Гатабая Раджапаксэ

Гатабая Раджапаксэ (сінгальск.: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ; нар. 20 чэрвеня 1949) — дзяржаўны і ваенны дзеяч Шры-Ланкі. Прэзідэнт Шры-Ланкі з 18 лістапада 2019 па 9 ліпеня 2022.

Гатабая Раджапаксэ
сінгальск.: ගෝඨාභය රාජපක්ෂ
прэзідэнт Шры-Ланкі[d] 18 лістапада 2019 — 14 ліпеня 2022
Папярэднік	Maithripala Sirisena[d]
Пераемнік	Ranil Wickremesinghe[d]
міністр абароны Шры-Ланкі[d] 28 лістапада 2019 — 14 ліпеня 2022
Папярэднік	Maithripala Sirisena[d]
Пераемнік	Ranil Wickremesinghe[d]
міністр тэхналогій Шры-Ланкі[d] 26 лістапада 2020 — 14 ліпеня 2022
Папярэднік	Susil Premajayantha[d]
Пераемнік	Ranil Wickremesinghe[d]
Нараджэнне	20 чэрвеня 1949(1949-06-20)[1] (76 гадоў) Matara District[d], Dominion of Ceylon[d]
Бацька	D. A. Rajapaksa[d]
Жонка	Ioma Rajapaksa[d][2]
Веравызнанне	тхеравада
Партыя	Sri Lanka Podujana Peramuna[d]
Адукацыя	Ananda College[d] Defence Services Staff College[d]
Званне	падпалкоўнік[d]
Бітвы	Sri Lankan Civil War[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў адной з уплывовых сем’яў Шры-Ланкі^[3][4]. Бацька быў дэпутатам і міністрам. Гатабая Раджапаксэ пяты з дзевяці дзяцей, яго брат Махінда займаў пасаду прэзідэнта краіны на працягу двух тэрмінаў. Два іншых брата таксама займалі ўрадавыя пасады высокага ўзроўню. У 1971 годзе Гатабая паступіў на ваенную службу ў армію, навучаўся ў Ваеннай акадэміі Шры-Ланкі^[5].

У 1998 годзе яго сям’я эмігравала ў Злучаныя Штаты Амерыкі і вярнулася на Шры-Ланку ў 2005 годзе, калі брат Махінда Раджапаксэ быў абраны прэзідэнтам краіны пры падтрымцы кааліцыі Аб’яднанага народнага альянсу свабоды. З лістапада 2005 года па студзень 2015 года Гатабая ўзначальваў Міністэрства абароны на заключных этапах грамадзянскай вайны на Шры-Ланцы, кіруючы ваеннымі дзеяннямі супраць паўстанцаў Тыграў вызвалення Таміл-Ілама ў паўночна-ўсходняй частцы вострава^[3][6].

У 2015 годзе на прэзідэнцкіх выбарах ягоны брат саступіў уладу апазіцыі з Новага Дэмакратычнага фронту на чале з Майтрыпалай Сірысенай.

Падчас выбарчай кампаніі прэзідэнцкіх выбараў 2019 года Гатабая ў асноўным выкарыстаў рыторыку сінгальскага нацыяналізму^[4]. 17 лістапада 2019 года ён перамог кандыдата ад Аб’яднанай нацыянальнай партыі (УНП) Саджыта Прэмадаса і стаў прэзідэнтам краіны^[7].

9 ліпеня 2022 года Раджапаксэ пакінуў сваю афіцыйную рэзідэнцыю незадоўга да таго, як пратэстоўцы штурмавалі комплекс^[8][9]. У выніку масавых пратэстаў Раджапаксэ 10 ліпеня заявіў аб сыходзе ў адстаўку 13-га чысла^[10].

13 ліпеня канцылярыя прэм'ер-міністра паведаміла, што Гатабая Раджапаксэ збег на Мальдывы. У краіне абвешчана надзвычайнае становішча. Спікер парламента заявіў, што Раніл Вікрамасінгхе быў прызначаны Раджапаксам выконваючым абавязкі прэзідэнта^[11].