Торкі (племя)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Торкі (значэнні).

То́ркі^[1], гузы^[1], узы^[1] — качавыя цюркскія плямёны, якія вылучыліся (верагодна^[2]) з племяннога аб’яднання агузаў.

Да сярэдзіны XI стагоддзя торкі выцеснілі печанегаў і зацвердзіліся ў паўднёва-рускіх стэпах. У якасці саюзнікаў кіеўскага князя Уладзіміра Святаславіча прымалі ўдзел у паходзе на Волжска-Камскую Балгарыю ў 985 годзе. У 1060 годзе выступілі супраць войска рускіх князёў, але былі разбіты. Частка торкаў пасялілася на мяжы Кіеўскага і Пераяслаўскага княстваў. Найбольш буйным іх месцаў рассялення было Пароссе (на прытоку Дняпра рацэ Рось), дзе быў пабудаваны горад Торчаск. Перайшлі да аселага ладу жыцця, займаліся земляробствам, прымалі ўдзел у барацьбе супраць полаўцаў на баку рускіх князёў.

У XII стагоддзі торкі ўвайшлі ў склад аб’яднання чорных клабукоў, у складзе якіх, верагодна^[2], захавалі сваю этнічную ідэнтычнасць. Частка з іх аславянілася, а астатнія асіміліраваны полаўцамі. У апошні раз торкі згадваюцца ў летапісах зімой 1193—1194 гадоў, калі падвергліся нападу полаўцаў^[2].