Рымскія канікулы

«Рымскія канікулы» (англ.: Roman Holiday) — амерыканская рамантычная камедыя з элементамі меладрамы 1953 года. Рэжысёр і прадзюсар Уільям Уайлер па літаратурным сцэнарыі Далтана Трамба. У галоўнай мужчынскай ролі Грэгары Пек, у галоўнай жаночай ролі Одры Хепбёрн. Першая значная роля Хепбёрн, якая прынесла актрысе прэмію «Оскар».

Рымскія канікулы
англ.: Roman Holiday
Жанры	рамантычная камедыя[d], кінакамедыя і драматычны фільм
Рэжысёр	Уільям Уайлер[1][2][…]
Прадзюсар	Уільям Уайлер
Сцэнарысты	Dalton Trumbo[d] Ian McLellan Hunter[d] John Dighton[d]
У галоўных ролях	Грэгары Пек[1][3][…] Одры Хепбёрн[3][4][…] Eddie Albert[d][3][4][…] Tullio Carminati[d][3] Paolo Carlini[d][3] Claudio Ermelli[d][3] Paola Borboni[d][3] Tania Weber[d][3] Arlette Poirier[d] Laura Solari[d][3] Harcourt Williams[d][3] Alfredo Rizzo[d][5] Gorella Gori[d][5] Marco Tulli[d][5] Mimmo Poli[d][5] Vittoria Crispo[d][5] Armando Annuale[d] Maurizio Arena[d] Silvio Bagolini[d] Gildo Bocci[d] Franco Corsaro[d] Hartley Power[d] Hans Hinrich[d]
Аператары	Анры Алькан[d] Франц Планер[d]
Кампазітары	Жорж Арык Victor Young[d]
Мастак-пастаноўшчык	Hal Pereira[d]
Кінакампанія	Paramount Pictures
Працягласць	118 хв.
Бюджэт	1 500 000 $
Зборы	12 000 000 $ і 3 000 000 $
Краіна	ЗША
Мова	англійская
Год	1953, 10 снежня 1953[6], 27 жніўня 1953[7] і 2 верасня 1953[7]
IMDb	ID 0046250
Медыяфайлы на Вікісховішчы

На цырымоніі 1954 года была ўручана і прэмія «Оскар» за лепшую літаратурную першакрыніцу. З-за «сімпатыі да камунізму» і «непавагі да Кангрэсу» (адмова сведчыць супраць калегаў) Далтана Трамба, які адседзеў год у турме, а затым быў уключаны ў «Чорны спіс Галівуду», ён працаваў інкогніта: яго імя нідзе не называлася і адсутнічала ў тытрах. Замест яго аўтарам сцэнарыя быў заяўлены Ян Мак-Лелан Хантэр, якому і ўручылі прэмію. Толькі ў 1993 годзе ўзнагарода была афіцыйна ўручана ўдаве Трамба. Толькі ў снежні 2011 года Гільдыя сцэнарыстаў ЗША вырашылася канчаткова закрыць гэтую гісторыю эпохі макартызму. У афіцыйнае апісанне фільма і ў тытры адноўленай версіі было ўнесена імя Далтана Трамба як аўтара літаратурнага сцэнарыя.

З моманту выхаду фільм не раз намінаваўся і ўзнагароджваўся прэстыжнымі кінематаграфічнымі ўзнагародамі. У 1999 годзе «Рымскія канікулы» ўнесены ў амерыканскі Нацыянальны рэестр фільмаў, «якія маюць асаблівае культурнае, гістарычнае або эстэтычнае значэнне».

Акцёры і ролі

• Грэгары Пек — Джо Брэдлі, карэспандэнт «American News Service»
• Одры Хепбёрн — прынцэса Ганна
• Эдзі Альберт — Ірвін Радавіч, фатограф
• Харкурт Уільямс — пасол у Італіі ад краіны, дзе кіруе бацька Ганны
• Маргарэт Роўлінгс — графіня Верэберг, фрэйліна прынцэсы Ганны
• Туліа Кармінаці — генерал Проўна
• Ханс Хінрых — доктар Банаховен
• Альфрэда Рыца — кіроўца таксі
• Лаура Салары — сакратарка містэра Хенесі
• Хартл Паўэр — містэр Хенесі, галоўны рэдактар «American News Service»
• Клаўдыа Эрмелі — Джавані, наглядчык у доме
• Паала Барбоні — прыбіральшчыца ў кватэры Брэдлі
• Гарэла Горы — вулічная прадаўшчыца абутку
• Паала Карліні — Марыа Дэлані, цырульнік

Эпізод без слоў фотамадэлі Франчэскі ў доме Радавіча сыграла папулярная ў той час у Італіі акрыса фінскага паходжання Таня Вебер.

У масавай сцэне ў пачатку фільма на прыёме ў пасольстве граюць і рэальныя прадстаўнікі шляхты, напрыклад, Хары Сінгх (прадстаўлены пад сваім імем).

У масавай сцэне ў канцы фільма, калі прынцэса жадае пазнаёміцца з журналістамі, гуляюць рэальныя журналісты, якія працавалі ў той час у Рыме. Яны прадстаўляюцца пад сваімі імёнамі і ад імя сваіх газет, напрыклад, Хуліа Марыёнес з іспанскай «La Vanguardia» або Марыс Мантабр з французскай «Le Figaro».

Зноскі

1. https://www.filmaffinity.com/en/film646581.html Праверана 9 красавіка 2016.
2. http://www.imdb.com/title/tt0046250/ Праверана 9 красавіка 2016.
3. http://www.imdb.com/title/tt0046250/fullcredits Праверана 9 красавіка 2016.
4. http://stopklatka.pl/film/rzymskie-wakacje Праверана 9 красавіка 2016.
5. Česko-Slovenská filmová databáze — 2001.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3561957'></a>
6. Lexicon of international films — Zweitausendeins.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1822317'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q233161'></a>
7. Person Profile // Internet Movie Database — 1990. Праверана 6 верасня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312'></a>