Фольксмарынэ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Фо́льксмарынэ (ням.: Volksmarine) — назва ваенна-марскіх сіл ГДР. Яны ўваходзілі ў створаную ў 1956 годзе Нацыянальную народную армію.
.svg)
Remove ads
Гісторыя
У пачатку 1950-х гадоў абедзве германскія дзяржавы выконвалі, хоць бы фармальна, пасляваенныя палажэнні аб дэмілітарызацыі Германіі, і не стваралі ўзброеных сіл. Таму марскія ўзброеныя сілы ГДР да 1956 года мелі назву «Марская паліцыя» і былі падпарадкаваныя МУС. У 1956 годзе, услед за стварэннем Бундэсвера ФРГ, у ГДР было створана Міністэрства нацыянальнай абароны, і караблі і падраздзяленні Марской паліцыі ўвайшлі ў яго склад як ВМС ГДР (Seestreitkräfte). З 1960 года ВМС атрымалі назву Фольксмарынэ (Volksmarine, Народны флот), якую мелі да ліквідацыі флота ў 1990 годзе. У нямецкай мове ўжываецца скарачэнне VM, у беларускай мове — НВМФ ГДР (Народны Ваенна-марскі флот).
За сорак гадоў сваёй гісторыі Фольксмарынэ не прымаў удзелу ў баявых дзеяннях.
Характарыстыка
Фольксмарынэ фарміраваўся з улікам гідраграфіі Балтыйскага мора — даволі дробнага, скалістага, з парэзаным узбярэжжам, і такім чынам малапрыстасаванага для дзеянняў буйных караблёў. Асноўную сілу ФМ склалі малатанажныя судны — тарпедныя катары, супрацьлодкавыя катары, ракетныя катары, малыя ракетныя караблі, прыбярэжныя супрацьмінныя караблі, супрацьлодкавыя караблі, дэсантныя караблі, самалёты і верталёты марской авіяцыі. Самымі буйнымі ў Фольксмарынэ былі вартавыя караблі тыпу «Дэльфін» водазмяшчэннем 1670 тон.
Таксама ў склад ФМ уваходзілі навучальныя судны, у тым ліку паруснік «Вільгельм Пік». Фольксмарынэ не меў на ўзбраенні атамнай зброі або караблёў на атамным хаду. ВМФ НДР мог самастойна вырашаць наступныя задачы:
- абарона ўзбярэжжа;
- аказанне падтрымкі сухапутным войскам на прыбярэжных напрамках;
- высадка тактычных дэсантаў;
- супрацьлодачная абарона;
- барацьба з мінамі.
Такім чынам, Фольксмарынэ па характарыстыках і задачам можна лічыць абарончым флотам.
Колькасныя характарыстыкі на 1990 год
Баявых караблёў — 110
Дапаможных суднаў — 69
Верталётаў марской авіяцыі — 24 (16 — Мі-8 і 8 — Мі-14)
Самалётаў марской авіяцыі — 20 знішчальнікаў-бамбардзіроўшчыкаў Су-17.
Асабовы склад — 16 000 чалавек.
Цікавыя эпізоды
Фольксмарынэ не меў на ўзбраенні падводных лодак, хоць планы іх стварэння ў 1950-я гг. распрацоўваліся і вялася падрыхтоўка асабовага складу. Пасля праект быў згорнуты, не ў апошнюю чаргу з-за непрыстасаванасці рэльефу Балтыкі для дзеянняў падлодак — зручней было выкарыстоўваць для тых жа мэтаў тарпедныя катары. Асабовы склад быў размеркаваны па іншых падраздзяленнях. Яшчэ ў 1980-я гады «падводнікі» плавалі ў складзе экіпажаў розных караблёў. Ад іх таварышаў па службе, якія ведалі аб іх падрыхтоўцы, пайшлі легенды аб існаванні ў Фольксмарынэ сакрэтнага падраздзялення падводных лодак.
