Свята-Успенская царква (Відзы)

Свята-Успенская царква — дзеючы стараверскі храм Дрэўлеправаслаўнай паморскай царквы ў цэнтры гарадскога пасёлка Відзы Браслаўскага раёна Віцебскай вобласці.

Стараверскі храм
Свята-Успенская царква
55°23′47″ пн. ш. 26°38′01″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Гарадскі пасёлак	Відзы
Канфесія	Стараверства
Архітэктурны стыль	мадэрн
Архітэктар	Лявон Іванавіч Дубейкаўскі
Будаўніцтва	1907—1910 гады
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000181шыфр 213Г000181
Стан	дзейнічае
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Свята-Успенская царква.

Гісторыя

Першыя згадкі пра старавераў у Відзах адносяцца да канца XVIII стагоддзя. У 1907—1910 гадах быў пабудаваны новы храм паводле праекта архітэктара Лявона Вітан-Дубейкаўскага, асвечаны ў гонар Успення Прасвятой Багародзіцы.

У Відзах знаходзіцца найбуйнейшая стараверская супольнасць Дрэўлеправаслаўнай паморскай царквы ў Браслаўскім раёне. Настаяцелем храма з 1996 года з’яўляецца айцец Іаан Пушкароў.

Архітэктура

Помнік архітэктуры мадэрна. Адметнасць храму надае выкарыстанне ў архітэктурнай кампазіцыі і дэкоры элементаў гэтага стылю. Прамавугольны ў плане будынак з пяціграннай апсідай накрыты двухсхільным дахам. З боку галоўнага фасада венчык прарэзаны трох’яруснай вежай (васьмярык на 2 чацверыках), завершанай цыбулепадобным купалам. Над алтарнай часткай — драўляны васьмігранны барабан з «цыбулькай». Працяглыя бакавыя фасады рытмічна расчлянёны высокімі арачнымі аконнымі праёмамі ў прафіляваных ліштвах з лучковымі броўкамі і падаконнымі нішамі. Цаглянай муроўкай выкананы крапоўкі і элементы дэкору — вуглавыя лапаткі, прафіляваныя карнізы і цягі, а таксама паясок гарадкоў. Разбураную ў гады Першай сусветнай вайны паўднёвую сцяну аднавілі, і цяпер яе падпіраюць 2 бетонныя трохвугольныя контрфорсы. У інтэр’еры — абраз пачатку XIX стагоддзя «Святы Мікола Цудатворац».

Літаратура

Аб’ект Дзяржаўнага спіса гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь, шыфр 213Г000181

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5. — С. 112—113
• Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1985. — Віцебская вобласць. — 496 с., іл. — С. 143
• Праваслаўныя храмы на Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. М. Кулагін; маст. І. І. Бокі. — 2-е выд. — Мінск: БелЭн, 2001. — 328 с. — ISBN 985-11-0190-7. — С. 38.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Свята-Успенская царква (Відзы)
• Свята-Успенская царква (Відзы) на сайце Radzima.org
• Свята-Успенская царква (Відзы) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Свята-Успенская царква (Відзы) на сайце «Архіварта»