Пржэмысл Отакар I

Пржэ́мысл О́такар I (чэшск.: Premysl Otakar I., ням.: Ottokar I.; паміж 1155^[6] і 1170^[7] — 15 снежня 1230) — князь Оламаўца ў 1179—1182 гадах, князь Чэхіі ў 1192—1193, 1197—1198 гадах, кароль Чэхіі (Багеміі) з 1198 года. Паходзіў з дынастыі Пржэмысловічаў, быў сынам караля Чэхіі Уладзіслава II ад другога шлюбу з Ютай Цюрынгскай.

Пржэмысл Отакар I
чэшск.: Přemysl Otakar I. ням.: Ottokar I.
Пржэмысл Отакар I. Мініяцюра XIII стагоддзя з Псалтыры Германа Цюрынгскага
князь Чэхіі 1192 — 1193
Папярэднік	Вацлаў II
Пераемнік	Генрых (Індржых) Бржэціслаў
князь Чэхіі 1197 — 1198
Папярэднік	Уладзіслаў Генрых (Індржых)
Пераемнік	Чэхія ператворана ў каралеўства
кароль Чэхіі 15 жніўня 1198 — 15 снежня 1230
Каранацыя	15 жніўня 1198, Майнц
Сумесна з	Вацлаў I (1228 — 1230)
Пераемнік	Вацлаў I
князь Оламаўца 1179 — 1182
Папярэднік	Вацлаў II
Пераемнік	Конрад I Ота
Нараджэнне	1155[1][2] ці 1167 Прага, Чэшскае княства
Смерць	15 снежня 1230 Прага, Каралеўства Багемія
Месца пахавання	Сабор Святога Віта
Род	Пржэмысловічы
Бацька	Уладзіслаў II[d]
Маці	Judith of Thuringia[d]
Жонка	Adelheid of Meissen[d][3] і Канстанцыя Венгерская[d][4][3]
Дзеці	Дагмара Багемская[d], Ганна Лягніцкая[d], Вацлаў I[4], Агнеса Чэшская, Юдзіта Пржэмыслаўна, Vladislaus, Margrave of Moravia[d], Přemysl, Margrave of Moravia[d], Božislava[d][5], Hedwika a Boemiei[d], Guglielma de Bohême[d], Vratislav[d][5] і Vratislav of Bohemia[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Падчас пачатку кіравання Пржэмысла Отакара ў Чэхіі ішлі міжусобныя войны за ўладу паміж рознымі лініямі дынастыі Пржэмысловічаў. Пераможцам з іх выйшаў Пржэмысл Отакар — яму ўдалося дамагчыся міру, умацаваць цэнтральную ўладу і прыслабіць палітычную самастойнасць буйной знаці^[8]. Умела выкарыстоўваючы барацьбу за тытул імператара Свяшчэннай Рымскай імперыі паміж Вельфамі і Гогенштаўфенамі, Пржэмысл Отакар дамогся прызнання за сабой спадчыннага каралеўскага тытула і права праводзіць незалежную ад імперыі палітыку. Гэтыя правы былі замацаваны ў дакуменце, які атрымаў назва «Залатая сіцылійская була»^[9][10]. Падчас кіравання Пржэмысла Отакара вырас міжнародны прэстыж Чэшскага каралеўства, а біскупы і духавенства атрымалі значныя правы і прывілеі^[11][12].

Шлюб і дзеці

1-я жонка: з 1178 (развод 1198/1199) Адэльгейда (Адлета) Мейсенская (пам. 1 лютага 1211), дачка маркграфа Мейсена Атона Багатага і Гедвігі Брадэнбургскай. Дзеці:

• Ураціслаў (пам. пасля 1225)
• Маргарыта (Дагмар) (пам. 24 мая 1212); муж: з 1205 Вальдэмар II Пераможца (1170 — 28 сакавіка 1241), кароль Даніі
• Бажыслава (пам. 2 лютага да 1238); муж: Генрых I (пам. 15 лютага каля 1241), граф Ортэнбурга
• Гедвіга

2-я жонка: з каля 1198/1199 Канстанцыя Венгерская (каля 1180 — 6 снежня 1240), дачка караля Венгрыі Белы III і Агнэс (Ганны) дэ Шаціён-сюр-Луан. Дзеці:

• Ураціслаў (каля 1200 — да 1209)
• Юта (пам. 2 чэрвеня 1230); муж: з 1213 Бернхард (пам. 4 студзеня 1256), герцаг Карынтыі
• Ганна (каля 1201/1204 — 23 чэрвеня 1265); муж: з 1214/1218 Генрых II Набожны (1196/1204 — 9 красавіка 1241), князь Ніжняй Сілезіі
• Агнэс (пам. у маленстве)
• Вацлаў (Венцэль) I (1205 — 23 верасня 1253), кароль Чэхіі з 1230
• Уладзіслаў (II) (1207 — 10 лютага 1228), маркграф Маравіі з 1224
• Пржэмысл (1209 — 16 кастрычніка 1239), маркграф Маравіі з 1228
• Блажэна (1210 — 24 кастрычніка 1281)
• Агнэса (Анежка) (1211 — 2 сакавіка 1282), манашка кляштара Св. Францыска ў Празе, пазней ігумення. Кананізавана 12 лістапада 1989 года.

Зноскі

1. I., Böhmen, König Ottokar // CERL Thesaurus — Consortium of European Research Libraries.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q60909659'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1127581'></a>
2. Otakar I de Bohèmia // Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18696256'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2664168'></a>
3. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
4. Kindred Britain

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q75653886'></a>
5. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
6. Hertel Jacek. Imiennictwo dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu. — P. 173.
7. PŘEMYSL OTAKAR of Bohemia: Foundation for Medieval Genealogy.
8. Советская историческая энциклопедия. — Т. 11, столб. 552.
9. Томек В. История Чешского королевства. — С. 156—168.
10. Любавский М. К. История западных славян. — С. 126—127.
11. Пржэмысл (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі (3-е выданне)
12. Пичета В. И. История Чехии. — С. 40—44.