Томас Венцлава

То́мас Венцлава (Вя́нцлава^{[крыніца?]}; літ.: Tomas Venclova; нар. 11 верасня 1937, Клайпеда, Літва) — літоўскі паэт, публіцыст, перакладчык.

Томас Венцлава
літ.: Tomas Venclova
Род дзейнасці	паэт, перакладчык, выкладчык універсітэта, пісьменнік, гісторык літаратуры
Дата нараджэння	11 верасня 1937(1937-09-11)[1] (87 гадоў)
Месца нараджэння	Клайпеда, Клайпедскае гарадское самакіраванне[d], Клайпедскі край, Літва[2][1]
Грамадзянства	Літва  СССР  ЗША
Бацька	Антанас Венцлава[1]
Жонка	Nataša Ogaj[d]
Месца працы	Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі[1] Ельскі ўніверсітэт[1]
Альма-матар	Вільнюскі дзяржаўны ўніверсітэт імя В. Капсукаса (1960)[1] Тартускі ўніверсітэт (1971)[1]
Член у	Польская акадэмія ведаў[d] Lithuanian Helsinki Group[d][1]
Узнагароды і прэміі	прэмія Віленіцы[d] (1990) honorary doctor of the Maria Curie-Skłodowska University[d] (1991) Літоўская нацыянальная прэмія[d] (2000) ганаровы доктар Ягелонскага ўніверсітэта[d] (2000) Q20503606? (2005) Балтыйская зорка[d] (кастрычнік 2008) ганаровы доктар Універсітэта Вітаўта Вялікага[d] (24 лютага 2010) ганаровы доктар Гданьскага ўніверсітэта[d] (2010) ганаровы грамадзянін Вільнюса[d] (13 мая 2013) Прэмія Петраркі[d] (2014) Berlin Prize[d] (2015) HOMER - The European Medal of Poetry and Art[d] (2017)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфічныя звесткі

Сын літоўскага пісьменніка Антанаса Венцлавы. Скончыў Віленскі ўніверсітэт. У пачатку 1968 года ён разам з расійскімі дысідэнтамі падпісаў пратэст у сувязі са справай дысідэнтаў Аляксандра Гінзбурга і Юрыя Галанскова, у сямідзесятыя гады актыўна ўдзельнічаў у дысідэнцкай дзейнасці — напісаў адкрыты ліст ЦК Кампартыі Літвы, меў дачыненне да стварэння ў 1976 годзе літоўскай Хельсінкскай групы. У 1977 годзе з-за пераследу з боку савецкай улады эміграваў у ЗША. Быў пазбаўлены грамадзянства СССР. У 2018 прафесар-эмерыт Ельскага ўніверсітэта вяртаецца ў Вільню пасля саракагадовай эміграцыі^[3][4]. У 1950-я — 1960-я гады не раз бываў у БССР. Наведаў Беларусь зноў у красавіку 2019, дзе прыняў удзел у прэзентацыі першага кніжнага выдання яго вершаў па-беларуску і ў другім фестывалі інтэлектуальнай кнігі «Прадмова». Усклаў кветкі ў мемарыяле памяці ахвяр сталінскага тэрору ва ўрочышчы Курапаты.

Беларускія пераклады

• Выбраныя вершы. Пераклалі Л.Баршчэўскі, А.Хадановіч, А.Мінкін, А.Разанаў, В.Вячорка. Мн., 2019. («Паэты планеты»).

Зноскі

1. Visuotinė lietuvių enciklopedija

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q76499581'></a>
2. Deutsche Biographie — München BSB, Historische Kommission bei der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, 2001.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1202222'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1419226'></a>
3. Писатель Томас Венцлова переезжает жить в Вильнюс
4. Томас Венцлава вяртаецца ў Вільню пасля саракагадовай эміграцыі