Шведска-беларуская практычная транскрыпцыя

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

Шведска-беларуская практычная транскрыпцыя — уніфікаваныя правілы перадачы шведскіх уласных імён і неперакладальных рэалій на пісьме беларускай мовай.

Ніжэй змешчаныя парады складзены ў маі 2013 года на аснове «Кароткай граматыкі шведскай мовы» (адтуль пра шведскую фанетыку, pdf, 0,9 MB), аўтарства Вольгі Цвірка, пад агульнай рэдакцыяй Лявона Баршчэўскага, якая выйшла ў 2009 годзе. Да 2021 года гэта выданне было адзіным беларускім падручнікам шведскай мовы, але ўласна правіл шведска-беларускай практычнай транскрыпцыі не змяшчала, толькі агульныя звесткі пра адпаведнасць шведскай і беларускай фанетыкі.

У 2021 годзе парады па шведска-беларускай практычнай транскрыпцыі апублікаваны ў пасмяротным выданні Змітра Саўкі[1], яны НЕ цалкам супадаюць з табліцай складзенай на аснове падручніка Вольгі Цвірка.

Remove ads

Націск

Звычайна, націск імкнецца да першага складу. Аднак, ёсць выключэнні, якія абазначаюць акутам над галоснай (апроч літары i). Суфікс -in заўсёды націскны (Aulin Аўлі́н).

