Сяргей Аляксеевіч Чаплыгін

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Чаплыгін (значэнні).

Сяргей Аляксеевіч Чаплыгін (руск.: Серге́й Алексе́евич Чаплы́гин; 24.3 (5.4).1869, Раненбург, Разанская губерня, цяпер г. Чаплыгін, Ліпецкая вобласць — 8 кастрычніка 1942, Новасібірск) — савецкі вучоны ў галіне тэарэтычнай механікі, адзін з заснавальнікаў сучаснай гідрааэрадынамікі, акадэмік АН СССР (1929; член-карэспандэнт 1924), Герой Сацыялістычнай Працы (1941). Вучань і паплечнік М. Я. Жукоўскага.

Сяргей Аляксеевіч Чаплыгін
Дата нараджэння	5 красавіка 1869(1869-04-05)[1]
Месца нараджэння	Раненбург, Раненбургскі павет[d], Разанская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	8 кастрычніка 1942(1942-10-08)[2][1][…] (73 гады)
Месца смерці	Новасібірск, Новасібірская вобласць, РСФСР, СССР[2]
Месца пахавання	Chaplygin Siberian Scientific Research Institute of Aviation[d][3]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	матэматык, фізік, інжынер, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	механіка, тэорыя дыферэнцыяльных ураўненняў[d], фізіка[4], машынабудаванне[4], аэрамеханіка[d][4], аэрадынаміка[4] і прыкладная матэматыка[4]
Месца працы	Маскоўскія вышэйшыя жаночыя курсы[d] Цэнтральны аэрагідрадынамічны інстытут[d]
Альма-матар	фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага дзяржаўнага ўніверсітэта[d] (1890) МДУ[5]
Навуковы кіраўнік	Мікалай Ягоравіч Жукоўскі
Член у	Расійская акадэмія навук Акадэмія навук СССР
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

У 1890 годзе скончыў фізіка-матэматычны факультэт Маскоўскага ўніверсітэта па спецыяльнасці прыкладная матэматыка і па прадстаўленні Жукоўскага быў пакінуты там для падрыхтоўкі да прафесарскага звання. З 1893 года выкладаў фізіку ў жаночым сярэдняй навучальнай установе, механіку ў Маскоўскім вышэйшым тэхнічным вучылішчы, Маскоўскім інжынерным вучылішчы, на Маскоўскіх вышэйшых жаночых курсах, у Маскоўскім універсітэце. Чаплыгін — арганізатар і дырэктар Маскоўскіх вышэйшых жаночых курсаў (1905-18); пад яго кіраўніцтвам яны выраслі ў буйную вышэйшую навучальную ўстанова, у склад якой уваходзілі факультэты па ўсіх асноўных галінах ведаў. Напісаў універсітэцкі курс аналітычнай механікі «Механіка сістэмы» (ч. 1-2, 1905-07) і скарочаны «Прапедэўтычны курс механікі» для тэхнічных ВНУ і натуральных факультэтаў універсітэтаў (1915).

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Чаплыгин Сергей Алексеевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
3. http://xn--b1aecnthebc1acj.xn--p1ai/%D0%9E%D0%BD-%D0%BF%D0%BE%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BB-%D0%BD%D0%B0%D0%BC-%D0%BA%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%8C%D1%8F
4. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
5. Матэматычная генеалогія — 1997.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984'></a>