Фелікс Яневіч

Фелікс Яневіч
Фелікс Яневіч
	Партрэт Фелікса Яневіча. 1799
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	1862
Месца нараджэння	Вільня, Віленскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае;
Дата смерці	21 мая 1848
Месца смерці	Эдынбург, Эдынбург[d], Мідлотыян[d], Шатландыя, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі;
Месца пахавання	могілкі Уорыстан[d];
Краіна	Рэч Паспалітая, Вялікабрытанія
Музычная дзейнасць
Прафесіі	кампазітар, скрыпач
Інструменты	скрыпка
Узнагароды	залаты медаль Каралеўскага філарманічнага таварыства[d] (1871)

Фелікс Яневіч (польск. Feliks Janiewicz, англ. Felix Yaniewicz, 1762, Вільня — 21 мая 1848, Эдынбург) — скрыпач, кампазітар, дырыжор, педагог, арганізатар музычнага жыцця^[2]^[3].

Хуткія факты Фелікс Яневіч, Асноўная інфармацыя ...

Яневіч дасягнуў высокага ўзроўню ігры на скрыпцы ў ранняй маладосці. Мяркуецца, што з 1777 года працаваў у капэле караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага. У 1784 годзе ён атрымаў каралеўскую стыпендыю, якая дазволіла яму падарожнічаць па Заходняй Еўропе. Падчас знаходжання ў Вене ён, верагодна, браў урокі кампазіцыі ў Ёзефа Гайдна, а таксама кантактаваў з Вольфгангам Амадэем Моцартам, паводле біёграфа Ота Яна Моцарт прысвяціць Яневічу ў 1785 годзе свой твор Andante A-dur (прысутнічае ў поўным каталогу прац Моцарт, але не захаваўся да сучаснасці).

У Вене Яневіч пазнаёміўся з кузінай Панятоўскага княгіняй Ізабэлай Любамірскай, разам з ёю накіраваўся ў Італію, дзе выступаў у Фларэнцыі, Мілане і Рыме. У Італіі дэбютаваў як скрыпач-саліст і напісаў першыя творы. Далейшае падарожжа прывяло напрыканцы 1787 года ў Парыж, дзе даваў канцэрты як саліст, і да 1790 года быў членам аркестра герцага Арлеанскага ў Парыжы. З-за выбуху рэвалюцыі вымушаны быў пакінуць Францыю.

У 1792 годзе прыбыў у Вялікабрытанію. Упершыню выступіў перад публікай у Лондане 9 лютага, выступаў таксама як саліст у аркестры пад кіраўніцтвам Гайдна. З самага пачатку свайго знаходжання ў Англіі Яневіч шмат падарожнічаў як канцэртны скрыпач і кіраўнік аркестра (у тым ліку, у Ірландыі).

У верасні 1799 браў удзел у выкананні "Месіі" Гайдна на музычным фестывалі ў Ліверпулі. 12 кастрычніка 1799 года ён ажаніўся з Элізай Брыз (памерла 27 мая 1862 года) і пасяліўся ў Ліверпулі, дзе працягваў актыўную музычную кар’еру, шмат сезонаў працаваў кіраўніком аркестра на фестывалях і арганізоўваў серыю ўласных інструментальных канцэртаў. У 1801 адкрыў краму нот і музычных інструментаў, якая мела два філіялы - у Ліверпулі і Лондане. У 1813 годзе ён быў адным з трыццаці сузаснавальнікаў Філарманічнага таварыства ў Лондане, з якім працаваў да 1815 года ў якасці аднаго з кіраўнікоў аркестра. У 1814 ажыццявіў першае выкананне ў Брытаніі араторыі Бетховена "Хрыстос на Аліўнай гары" у Каралеўскім тэатры.

У 1815 годзе ён пераехаў у Эдынбург, дзе развіў сваю канцэртную кар’еру, у тым ліку ўдзельнічаў у фестывалях (1815, 1819 і 1824), дырыжыраваў аркестрамі па абанеменце і арганізоўваў уласныя канцэртныя серыі (з 1816 года). У гэты час ён таксама выступаў у іншых гарадах Шатландыі (у тым ліку ў Глазга, Абердзіне, Дандзі) і Ірландыі. У 1829 годзе Яневіч сышоў з канцэртнай дзейнасці. Быў пахаваны на могілках Уорыстан у Эдынбургу. У Яневіча было дзве дачкі — старэйшая, Феліцыя, была піяністкай і спявачкай, малодшая, Паўліна, арфісткай; сын Яневіча, Фелікс, быў вядомым стаматолагам-хірургам^[4].

У сям'і Яневіча захоўваўся яго партрэт 1799 года, футляр для дзвюх скрыпак (зараз у калекцыі St Cecilia's Hall, Эдынбург), а таксама посуд і асабістая пячатка з асабістым дэвізам "Pro Lithuania"^[5].

Прадстаўнік еўрапейскага музычнага класіцызму. Выкананню ўласцівы эмацыянальнасць, спеўнасць, чысціня інтанацыі, дасканалая тэхніка.

На Беларусі творы Яневіча прапагандуюць «Беларуская капэла», ансамбль «Класік-авангард»^[3].

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

Фелікс Яневіч

Ушанаванне памяці

Працы

Зноскі

Wikiwand - on