Нацыянальны тэатр (Прага)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Нацыянальны тэатр.

Нацыянальны тэатр (чэшск.: Národní divadlo) — галоўны тэатр у Чэхіі і ў Празе, які ставіць як оперы і балеты, так і драматычныя спектаклі. Старшынёй Таварыства па будаўніцтве Нацыянальнага тэатра быў граф Ян Гарах, чэшскі палітык, грамадскі дзеяч і мецэнат^[4].

Нацыянальны тэатр
чэшск.: Národní divadlo[1] чэшск.: České zemské národní divadlo Praha[2]
Пражскі нацыянальны тэатр
Заснаваны	11 чэрвеня 1881
Будынак тэатра
Краіна	Чэхія[3][1][…]
Будынак	Прага, Чэхія
Дырэктар	Вацлаў Пелаўх
Сайт	narodni-divadlo.cz
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Закладка першага каменя

Тэатр быў пабудаваны ў 1881 годзе па праекце архітэктара Іозефа Зітэка ў стылі неарэнесансу, але неўзабаве знішчаны пажарам, успрынятым як агульнанародная катастрофа. Пасля пажару быў у рэкордныя тэрміны рэканструяваны вучнем Зітэка — Іозефам Шульцам, аўтарам іншага знакавага збудавання — Нацыянальнага музея — і з 1883 года зноў адкрыты. Першая пастаноўка — опера Лібушэ (Libuše) Бедржыха Сметаны.

Будаўніцтва вялося на народныя ахвяраванні пад лозунгам «Нацыя — сабе» (Národ sobě; гэтыя словы ўпрыгожваюць глядзельную залу). Першапачаткова Нацыянальны тэатр павінен быў стаць пляцоўкай для нацыянальнага чэшскага мастацтва, аднак у наш час у яго рэпертуары прысутнічаюць і творы сусветнай драматургіі і музыкі.

Новая сцэна

У 1976—1983 гады тэатр быў ізноў рэканструяваны і пашыраны. Да стагоддзя Нацыянальнага тэатра ў 1983 годзе адкрыўся будынак Новай сцэны, у якім праходзяць спектаклі тэатра «Чароўны ліхтар» (Laterna magica).

Архітэктура

Экстэр'ер

На паўночным фасадзе — статуі А. Вагнера «Забоя» і «Луміра», на атыку — «Апалон і дзевяць муз» і «Багіня перамогі» Б. Шнірха. Над бакавым уваходам усталяваны алегорыі Оперы і Драмы (аўтарам меркавана з'яўляецца Іозеф Вацлаў Мысльбек, шырока вядомы як аўтар статуі Св. Вацлава на Вацлаўскай плошчы).

Інтэр'ер

Інтэр'ер глядзельнай залы

Столь глядзельнай залы ўпрыгожана васьмю «Алегорыямі мастацтва» (Ф. Жэнішэк). У галоўным фае — маляўнічы трыпціх «Залаты век, заняпад і ажыўленне мастацтва» (ён жа).

Філіялы

У наш час філіяламі Нацыянальнага тэатра з'яўляюцца таксама Саслоўны тэатр і Тэатр Калаўрата.

Зноскі

1. Administrativní registr ekonomických subjektů

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q8182488'></a>
2. Virtual Study of Theatre Institute — Institut umění - Divadelní ústav. Праверана 16 красавіка 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q12021673'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q76504070'></a>
3. archINFORM — 1994. Праверана 31 ліпеня 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q265049'></a>
4. Замак Градэк у Неханіц (нявызн.). // 420on.cz. Архівавана з першакрыніцы 15 лютага 2013. Праверана 2013-2-11.