Ядзерная зброя

Ядзерная зброя, або атамная зброя — від зброі масавага знішчэння, дзеянне якой заснавана на выкарыстанні энергіі радыеактыўнага распаду. Упершыню ўжыта ў якасці зброі ў 1945 годзе ЗША супраць Японіі.

Выбух атамнай бомбы

Асноўныя паражальныя фактары ядзернай зброі: ударная хваля, пранікальная радыяцыя, электрамагнітны імпульс, светлавое выпрамяненне. Выкарыстанне ядзернай зброі выклікае моцнае радыеактыўнае забруджанне мясцовасці.

Магутнасць ядзернай зброі вымяраецца тратылавым эквівалентам — колькасцю трынітраталуолу, якая забяспечвае выбух з такой жа энергіяй.

Сродкам дастаўкі ядзернай зброі могуць служыць артылерыйскія снарады, авіяцыйныя бомбы, ракеты.

Прынцып дзеяння

Дзеянне ядзернай зброі заснавана на выкарыстанні энергіі выбуху ядзернага выбуховага прыстасавання, які вызваляецца ў выніку некіравальнай лавінападобнай ланцуговай рэакцыі дзялення цяжкіх ядраў і рэакцыі тэрмаядзернага сінтэзу^[1][2].

Віды ядзерных выбухаў

Ядзерныя выбухі могуць быць наступных відаў^[3]:

• паветраны — ў трапасферы;
• вышынны — ў верхніх пластах атмасферы;
• касмічны — ў далёкім космасе і любой іншай вобласці касмічнай прасторы;
• наземны — ля самай зямлі;
• падземны — пад паверхняй зямлі;
• надводны — ля самай паверхні вады;
• падводны — пад вадой;

Згубленая ядзерная зброя

Як і з усімі іншымі відамі зброі, і ядзерная зброя з-за тых ці іншых прычын гублялася, ці аказвалася немагчымым яе вяртанне.

17.01.1966 Авіякатастрофа над Паламарэсам (Іспанія). Амерыканскі бамбардзіроўшчык B-52 сутыкнуўся падчас дазапраўкі ў паветры з танкерам KC-135. Страчаныя чатыры тэрмаядзерныя бомбы. Тры знойдзеныя адразу, адна — пасля двух месяцаў пошукаў.

Спіс ядзернай зброі якую пакуль немагчыма вярнуць

5.02.1958 Пасля сутыкнення бамбардзіроўшчыка B-47 і знішчальніка F-86 амерыканскіх ВПС над штатам Джорджыя экіпаж бамбардзіроўшчыка быў вымушаны аварыйна скінуць у акіян вадародную бомбу Mark 15. Бомба дагэтуль не знойдзеная, лічыцца, што яна ляжыць на дне заліва Уоса каля вострава Тайбі.

22.5.1968 За 5 дзён да вяртання на ваенную базу ў Норкфалку, падводная лодка Scorpion (SSN-589) затанула ў Атлантычным акіяне, на глыбіні 3300 метраў, прыкладна ў 400 мілях на паўднёвы-захад ад Арызонскіх астравоў. Абставіны гібелі лодкі невядомы (афіцыйна - выбух тарпеды Mark-37). На борце лодкі знаходзіліся 2 тарпеды Mark-45-ASTOR з ядзернымі баегалоўкамі.

8.4.1970 Савецкая падводная лодка К-8 затанула ў Біскайскім заліве на глыбіні 4680 м у 490 км на паўночны-захад ад Іспаніі. Колькасць ядзернай зброі на борце засакрэчана (па афіцыйнай версіі 4 ядзерныя тарпеды).

3.10.1986 Савецкая падводная лодка K-219 затанула ў 770 км на паўночны-ўсход ад Бермудскіх астравоў, на глыбіні 5 500 м, на глыбіні засталося ад 30 да 48 ядзерных боегаловак (ракеты і тарпеды). Месца вакол аварыі падверглася моцнаму радыеактыўнаму забруджванню.

7.4.1989 К-278 «Камсамолец» затанула ў Нарвежскім моры на паўднёвым-захадзе ад вострава Мядзвежы. Лодка зараз ляжыць на глыбіні 1 858 метраў. Колькасць ядзерных тарпед патануўшых разам з ПЛ засакрэчана.