Віктар Анатолевіч Шандаровіч

Віктар Анатолевіч Шандаровіч (руск.: Ви́ктор Анато́льевич Шендеро́вич; 15 жніўня 1958, Масква) — расійскі і ізраільскі журналіст, празаік, паэт, драматург, сцэнарыст, тэлевядоўца і радыёвядоўца, сатырык, публіцыст, педагог. Калумніст часопіса The New Times.

Віктар Анатолевіч Шандаровіч
руск.: Виктор Анатольевич Шендерович
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	руск.: Виктор Анатольевич Шендерович
Дата нараджэння	15 жніўня 1958(1958-08-15) (67 гадоў)
Месца нараджэння	Масква, РСФСР, СССР[1]
Грамадзянства	Расія  Ізраіль[2]
Альма-матар	Маскоўскі дзяржаўны інстытут культуры[d] (1980)
Месца працы	НТВ
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	сцэнарыст, сатырык, публіцыст, палітык, радыёвядучы, тэлевядучы
Гады творчасці	з 1991
Мова твораў	руская
Грамадская дзейнасць
Партыя	беспартыйны
Член у	НТВ
Прэміі	Залатое цяля[d] (1991)
Узнагароды	ТЭФІ[d] (1996) Залаты Астап[d] Залатое пяро Расіі[d] Прэмія Маскоўскай Хельсінскай групы[d]
shender.ru
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Біяграфія

Нарадзіўся з сям’і інжынера Анатоля Семяновіча Шандаровіча (1930—2017) і педагога Інесы Яўсееўны Дазорцавай (1929—2011). Дзед па бацькоўскай лініі, Сямён Маркавіч Шандаровіч (1903—1984), інжынер-хімік, працаваў на заводзе ЗІЛ, двойчы падвяргаўся палітычным рэпрэсіям у 1929 і 1948 гадах. Бабуля па бацькоўскай лініі — Лідзія (народжаная Эйдля)^[3]. Другі дзед, Яўсей Самуілавіч Дазорцаў, быў начальнікам аддзелу СПА Наркамату вугальнай прамысловасці. Старэйшы лейтэнант Яўсей Дазорцаў, камандзір роты 477-га стралковага палка^[4]. 161-й стралковай дывізіі — будучай 4-й гвардзейскай стралковай Апосталаўска-Венскай Чырванасцяжнай дывізіі, загінуў на фронце 7 кастрычніка 1941 года^[5] пад Ленінградам^[6][7][8]. Пахаваны ў в. Гонтавая Ліпка Ленінградскай вобласці^[9].

У 10 класе Віктара Шандаровіча заўважае Канстанцін Райкін і Шандаровіч патрапіў на навучанне ў тэатральную школу Алега Табакова. Гэты факт вызначыў далейшы лёс падлетка. У 1975 годзе ён паступае на рэжысуру і праз 5 гадоў паспяхова абараняе дыплом Маскоўскага інстытута культуры і мастацтваў.

Пасля навучання Віктар праходзіць тэрміновую службу ў войску. У далейшым ён казаў, што менавіта служба дала яму многія сюжэты, якія ён увасобіў у сваіх сатырычных творах. Аж да 1990 года Шандаровіч працаваў у ГІТІСе, дзе не толькі выкладаў сцэнічнае майстэрства, але і ставіў уласныя карціны. Так, у 1988 годзе па сатырычных расказах Віктара выступіў Генадзь Хазанаў. Аднак пік кар’еры рэжысёра прыйшоўся на 1990-я гады.

Адной з прычын знішчэння расійскімі ўладамі старога НТВ былі «Куклы» і праграма «Ітого», якія рыхтаваў і веў Віктар Шандаровіч. Супрацоўнічае з «Радыё Свабода»: з 29 ліпеня 2003 па 27 снежня 2009 года вёў перадачу «Все свободны», да жніўня 2015 года публікаваўся на сайце радыёстанцыі як адзін з калумністаў.

