Ігнобелеўская прэмія
навуковая антыпрэмія / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ігнобелеўская прэмія, Шнобелеўская прэмія, Антынобелеўская прэмія (англ.: Ig Nobel Prize, ад гульні слоў: англ.: Ignoble — «ганебны») — пародыя на прэстыжную міжнародную ўзнагароду — Нобелеўскую прэмію. Дзесяць Шнобелеўскіх прэмій уручаюцца ў пачатку кастрычніка, гэта значыць у той час, калі называюцца лаўрэаты сапраўднай Нобелеўскай прэміі, — «за дасягненні, якія прымушаюць спачатку засмяяцца, а потым — задумацца» (first make people laugh, and then make them think). Прэмія заснавана Маркам Абрахамсам і гумарыстычным часопісам «Аналы неверагодных даследаванняў» у 1991 годзе. Прэміяй узнагароджваюць за незвычайныя і дасціпныя даследаванні, каб прыцягнуць увагу і падшпіліць цікавасць людзей да навукі, медыцыны і тэхналогій.
За выключэннем трох прэмій, прысуджаных у першы год, іх уручылі за рэальныя працы. Першыя цырымоніі ўручэння прэміі праходзілі ў Масачусецкім тэхналагічным інстытуце. Сёння Ігнобелеўскую прэмію ўручаюць у Гарвардзе напярэдадні ўручэння Нобелеўскай прэміі. Узнагароду лаўрэатам уручаюць сапраўдныя нобелеўскія лаўрэаты.
Прысуджэнне прэміі ў некаторых выпадках выказвае прыхаваную крытыку, як, напрыклад, у выпадках з узнагародамі за даследаванні па гамеапатыі і з прэміямі, прысуджанымі аддзелам адукацыі штатаў Канзас і Каларада за іх пазіцыю па пытанні выкладання эвалюцыі. У большасці выпадкаў гэтыя ўзнагароды прыцягваюць увагу да навуковых работ, загаловак або тэма якіх утрымоўвае элементы смешнага. Напрыклад, удастоіліся ўзнагароды: даследаванне, якое паказала, што прысутнасць людзей сексуальна ўзбуджае страусаў; выснову аб тым, што чорныя дзіркі па сваіх параметрах падыходзяць для размяшчэння пекла; праца аб тым, ці будзе інфіцыравана ежа, якая ўпала на падлогу і праляжала там менш за пяць секунд.