Пталамей IV Філапатар

Пталамей IV Філапатар (Πτολεμαῖος Φιλοπάτωρ, Ptolemaĩos Philopátōr) (244—205 да н.э.): цар егіпецкі (221—205/204), сын Пталамея III і Беранікі II.

Пталамей IV Філапатар
Πτολεμαῖος Φιλοπάτωρ
4-ы цар Эліністычнага Егіпта 221 — 204 да н. э.
Папярэднік	Пталамей III
Пераемнік	Пталамей V
Нараджэнне	май 244 да н.э.[1] ці чэрвень 244 да н.э.[1]
Смерць	ліпень 204 да н.э.[2] (40 гадоў) ці жнівень 204 да н.э.[2] (40 гадоў)
Род	Пталамеі
Бацька	Пталамей III Эвергет
Маці	Бераніка II
Жонка	Арсіноя III
Дзеці	Пталамей V Эпіфан
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пры Пталамеі IV пачаўся ўпадак Егіпецкага царства; ён не быў самастойным правіцелем і цалкам знаходзіўся пад уплывам свайго военачальніка Сасібія, які фактычна кіраваў дзяржавай, а разам з Агафоклам забіў маці Пталамея, Бераніку II, яго брата Мага і жонку Арсіною. У выніку няўдалай вайны з селеўкідскім царом Антыёхам III у 219 да н.э. згубіў амаль усе свае ўладанні ў Сірыі. Працягваў пасылаць хлеб у Рым і ўмешвацца ў справы Грэцыі. У канцы яго панавання ў краіне пачаліся масавыя хваляванні, у выніку якіх абвастрылася барацьба сярод знаці. Быў жорсткім і разбэшчаным царом, за што атрымаў мянушку «распешчаны», бо знаходзіўся пад вялікім уплывам каханкі Агатэклеі і іншых гетэр. Пталамей быў хваравітым і памёр пры таямнічых акалічнасцях, па іншых звестках — забіты, а на егіпецкі сталец быў узведзены яго 4-гадовы сын Пталамей V Епіфан.

Быў вучнем Эратасфена, напісаў трагедыю «Адоніс». Збудаваў храм у гонар Гамера. Вядомая верагодная выява Пталамея, разам з жонкай, у вобразах Хронаса і Айкумены, на карціне, прысвечанай Гамеру, што знаходзілася ў храме Гамера. Карціна вядомая дзякуючы рэльефнай копіі Архелая Прыенскага^[3].

Зноскі

1. https://web.archive.org/web/20020508100505/http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/ptolemies.htm
2. https://web.archive.org/web/20040603183032fw_/http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/ptolemy_iv.htm
3. Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)