З 14 лістапада 2003 па 28 чэрвеня 2008 года — мастацкі кіраўнік і вядучы праграмы «Плаўлены сырок» на радыёстанцыі «Эхо Москвы».

10 студзеня 2022 года паведаміў у сацсетках, што з’ехаў з Расіі ў мэтах бяспекі^[10].

Творчасць

П’есы

• 2001 — Два ангелы, чатыры чалавекі
• 2002 — Цёзка Швейцэра
• 2007 — Пятрушка
• 2010 — Пацярпелы Гольдзінер
• 2011 — Вечаровы выезд таварыства сляпых
• 2011 — Цяперашні момант
• 2019 — Пабачыць Солсберы

Па п’есе «Пацярпелы Гольдзінер» у 2014 годзе быў пастаўлены спектакль, у якім галоўную роль граў Уладзімір Этуш^[11].

Кнігі

• 1991 — Цветы для профессора Плейшнера
• 1993 — … В деревне Гадюкино — дожди
• 1995 — Семячкі (М.: Текст)
• 1997 — Тэатр аднаго Шэндэровіча
• 1998 — Куклы
• 1999 — Московский пейзаж
• 2000 — Куклиада
• 2000 — Антология
• 2000 — 208 избранных страниц
• 2004 — Здесь было НТВ и другие истории
• 2004 — Здесь было НТВ, ТВ-6, ТВС
• 2005 — Монолог с властью
• 2005 — Кинотеатр повторного фильма
• 2005 — Изюм из булки, ISBN 978-5-8159-0826-0
• 2006 — Недодумец, или как я победил Марк Твена, ISBN 5-8159-0590-9
• 2006 — Изюм из булки. Издание второе. Исправленное и дополненное
• 2007 — Плавленые сырки и другая пища для ума
• 2007 — Хромой стих (М.: Время)
• 2009 — Схевенинген (М.: Время), ISBN 978-5-9691-0456-3
• 2009 — Случай с йеху и другие истории нашего зоопарка. Мои встречи с правосудием (М.: Новая газета), ISBN 978-5-91147-008-1
• 2010 — Операция «Остров» (М.: Астрель, Corpus), ISBN 978-5-271-27466-4
• 2012 — Евроремонт: рассказы (М.: Астрель, CORPUS), ISBN 978-5-271-43135-7
• 2014 — Блокада мозга 2014 (М.: Захаров), ISBN 978-5-8159-1330-1
• 2015 — Проклятие Пелопа (М.: Пробел-2000), ISBN 978-5-98604-495-8
• 2015 — Рептилион и другие истории о любви (М.: Время), ISBN 978-5-9691-1399-2
• 2015 — Соло на флейте (М. : Время), ISBN 978-5-9691-1274-2

Зноскі

1. http://www.quora.com/Who-is-behind-the-attack-on-Victor-Shenderovich-in-Moscow-Was-he-beaten-because-he-is-Jewish
2. https://echo.msk.ru/programs/personalno/2751406-echo/
3. Шендерович: «Дед из Беларуси — единственный из 183 человек живым проскочил 1937 год»
4. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович, 07.10.1941, погиб, (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
5. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович, 07.10.1941, погиб, (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
6. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович, __.10.1941, погиб, (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
7. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович,, погиб (пропал без вести), (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
8. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович, 07.10.1941, убит, (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
9. Память народа :: Донесение о безвозвратных потерях :: Дозорцев Евсей Самойлович, 07.10.1941, убит, (нявызн.). pamyat-naroda.ru. Праверана 6 студзеня 2016.
10. «Мірнаму пратэсту ў таталітарным грамадстве наканаванае паражэнне», — Шандаровіч пра свой ад’езд і кроў беларусаў, Радыё Свабода, 13-01-2022
11. «Потерпевший Гольдинер» (2014) (нявызн.). etush.ru. Праверана 30 лістапада 2020.