Польска-ўкраінская вайна

Польска-ўкраінская вайна (польск.: Wojna polsko-ukraińska, укр.: Польсько-українська війна) — узброены канфлікт паміж Польшчай і Заходне-Украінскай народнай рэспублікай на тэрыторыі Галіцыі, які выліўся ў шырокамаштабныя баявыя дзеянні з 1 лістапада 1918 года па 17 ліпеня 1919 года. Вайна вялася ва ўмовах нестабільнасці, выкліканых распадам Аўстра-Венгрыі, распадам Расійскай імперыі і Грамадзянскай вайной у Расіі.

Польска-ўкраінская вайна
Польскія войскі ў Хыраве
Дата	1 лістапада 1918 — 17 ліпеня 1919
Месца	Галіцыя, Закарпацце, Букавіна, Валынь
Вынік	Перамога Польшчы, падзел земляў ЗУНР паміж Польшчай, Румыніяй і Чэхаславакіяй
Праціўнікі
II Рэч Паспалітая  Румынія  Венгрыя  Чэхаславакія ЗУНР УНР Гуцульская Рэспубліка Рэспубліка Каманча
Камандуючыя
Юзаф Пілсудскі Юзаф Халер Вацлаў Івашкевіч Эдвард Рыдз-Сміглы Аляксандр Грэкаў Міхаіл Амельяновіч-Паўленка Сымон Пятлюра Сцяпан Клачурак
Сілы бакоў
190 000 4000 620 - 1000 70 000 - 75 000 35 000 1100 800 Усяго каля: 112.000
Страты
Агульныя страты: 10 000 Агульныя страты: 15 000
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Асаблівасцю вайны была яе спантаннасць. Узброеныя сутыкненні пачаліся па ўсёй тэрыторыі Галіцыі, і толькі да сярэдзіны лістапада ўзнік пастаянны фронт. Таксама да сярэдзіны лістапада вайна вялася не прафесійнымі арміямі, а добраахвотніцкімі фарміраваннямі ўкраінцаў і палякаў. 22 лістапада 1918 года польскія войскі ўвайшлі ў Львоў. Адразу пасля ўзяцця горада там адбыўся яўрэйскі пагром. Пасля доўгіх пазіцыйных баёў (зіма 1918—1919 гадоў) польская армія перайшла ў наступ, выбіўшы ўкраінскія войскі ў трохвугольнік смерці. Апошняй спробай украінцаў замацавацца ў Галіцыі быў Чорткаўскі наступ, які завяршыўся правалам. У выніку Украінская Галіцкая Армія пакінула рэгіён і пярайшла ва Украінскую Народную Рэспубліку.

Гл. таксама

• Распад Аўстра-Венгерскай імперыі
• Савецка-польская вайна
• Украінская вайсковая арганізацыя

Літаратура

• Західно-Українська Народна Республіка 1918–1923. Енциклопедія. Т. 1: А–Ж. Івано-Франківськ : Манускрипт-Львів, 2018. 688 с. ISBN 978-966-2067-44-6
• Західно-Українська Народна Республіка 1918–1923. Енциклопедія. Т. 2: З–О. Івано-Франківськ : Манускрипт-Львів, 2019. 832 с. ISBN 978-966-2067-61-3
• Західно-Українська Народна Республіка 1918-1923. Енциклопедія. Т. 3: П - С. Івано-Франківськ: Манускрипт-Львів, 2020.576 с. ISBN 978-966-2067-65-1
• Західно-Українська Народна Республіка 1918-1923. Енциклопедія. Т. 4: Т - Я. Івано-Франківськ: Манускрипт-Львів, 2021.688 с. ISBN 978-966-2067-72-9

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Польска-ўкраінская вайна
• Усходняя Еўропа пасля Першай сусветнай вайны (руск.)
• Апісанне вайны відавочнікам-украінцам (англ.)
• Польска-ўкраінская вайна ва Украінскай Энцыклапедыі (англ.)