Палінік

Паліні́к (стар.-грэч.: Πολυνείκης — «які шукае бою» (πολυ- «шмат», νεῖκος «варожасць», «бітва»)) — у старажытнагрэчаскай міфалогіі^[1] — цар Фіваў, старэйшы сын цара Фіваў Эдыпа і Іакасты^[2] (або малодшы^[3]), брат Антыгоны, Ісмены і Этэокла. Згаданы ў «Іліядзе»^[4].

«Этэокл і Палінік», Джавані Батыста Цьепала

Пасля таго, як Эдып даведаўся праўду пра сваё нараджэнне і пра тое, што жанаты са сваёй маці, ён пракляў сыноў і адправіўся ў выгнанне. Этэокл і Палінік дамовіліся кіраваць па чарзе па адным годзе, але па сканчэнні года Этэокл адмовіўся саступіць месца брату, і Палінік быў выгнаны з Фіваў Этэоклам^[5]. Або добраахвотна адправіўся ў выгнанне^[6].

Прыбыў у Аргас, дзе кіраваў Адраст. Адраст выдаў за яго сваю дачку Аргію. На шчыце галава льва (па версіі, апрануты ў львіную шкуру^[7]).^[8] Одзін з Семярых супраць Фіваў^[9].

Паводле Паўсанія (які імкнецца пазбавіцца ад храналагічнай супярэчнасці^[10]), пакінуў Фівы яшчэ пры жыцці Эдыпа і ажаніўся з дачкой Адраста, затым вярнуўся ў Фівы, пасварыўся з Этэоклам і вымушаны быў бегчы^[11].

Паплечнікі Палініка далі на ахвярніку Зеўса Гіетыя ў Аргасе агульную клятву памерці, калі ім не атрымаецца ўзяць Фівы^[12]. Паводле Эсхіла, яны кляліся каля сцен Фіваў, апускаючы рукі ў кроў быка^[13]. Перад паходам Палінік пасвяціў статуі Афрадыты і Арэса^[14]. На Немейскіх гульнях перамог у барацьбе^[15]. Стаяў^[16] каля Найвышэйшых варот Фіваў (Гіпсісты) або каля Крэнідскіх варот^[17].

У паядынку змагаўся з Этэоклам, і браты забілі адзін аднаго^[18]. Паводле Еўрыпіда, быў перш цяжка паранены Этэоклам, але забіў яго. Паводле Стацыя, у паядынку забіў брата, але быў ім смяротна паранены^[19].

Дзеці Ферсандр, Адраст і Тымей^[20].

Выява ў літаратуры

Дзеючая асоба трагедый Сафокла «Эдып у Калоне» і Еўрыпіда «Фінікіянкі», Сенекі «Фінікіянкі».