Нутацыя

Нута́цыя (ад лац.: nūtāre — вагацца) — слабы нерэгулярны рух цвёрдага цела, якое верціцца і здзяйсняе прэцэсію. Нагадвае «падрыгванне» восі вярчэння і зводзіцца да слабой змены так званага вугла нутацыі паміж восямі ўласнага і прэцэсійнага вярчэння цела.

Вярчэнне (R, зялёны), прэцэсія (P, сіні) і нутацыя (N, чырвоны) цела.

Чыстая нутацыя — гэты такі рух восі вярчэння, пры якім першы вугал Эйлера застаецца пастаянным. У выпадку асіметрычнага ваўчка апісваецца траекторыямі імгненнай вуглавой хуткасці ваўчка (палодыя і герпалодыя^[1][2]).

У астраноміі нутацыяй завуць невялікія ваганні зямной восі, якія накладаюцца на прэцэсійны рух. Гэта з’ява адкрыта ў 1728 годзе Джэймсам Брэдлі. З прычыны нутацыі змяняюцца нахіл экліптыкі да экватара, а таксама экватарыяльныя каардынаты нябесных свяцілаў.

Гл. таксама

• Вуглы Эйлера
• Цыклы Міланковіча
• Прэцэсія
• Аптычная нутацыя

Зноскі

1. Суслов Г. К. Теоретическая механика. 1946 г. на стр. 535
2. Ландау Л. Д., Лифшиц Е. М. Теоретическая физика (Том 1. Механика) на стр. 151 (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 5 чэрвеня 2012. Праверана 27 ліпеня 2013.