У ноч на 5 верасня 1979 года старшыня вартавага карабля «Граал Мюрыц», які вырашыў збегчы на Захад, ноччу зачыніў спаўшы экіпаж у труме і ўзяў курс на ФРГ. Маракі ўзарвалі дзверы трума гранатай і змаглі затрымаць здрадніка. Ён быў асуджаны, аднак пасля падзення Берлінскай сцяны выйшаў на свабоду.
Ліквідацыя
Пасля ўваходжання ГДР у склад ФРГ 3 кастрычніка 1990 года злучэнні узброеных сіл ГДР, уключаючы Фольксмарынэ, перайшлі пад пачатак спецыяльна створанага камандавання «Бундэсвер Ост» на чале з дасланымі заходненямецкімі камандуючымі. Сілы былога Фольксмарынэ ўзначаліў адмірал Бундэсмарыне Дырк Хорцен. Адразу пасля гэтага пачалася планамерная ліквідацыя матэрыяльнай і кадравай базы ФМ. Пераважная большасць караблёў у 1991—1996 гг. было прададзена альбо ва ўзброеныя сілы іншых краін, альбо проста на злом. Пераважная большасць афіцэраў і кадравых унтэр-афіцэраў — звольнена са службы.
Прычыны:
- Пасля далучэння ГДР да ФРГ і ўваходжання ННА у склад Бундэсвера, аб'яднаная германская армія стала па колькасці другой ў Еўропе (пасля Савецкай) і адной з найбуйнейшых у свеце (больш за 500 000 чалавек). Гэта выклікала заклапочанасць, у тым ліку саюзнікаў ФРГ у НАТА. Міжнародная супольнасць стымулявала Германію да скарачэнню арсеналаў. Скарачэнне закранула, хоць і ў меншай меры, і заходнегерманскія гарнізоны.
- Пасля заканчэння Халоднай вайны ў ФРГ і НАТА не засталося праціўнікаў на Балтыйскім моры, супраць якіх было б эканамічна абгрунтаваным утрымліваць такі магутны флот.
- Непрыстасаванасць абарончага флоту ГДР да выканання новых задач у складзе блока НАТА (войны ў Югаславіі, Персідскім заліве, Афганістане, Лівіі і інш.) — у першую чаргу адсутнасць авіяносцаў і іншых буйных ваенных караблёў для далёкіх акіянскіх паходаў.
- Агульная тэндэнцыя да мінімізацыі выдаткаў на бюджэтную сферу ў Германіі пасля аб'яднання.
- Недавер бонскага кіраўніцтва да старога кадравага касцяка арміі, флоту і дзяржаўнага апарату ГДР і агульная тэндэнцыя да замяшчэння кіруючых пасад заходненямецкімі прызначэнцамі: адміральскі склад быў звольнены са службы цалкам, а афіцэрскі і кадравыя унтэр-афіцэры — амаль цалкам.
Ветэранскі рух
Ветэраны Фольксмарынэ ўваходзяць у агульнаармейскую ветэранскую арганізацыю ГДР «Traditionsverband Nationale Volksarmee».
Асноўнай праблемай ветэранаў узброеных сіл ГДР у аб'яднанай Германіі была нявыплата пенсій, альбо налічэнне ім меншага, па параўнанні з афіцэрамі ФРГ, памеру пенсій. На сённяшні дзень гэтыя праблемы ў асноўным вырашаны ў судовым парадку. Праграмнымі мэтамі ветэранскіх арганізацый застаюцца барацьба з ачарненнем гісторыі ГДР і яе ўзброеных сіл у СМІ і дыскрымінацыяй усходніх немцаў у аб'яднанай Германіі.
7 лістапада 2010 года ў Берліне прайшлі мерапрыемствы, прысвечаныя 50-й гадавіне стварэння Фольксмарынэ. Перад прысутнымі выступіў апошні міністр нацыянальнай абароны ГДР адмірал Тэадор Хофман і іншыя ветэраны флоту, а таксама ветэраны іншых родаў войскаў. Мерапрыемства праходзіла пад ваенна-марскім сцягам ГДР, сцягам марской пагранічнай брыгады, вымпелам Міністэрства нацыянальнай абароны ГДР і адміральскім вымпелам Фольксмарынэ. Удзельнікі ўсклалі вянок да магілы рэвалюцыянераў германскай Лістападаўскай рэвалюцыі 1918 года.
