Парламенцкія выбары ў Германіі (1998)

Федэральныя выбары ў 14-ы бундэстаг прайшлі ў Германіі 27 верасня 1998 года. Сацыял-дэмакратычная партыя стала самай вялікай фракцыяй у парламенце, а яе лідар Герхард Шродэр быў абраны канцлерам.

< 1994   2002 >
Парламенцкія выбары ў Германіі (1998)

16 кастрычніка 1998
Яўка:	82,2%▲3,2%
Кандыдат:	Герхард Шродэр	Гельмут Коль	Ёшка Фішэр
Партыя:	«СДПГ»	«ХДС/ХСС»	«Зялёныя»
Глава партыі з:	20 красавіка 1998	12 чэрвеня 1973
Выбарчая акруга главы:	Ніжняя Саксонія	Рэйнланд-Пфальц	Гесэн
Мінулая колькасць месцаў:	252	294	49
Месцаў атрымана:	298 (▲46)	245 (▼49)	47 (▼2)
Галасоў:	20 181 269 (40,9%)	17 329 388 (35,1%)	3 301 624 (6,7%)
Змена долі галасоў:	▲4,5%	▼6,4%	▼0,6%
Кандыдат:	Вольфганг Герхард	Лотар Біскі
Партыя:	«СвДП»	«ПДС»
Глава партыі з:	10 чэрвеня 1995
Выбарчая акруга главы:	Гесэн	Берлін
Мінулая колькасць месцаў:	47	30
Месцаў атрымана:	43 (▼4)	36 (▲6)
Галасоў:	3 080 955 (6,2%)	2 515 454 (5,1%)
Змена долі галасоў:	▼0,7%	▲0,7%

Перадвыбарная кампанія

Пасля ўз’яднання Германіі 3 кастрычніка 1990 года ўзровень беспрацоўя ў Германіі вырас з 4,2% да 9,4% у 1998 годзе, пры гэтым Федэральнае бюро працы зарэгістравала больш за 4 мільёны беспрацоўных. Аб’яднанай Германіі прыйшлося змагацца з эканамічнымі і ўнутранымі цяжкасцямі, нават прымаючы актыўны ўдзел у праекце еўрапейскай інтэграцыі. Большасць людзей вінаваціла цэнтральна-правы кааліцыйны ўрад Хрысціянска-дэмакратычнага саюза / хрысціянскага сацыяльнага саюза (ХДС / ХСС) і СвДП у дачыненні да эканамічных цяжкасцяў. Доўгі час дзейнасць урада канцлера Гельмута Коля была ацэнены многімі як не цалкам ажыццявіўшая аб’яднанне праз восем гадоў з прычыны масавых пратэстаў у многіх усходненямецкіх гарадах з-за страты працоўных месцаў і скарачэння сацыяльнага дабрабыту.

Кампанія 1998 года пачалася з апытання ХДС і СДПГ, хто ўзначаліць іх партыі. Хадзілі чуткі, што Гельмут Коль сыдзе ў адстаўку і дазволіць Вольфгангу Шойбле ўзначаліць ХДС, але гэтыя чуткі былі абвергнутыя, калі Коль абвясціў у красавіку 1997 года, што ён будзе балатавацца на пасаду канцлера на шосты тэрмін. Двума прэтэндэнтамі на пасаду канцлера ад SPD сталі Оскар Лафантэн, старшыня партыі, і Герхард Шродэр, міністр-прэзідэнт Ніжняй Саксоніі.

1 сакавіка 1998 года Шродэр прывёў СДПГ да перамогі на выбарах у зямлі Ніжняя Саксонія. Шродэр абвясціў, што ён адклікае сваю заяўку на вылучэнне, калі атрымае менш за 42% галасоў выбаршчыкаў. На ўсеагульных выбарах 1998 года Шродэр атрымаў 47,9%^[1]. Пасля гэтых выбараў Лафантэн зняў сваю кандыдатуру, а Шродэр быў прызначаны ў маі 1998 года. Для СДПГ Шродэр стаў новым тварам партыі. Ён даў партыі новую сілу, якой не хапала ў ХДС пасля таго, як Коль абвясціў сваю кандыдатуру. Многія ў ХДС сумняваліся, ці зрабіў Коль правільны выбар для партыі.

Кампанія ХДС грунтавалася на вопыце і рэпутацыі Коля. Адным з асноўных лозунгаў ХДС быў «Бяспека, а не рызыкі». «Коль карыстаўся сваім знаёмствам і досведам, а таксама сваім статусам самага доўгага кіраўніка ўрада ў Еўропе»^[1]. З іншага боку, СДПГ праводзіла кампанію з выкарыстаннем стратэгій, распрацаваных у Злучаных Штатах і Вялікабрытаніі. СДПГ стварыла выбарчы штаб і прадставіла «хуткія атрады», падобныя на тыя, якія выкарыстаў Біл Клінтан у яго паспяховай кандыдатуры на прэзідэнцкія выбары ў 1992 годзе^[2]. СДПГ пазбягала прамых нападаў на Коля, але хутчэй засяродзілася на іх пасланні «новага цэнтра».

У дзвюх фракцый у «зялёных», фундаменталістаў і прагматыкаў былі праблемы, якія ўзніклі на іх платформе з моманту заснавання партыі «Зялёныя».

Асноўнай праблемай кампаніі 1998 года было беспрацоўе. Ў 1996 узровень беспрацоўя ў Германіі перавысіў «ліміт» урада — 4 мільёны беспрацоўных. Абодва бакі абвінавачвалі высокія выдаткі на працоўную сілу, высокія падаткі і высокія сацыяльныя выдаткі як прычыны праблемы. Падчас кампаніі Шродэр выкарыстаў гэтае пытанне супраць Коля, назваўшы яго «канцлерам па беспрацоўі». Беспрацоўе было горшым у былой Усходняй Германіі. У той час як нацыянальны паказчык складаў 9,4 працэнта, Былая Усходняя Германія пакутавала ад беспрацоўя на ўзроўні 20 працэнтаў. Шмат хто ў былой Усходняй Германіі абвінавачвалі Коля ў павольным аднаўленні эканомікі.

Яшчэ адна праблема складалася ў рэфармаванні падатковых і сацыяльных сістэм у Германіі. У той час, як ХДС / ХСС прапанавалі скарачэнне дапамогі ў галінах аховы здароўя і пенсій, кантраляваны СДПГ Бундэсрат забяспечыў прыняцце законапраекта. У прапанаваным законапраекце таксама прапанаваліся падатковыя льготы, якія павінны былі прынесці карысць багатым, што супрацьстаяла інтарэсам СДПГ. У той час, як Коль пастаянна ўздымаў пытанне аб еўрапейскай інтэграцыі, гэтае пытанне не адпавядала патрэбам выбаршчыкаў. Шродэр, з другога боку, амаль праігнараваў гэтае пытанне. У многіх выбаршчыкаў у Германіі былі іншыя праблемы, акрамя Еўрапейскага Саюза.

Вынікі выбараў

Склад Бундэстага 1998 года
Партыя			Лідар	Галасы	%	Месцаў	Δ
	СДПГ		Герхард Шродэр	20 181 269	40,9%	298	▲ 46
		ХДС	Гельмут Коль	14 004 908	28,4%	198	▼ 46
		ХСС	Эдмунд Штойбер	3 324 480	6,7%	47	▼3
	«Зялёныя»		Ёшка Фішэр	3 301 624	6,7%	47	▼2
	СвДП		Вольфганг Герхард	3 080 955	6,3%	43	▼4
	ПДС		Грэгар Гізі	2 515 454	5,1%	36	▲6
	Іншыя			2 899 822	5,9%	0	0

Зноскі

1. Pulzer, Peter. "The German Federal Election of 1998." West European Politics July 1999: 241–249.
2. Green, Simon. "The 1998 German Bundestag election: The end of an era." Parliamentary Affairs Apr 1999: 52. :Pg. 306–320. LexisNexis Academic. Leslie F. Maplass Library, Macomb, IL. 24 Feb