Трыхацэфалёз

Трыхацэфалёз^[7] (trichocephalosis, трыхуроз) — гельмінтоз з групы нематадозаў, які характарызуецца пашкоджаннем органаў страўнікава-кішачнага тракта.

Трыхацэфалёз
Медыцынская спецыяльнасць	інфекталогія[d]
Сімптомы	боль у вобласці жывата і таза[d], дыярэя, hypochromic anemia[d], эазінафілія[d] і weight loss[d]
Лекі, якія выкарыстоўваецца для лячэння	albendazol[d][1], mebendazole[d][1], ivermectin[d][1], pyrantel[d][1], imidacloprid[d][2], mebendazole[d][3] і oxantel[d][4]
Працэс перадачы патагена	фекальна-аральны шлях[d]
ICD-9-CM	127.3[5][6]
Код NCI Thesaurus	C128399[5]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Этыялогія і эпідэміялогія

Trichuris trichiura

Узбуджальнік трыхацэфалёзу — воласагалоў чалавечы (Trichuris trichiura). У большасці выпадкаў хвароба працякае бессімптомна, пры цяжкай інвазіі назіраюцца страўнікава-кішачныя парушэнні.

Як і іншыя геагельмінтозы, трыхацэфалёз шырока распаўсюджаны ў тропіках і субтропіках і найбольш часта сустракаецца ў дзяцей з бедных слаёў насельніцтва.

Чалавек заражаецца пры ўжыванні садавіны, ягад, агародніны, забруджаных інвазійнымі яйцамі ўзбуджальнікаў^[8].

Воласагалоў мае шырокі задні і ніткападобна вытанчаны пярэдні канец цела, што надае яму падабенства з пугай. Дарослыя гельмінты паразітуюць у сляпой і абадковай кішцы, глыбока ўкараніўшыся ў слізістую пярэднімі канцамі цела. Тысячы яец, якія штодня адкладваюцца самкай, выходзяць з калам вонкі і даспяваюць у глебе. Пасля праглынання чалавекам яец з іх у дванаццаціперснай кішцы вылупляюцца лічынкі, якія спеюць і затым мігруюць у тоўстую кішку. Цыкл развіцця паразіта займае каля 3 месяцаў. Тэрмін жыцця дарослых гельмінтаў складае некалькі гадоў.

Клінічная карціна

Рэакцыя арганізма на ўкараненне воласагаловаў выказана слаба. У большасці выпадкаў клінічныя праявы і эазінафілія адсутнічаць. Пры цяжкай інвазіі магчымыя боль у жываце, страта апетыту і панос з прымешкай слізі ці крыві, што нагадвае неспецыфічны язвавы каліт і хваробу Крона. У дзяцей, якія недаядаюць і пакутуюць хранічным паносам, цяжкі трыхацэфалёз можа прывесці да выпадзення прамой кішкі. Сярэднецяжкая інвазія можа ўскладніцца затрымкай росту. Таксама могуць назірацца агульная слабасць, галаўны боль, парушэнне сну, зрэдку сутаргі^[9].

Патагенез

Патагеннае дзеянне выяўляецца ў траўматызацыі слізістай абалонкі кішачніка. Укараняючыся ў яе тонкім галаўным канцом, воласагаловы ствараюць спрыяльныя ўмовы для наступнага пранікнення патагенных бактэрый і ўзнікнення інфекцыйных захворванняў. Акрамя таго, яны вылучаюць таксіны, якія атручваюць арганізм^[10].

Дыягностыка

Яйцо воласагалова чалавечага (Trichuris trichiura)

Пры мікраскапіі кала выяўляюць яйцы ўзбуджальніка памерамі 50х20 мкм, якія па форме нагадваюць лімон. Палаваспелыя воласагаловы маюць даўжыню 3-5 см і часам бачныя пры рэктараманаскапіі.

Лячэнне і прафілактыка

Для прафілактыкі патрэбна санітарнае добраўпарадкаванне населеных месцаў, выкананне правіл водазабеспячэння і харчавання.

Для лячэння ўжываюць наступныя лекавыя прэпараты^[11]:

• Альбендазол — унутр пасля ежы па 400 мг адзін раз у суткі 3 дні запар
• Мебендазол — унутр па 100 мг два разы на суткі праз 20-30 хвілін пасля ежы на працягу 3 дзён
• Карбендацым — унутр пасля ежы па 10 мг / кг у суткі на працягу 3-5 дзён

У жывёл

Апісанне

З жывёл да трыхацэфалёзу ўспрыімлівыя дробная і буйная рагатая жывёла, свінні, сабакі, лісы, найбольш хварэюць парасяты ва ўзросце 2 — 4 месяцы, авечкі ў 1,5 — 3 гады. Заражаюцца пры заглынанні інвазійных яец з кормам і вадой. Хворыя жывёлы трацяць апетыт, худзеюць, у іх парушаецца дзейнасць стрававальнай (паносы, запоры), нервовай (прыгнечаны стан) сістэм, затрымліваецца рост^[12].

Лячэнне і прафілактыка

Для прафілактыкі робяць дэгельмінтызацыі вясной і ўвосень, мяняюць выпасы, гной абясшкоджваюць біятэрмічна^[7].

У лячэнні свіней выкарыстоўваюць бубулін, авечак — прамінтын^[7].