Партызанская брыгада «Няўлоўныя»

Партызанская брыгада «Няўлоўныя» (Спецбрыгада НКДБ СССР) — партызанская брыгада, створаная 1 сакавіка 1942 года, калі атрад у 28 чалавек быў перапраўлены ў нямецкі тыл, дзе папоўніўся мясцовым насельніцтвам. Дзейнічала на акупіраванай тэрыторыі Дрысенскага, Лепельскага, Полацкага, Расонскага, Браслаўскага, Куранецкага, Глыбоцкага, Докшыцкага, Маладзечанскага, Мёрскага, Пастаўскага, Валожынскага, Іўеўскага, Лідскага, Навагрудскага, Навамышскага, Мінскага раёнаў. Дыверсійныя і разведвальныя групы брыгады дзейнічалі таксама на тэрыторыі Пскоўскай вобласці, Літоўскай ССР і Латвійскай ССР. 12 ліпеня 1944 брыгада (1132 чалавекі) злучылася з Чырвонай Арміяй. Камандзіру брыгады Пруднікаву было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

Партызанская брыгада «Няўлоўныя»
Гады існавання	1942—1944
Краіна	Беларуская ССР
Падпарадкаванне	Беларускі штаб партызанскага руху
Тып	партызаны
Функцыя	барацьба з нямецкімі акупацыйнымі ўладамі
Дыслакацыя	Дрысенскі, Лепельскі, Полацкі, Расонскі, Браслаўскі, Куранецкі, Глыбоцкі, Докшыцкі, Маладзечанскі, Мёрскі, Пастаўскі, Валожынскі, Іўеўскі, Лідскі, Навагудскі, Навамышскі, Мінскі раёны
Войны	Вялікая Айчынная вайна
Удзел у	Вялікая Айчынная вайна
Камандзіры
Вядомыя камандзіры	М. С. Пруднікаў; А. Р. Марозаў

Склад

У асобныя перыяды склад брыгады дасягаў 1700 чалавек. За ўвесь час дзеянняў брыгада налічвала 16 атрадаў. У кастрычніку 1943 года яна была рэарганізавана: частка яе асабовага складу перададзена на фарміраванне брыгады А. М. Крыўскага, некалькі атрадаў і груп пакінуты ў былых месцаў дзеянняў. З атрадамі, якія засталіся (633 байцы), у кастрычніку — снежні 1943 года перадыслакавана з Полацкага раёна ў Юрацішкаўскі.

Камандаванне

Камандзіры

• М. С. Пруднікаў;
• А. Р. Марозаў

Гісторыя

Партызаны правялі больш за 140 баявых аперацый, пусцілі пад адхон шмат эшалонаў, збілі 10 самалётаў, узарвалі і спалілі 104 чыгуначныя і шашэйныя масты, больш за 80 аўтамашын і трактароў, 12 дрызін і матавозаў, 6 складоў, сапсавалі 50 км тэлефонна-тэлеграфных ліній, 1170 чыгуначных рэек і іншага. Перадавалі камандаванню Чырвонай Арміі звесткі разведкі, у чэрвені 1942 года разведчыкі брыгады здабылі і пераправілі ў Маскву 23 сакрэтныя карты нямецкага камандавання з пазначаным на іх аператыўным становішчам.

Памяць

• у 1965 годзе ў гонар брыгады ў Лідзе ў гонар брыгады пастаўлена стэла.
• у 1965 годзе ў вёсцы Шчаперня Полацкага раёна ў гонар брыгады пастаўлены абеліск.
• у 1969 годзе ў вёсцы Бакшты Іўеўскага раёна ў гонар брыгады пастаўлены абеліск.

Зноскі