Падобныя мерапрыемствы ў сучаснай ФРГ праходзяць ва ўмовах жорсткага супрацьстаяння з боку правых палітычных сіл, з вуснаў якіх гучаць патрабаванні забараніць нашэнне ваеннай формы ГДР як «знакаў таталітарнага рэжыму». Паліцыя, зрэшты, падкрэслівае, што армія ГДР ніколі не была прызнаная злачыннай арганізацыяй, і нашэнне яе формы не можа лічыцца злачынствам.
Адміралам Хофманам пасля звальнення ў адстаўку былі выпушчаныя дзве кнігі ўспамінаў «Каманда Балтыйскага мора. Ад навабранца да адмірала» (1995) і «Апошняя каманда. Успаміны міністра» (1993).
Remove ads
Структура
| ||||||||
| ||||||||
|
|
| ||||||
|
|
| ||||||
| ||||||||
| ||||||||
Камандаванне ВМФ (Ростак), пазыўны — «Студыя»
- 1 Флатылія (Пенеямюндэ), пазыўны — «Вусень»
- 4 Флатылія (Ростак-Варнемюндэ), пазыўны — «Заліў»
- 6 Флатылія (Дранске), пазыўны — «Літара»
- Ваенна-марское вучылішча «Karl Liebknecht» (Штралзунд), пазыўны — «Handgeld»
- Ваенна-марская школа «Walter Steffens» (Штралзунд), пазыўны — «Rundfahrt»
- 18 Берагавы ракетны полк «Waldemar Verner»(Гелбензандэ), пазыўны — «Stirnhöhle»
- 18 марская эскадрылля баявых верталётаў(Параў) «Kurt Barthel», пазыўны — «Sperrkreis»
- 28 марская авіяцыйная эскадрылля (Лазе) «Paul Wieczorek»
- 18 полк сувязі (Бёлендорф) «Johann Wesolek», пазыўны — «Sängerknabe»
- 28 батальён сувязі і забяспечванні палётаў (Лазе)
- іншыя часці, базы і склады
Кожная з флатылій складалася з брыгад.
Remove ads
Сістэма воінскіх званняў і знакаў адрознення
Адміралы
Афіцэры
Прапаршчыкі (фенрыхі)
Сяржанты
Матросы
Камандуючыя Фольксмарынэ
Найменне пасады
- Камандуючы ВМС (Chef der Seestreitkräfte): 1 сакавіка 1956 — 3 лістапада 1960 года;
- Камандуючы Фольксмарынэ (Chef der Volksmarine): 3 лістапада 1960 года — 1 снежня 1972 года;
- Намеснік Міністра Нацыянальнай Абароны і Камандуючы Фольксмарынэ (Stellvertreter des Ministers und Chef der Volksmarine): 1 снежня 1972 года — 11 снежня 1989 года;
- Камандуючы Фольксмарынэ (Chef der Volksmarine): 11 снежня 1989 года — 2 кастрычніка 1990 года
Спіс командуючых
| 1 сакавіка — 31 снежня 1956 года | Контр-адмірал | Фелікс Шефлер |
| 1 студзеня 1957 года — 31 ліпеня 1959 года | Віцэ-адмірал | Вальдэмар Фернер |
| 1 жніўня 1959 года — 31 ліпеня 1961 года | Контр-адмірал | Вільгельм Эйм |
| 1 жніўня 1961 года — 24 лютага 1963 года | Контр-адмірал | Хайнц Нойкірхен |
| 25 лютага 1963 года — 30 лістапада 1987 года | Віцэ-адмірал (пазней Адмірал) |
Вільгельм Эйм |
| 1 снежня 1987 года — 17 лістапада 1989 года | Віцэ-адмірал (пазней Адмірал) |
Тэадор Хофман |
| 11 снежня 1989 года — 2 кастрычніка 1990 года | Віцэ-адмірал | Хенрык Борн |
Remove ads
Зноскі
- Theodor Hoffmann: "Das letzte Kommando", Mittler, 1993, ISBN 3-8132-0420-0, S. 320
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads