Трэцяя кніга Ездры

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Трэцяя кніга.

Трэцяя кніга Е́здры (Э́зры) (стар.-грэч.: Αποκάλυψις Εσδρά Адкрыццё Ездры, стар.-грэч.: Προφητεί Прароцтва^[1]) — кніга, якая ў праваслаўі ўваходзіць у склад Старога Запавету, але адсутнічае ў Яўрэйскай Бібліі (Танаху) і не ўваходзіць у Стары Запавет у каталіцызме і пратэстантызме. У Клемянцінскай Вульгаце змяшчалася ў дадатак з назвай Чацвёртая кніга Ездры^[2], але адсутнічае ў Новай Вульгаце^[3]. У Рускай праваслаўнай царкве адносіцца да другакананічных кніг. Адсутнічаве ў Септуагінце і сучаснай грэчаскай Бібліі. У іўдаізме^[4], каталіцызме^[5] і пратэстантызме^[2] адносіцца да апокрыфаў. У пратэстантызме называецца другой кнігай Ездры.

Трэцяя кніга Ездры (Αποκάλυψις Εσδρά або Προφητεία)
Ездра і арханёл Урыіл
Раздзел:	Гістарычныя кнігі
Мова арыгінала:	старажытнагрэчаская або старажытнаяўрэйская
Легендарны аўтар:	Ездра
Мясцовасць:	Іўдзея
Папярэдняя (праваслаўе):	Трэцяя кніга Макавеяў
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мова і дата напісання

Напісана на старажытнагрэчскай або старажытнаяўрэйскай мове^[6][7]. Не мае ні яўрэйскага, ні поўнага грэчаскага ці копцкага тэксту (толькі асобныя кавалкі). У цяперашні час вядомая толькі па перакладах на лацінскую (асноўная крыніца), сірыйскую, эфіопскую, арабскую і армянскую мовы^[8]. У славянскіх і рускай сінадальнай Бібліі перакладзена з лацінскай^[6]. Паводле Тлумачальнай Бібліі Лапухіна, асноўная частка кнігі напісана ў дахрысціянскія часы, а раздзелы I—II і XV—XVI — у часы ранняга хрысціянства.^[8]

Змест

Пасля разбурэння Другога іўдзейскага Храма ў Ерусаліме ваярамі рымскага імператара Ціта (70 год н. э.) аўтар тэксту — відавочца катастрофы — шукае сэнс бедстваў, якія царуюць, а таксама шукае суцяшэння і надзеі ў будучыні^[7]. Аўтар выводзіць на сцэну Ездру (Эзру), які праз трыццаць год пасля разбурэння Першага храма (587 год да н. э.), прыгнечаны бедствамі свайго народа, задаецца пакутлівымі пытаннямі ^[7]. На іх адклікаюцца арханёлы Урыіл і Ерэмііл. Выкліканыя імі алегарычныя відзежы Ездры лічыліся прароцкімі.^[6]

Зноскі

1. Ездры книги // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891—1892.
2. Michael D. Coogan. The New Oxford Annotated Bible // Oxford. 2007. — P.4
3. James E. Bowley. Living Traditions of the Bible. — Chalice Press, 1999. — P. 160
4. Апокрифы и псевдоэпиграфы // Электронная еврейская энциклопедия — eleven.co.il
5. Д. Г. Добыкин. Лекции по введению в Священное Писание Ветхого Завета. — Санкт-Петербург.: Санкт-Петербургская православная духовная академия, 2012. — C. 22
6. Юнгеров П. А. Введение в Ветхий Завет. Неканонические книги. Вторая книга Ездры
7. Эзра IV // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
8. Толкование на Третью книгу Ездры // Тлумачальная Біблія Лапухіна