Табліца складзеная на аснове падручніка 2009 года

a = аe = еi = іo = у/оu = уy = юå = оä = эö = ё
b = бba = баbe = беbi = біbo = бу/боbu = буby = бюbå = боbä = бэbö = бё
c = с/кca = каce = сеci = сіco = ку/коcu = куcy = сюcå = соcä = кэcö = сё
ch = шcha = шаche = шэchi = шыcho = шу/шоchu = шуchy = шуchå = шоchä = шэchö = шо
ck = кcka = каcke = кеcki = кіcko = ку/коcku = куcky = кюckå = коckä = кэckö = кё
d = дda = даde = дэdi = дыdo = ду/доdu = дуdy = дуdå = доdä = дэdö = до
dj = й[2]dja = яdje = еdji = іdjo = ю/ёdju = юdjy = юdjå = ёdjä = еdjö = ё
f = фfa = фаfe = феfi = фіfo = фу/фоfu = фуfy = фюfå = фоfä = фэfö = фё
g = г/й[2]ga = гаge = ге/еgi = гі/іgo = гу/гоgu = гуgy = гю/юgå = гоgä = гэ/еgö = гё/ё
gn = ньнgna = ньнаgne = ньнеgni = ньніgno = ньну/ньноgnu = ньнуgny = ньнюgnå = ньноgnä = ньнэgnö = ньнё
gs = ксgsa = ксаgse = ксеgsi = ксіgso = ксу/ксоgsu = ксуgsy = ксюgså = ксоgsä = ксэgsö = ксё
gt = ктgta = ктаgte = ктэgti =ктыgto = кту/ктоgtu = ктуgty = кцюgtå = ктоgtä = ктэgtö = кцё
h = хha = хаhe = хеhi = хіho = ху/хоhu = хуhy = хюhå = хоhä = хэhö = хё
hj = й[2]hja = яhje = еhji = іhjo = ю/ёhju = юhjy = юhjå = ёhjä = еhjö = ё
j = йja = яje = еji = іjo = ю/ёju = юjy = юjå = ёjä = еjö = ё
k = к/ш[2]ka = каke = ке/шэki = кі/шыko = ку/коku = куky = кю/шуkå = коkä = кэ/шэkö = кё/шо
kj = ш[2]kja = шаkj = шэkji = шыkjo = шу/шоkju = шуkjy = шуkjå = шоkjä = шэkjö = шо
l = л[ь]la = ляle = леli = ліlo = лю/лёlu = люly = люlå = лёlä = леlö = лё
lj = й[2]lja = яlje = еlji = іljo = ю/ёlju = юljy = юljå = ёljä = еljö = ё
-lg = -льй
m = мma = маme = меmi = міmo = му/моmu = муmy = мюmå = моmä = мэmö = мё
n = нna = наne = неni = ніno = ну/ноnu = нуny = нюnå = ноnä = нэnö = нё
ng = н[ь]nga = няnge = неngi = ніngo = ню/нёngu = нюngy = нюngå = нёngä = неngö = нё
nk = нькnka = нькаnke = нькеnki = нькіnko = ньку/нькоnku = нькуnky = нькюnkå = нькоnkä = нькэnkö = нькё
p = пpa = паpe = пеpi = піpo = пу/поpu = пуpy = пюpå = поpä = пэpö = пё
r = рra = раre = рэri = рыro = ру/роru = руry = руrå = роrä = рэrö = ро
-rg = -рй
rs = шrsa = шаrse = шэrsi = шыrso = шу/шоrsu = шуrsy = шуrså = шоrsä = шэrsö = шо
s = сsa = саse = сеsi = сіso = су/соsu = суsy = сюså = соsä = сэsö = сё
sch = шscha = шаsche = шэschi = шыscho = шу/шоschu = шуschy = шуschå = шоschä = шэschö = шо
sk = ш/скska = скаske = шэski = шыsko = ску/скоsku = скуsky = шуskå = скоskä = шэskö = шо
s(s)j = шs(s)ja = шаs(s)je = шэs(s)ji = шыs(s)jo = шу/шоs(s)ju = шуs(s)jy = шуs(s)jå = шоs(s)jä = шэs(s)jö = шо
s(s)ion = шунs(s)iona = шунаs(s)ione = шунеs(s)ioni = шуніs(s)iono = шуну/шуноs(s)ionu = шунуs(s)iony = шунюs(s)ionå = шуноs(s)ionä = шунэs(s)ionö = шунё
stj = шstja = шаstje = шэstji = шыstjo = шу/шоstju = шуstjy =шуstjå = шоstjä = шэstjö = шо
t = тta = таte = тэti = тыto = ту/тоtu = туty = туtå = тоtä = тэtö = то
tj = т’й/ш[2]tja = т’я/шаtje = т’е/шэtji = т’і/шыtjo = т’ю/т’ё/шу/шоtju = т’ю/шуtjy = т’ю/шуtjå = т’ё/шоtjä = т’е/шэtjö = т’ё/шо
tion = шунtiona = шунаtione = шунеtioni = шуніtiono = шуну/шуноtionu = шунуtiony = шунюtionå = шуноtionä = шунэtionö = шунё
v = вva = ваve = веvi = віvo = ву/воvu = вуvy = вюvå = воvä = вэvö = вё
x = ксxa = ксаxe = ксеxi = ксіxo = ксу/ксоxu = ксуxy = ксюxå = ксоxä = ксэxö = ксё
Remove ads

Заўвагі

Традыцыйныя напісанні застаюцца нязменнымі, нягледзячы на рэальнае маўленне. Традыцыйнымі лічацца напісанні зафіксаваныя ў Беларускай энцыклапедыі ў 18 тамах або ў Беларускай савецкай энцыклапедыі. Напрыклад, шведск.: Göteborg (Göteborg, /jœte'bɔrj/) трэба было б пісаць Ё́тэбарй, блізка да шведскага маўлення. Аднак, па-першае, у беларускім маўленні і адпаведна на пісьме канцавое -рй не можа ўжывацца; па-другое, у традыцыйным напісанні Гё́тэбарг.

Зноскі

  1. Іншамоўныя найменні ў беларускім тэксце : даведнік / Зьміцер Саўка ; укладальнік-рэдактар Настасся Мацяш.. — Мінск: "Тэхналогія", 2021. — 190 с. ISBN 978-985-458-308-2.
  2. Перад націскной галоснай.

Літаратура

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads