Сафанісба Ангісола

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Ангісола.

Сафанісба Ангісола (італ. Sofonisba Anguissola) (каля 1532, Крэмона - 16 лістапада 1625, Палерма) — італьянская мастачка, першая вядомая мастачка эпохі Рэнесансу.

Сафанісба Ангісола
Аўтапартрэт
Дата нараджэння	1532[1][2][…]
Месца нараджэння	Крэмона, правінцыя Крэмона, Ламбардыя[2][3][…]
Дата смерці	16 лістапада 1625(1625-11-16)[4]
Месца смерці	Палерма, правінцыя Палерма, Сіцылія, Каралеўства Італія[2][5]
Грамадзянства	Крэмона[6]
Бацька	Amilcare Anguissola[d]
Маці	Bianca Ponzoni Anguissola[d]
Муж	Orazio Lomellino[d][1]
Род дзейнасці	мастачка, артыстка, дзеяч выяўленчага мастацтва, дызайнер
Жанр	партрэтны жывапіс[d][3], гістарычны жывапіс[7], жанравы жывапіс[7], рэлігійны жывапіс[d][7] і партрэт[7]
Мастацкі кірунак	маньерызм[8] і Адраджэнне[9]
Уплыў	Bernardino Campi[d] і Бернардзіна Гаці
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сям'я Ангісола

Сафанісба нарадзілася ў Крэмона (Ламбардыя). Яна была самай старэйшай з сямі дзяцей, шасцёра з якіх былі дзяўчынкі (адна з сясцёр Лючыя Ангісола). Яе бацька Амількар Ангісола належаў да абранага арыстакратычнага кола Генуі. Маці Сафанісбы Б'янка Панцонэ таксама была родам з вядомай арыстакратычнай сям'і. Яна памерла рана, калі Сафанісбе было ўсяго пяць гадоў.

Трое дзяцей з сабачкам

Першая вядомая мастачка

Будучы ўжо добра вядомай, Ангісола пабывала ў 1558 годзе ў Мілане, дзе напісала партрэт герцага Альбы, які парэкамендаваў яе іспанскаму каралю Філіпу II. У наступным годзе Сафанісба была запрошаная да іспанскага двара, што з'яўлялася прызнаннем яе таленту.

Пры іспанскім двары

Іспанскія прынцэсы Ісабель і Каталіна

Сафанісбе Ангісоле было 27 гадоў, калі яна пакінула сваю сям'ю і прыехала ў Іспанію да двара караля. Узімку 1559-1560 яна прыбыла ў Мадрыд, каб служыць прыдворнай мастачкай і прыдворнай дамай каралевы Лізаветы Валуа, трэцяй жонкі караля Філіпа II, з якой ён толькі што ажаніўся. Неўзабаве яна заваявала павагу і давер маладой каралевы.

Партрэт Б'янкі Панцоні, 1557, Карцінная галерэя, Берлін

Ангісола правяла наступныя гады, у асноўным ствараючы афіцыйныя прыдворныя партрэты, у тым ліку каралеву і іншых членаў каралеўскай сям'і, сястру Філіпа II Хуану, і сына дона Карласа. Яе партрэты Лізаветы Валуа і Ганны Аўстрыйскай (чацвёртай жонкі Філіпа II) дынамічныя і поўныя жыцця.

Апошнія гады

У апошнія гады жыцця Ангісола пісала не толькі партрэты, але і палотны на рэлігійныя тэмы, як і ў дні сваёй юнацкасці. Аднак многія яе карціны былі пасля страчаны.

Удалы гандаль мужа і шчодрая пенсія ад Філіпа II дазволілі ёй свабодна займацца жывапісам і камфортна жыць. Яна была вядучым партрэтыстам ў Генуі, пакуль не пераехала ў Палерма ў апошнія гады жыцця. У 1620 годзе яна стварыла свой апошні аўтапартрэт.

Зноскі

1. https://www.europeana.eu/fr/exhibitions/pioneers/sofonisba-anguissola
2. https://doi.org/10.1093/oao/9781884446054.013.60000100300
3. Kuiper K. Sofonisba Anguissola // Encyclopædia Britannica

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. Sofonisba Anguissola // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138'></a>
5. Sofonisba Anguissola // Collectie Boijmans Online — 2010. Праверана 19 красавіка 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q38707107'></a>
6. Kunstindeks Danmark Праверана 12 лютага 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3362041'></a>
7. RKDartists

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
8. https://www.khanacademy.org/humanities/renaissance-reformation/high-ren-florence-rome/pontormo/a/sofonisba-anguissola
9. https://artuk.org/discover/stories/sofonisba-anguissola-the-renaissance-artist-painted-by-van-dyck