971)
• Два залатых і адзін бронзавы медаль ВДНГ СССР
• Дзяржаўная прэмія БССР 1976 года
• Прэмія Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (2007)^[2]
• Ганаровы доктар Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі<ref name="Весці">

Зноскі

1. Беларусь 1995.
2. Памяти учёного: СМЕЯН Николай Иванович (руск.)
3. Персональная страница Н. И. Смеяна // AgroWeb Беларусь (руск.)
4. Николай Иванович Смеян (К 75-летию со дня рождения) (руск.)
5. База патэнтаў Беларусі(недаступная спасылка)