![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/EuropeanFormOfArabianDigits.png/640px-EuropeanFormOfArabianDigits.png&w=640&q=50)
Sifroù arabek
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ar sifroù a lavarer arabek zo, e gwirionez sifroù bet ijinet en India. En Europa int bet implijet da gentañ e rouantelezh Bro-C’hall a-raok ma voe ledanaet o implij d'ar c’hevandir ha, goude-se, d'ar bed a-bezh. Deskrivet int bet en unan eus oberennoù Al-Khuwarizmi hag en em gavet int bet en Europa dre Andalouzia ar Vuzulmaned e-tro dibenn an Xvet kantved. A-drugarez da zoare kelenn ar jediñ war abakennoù gant an Arabed eo bet treuzkaset ar ouiziegezh-se. Un testeni spann eus an dra-se a gaver war al Liber abaci savet gant Fibonacci, er bloaz 1202. Logogrammoù zo eus ar sifroù arabek.
Ur pennad eus an heuliad Reizhiadoù niveriñ eo ar pennad-mañ. |
Sifroù arabek |
Niveradurioù |
arabek – armenianek |
babilon – sinaek |
koptek – egiptek |
etiopiek – gresianek |
gotek – hebraek |
India – japanek |
maya – mongol |
nesan – roman |
slav – thailandek |
lec’hiadel |
N'eo ken nemet en XIIvet kantved ma voe kroget gant Europiz da implijout ar sifroù arabek da vat. eus o zu e talc’h an Arabed, gant gwir abeg d'ober sifroù hindi. Er XVvet kantved eo stabilaet an tres anezho. Setu da-heul un tamm keñveriadenn eus tres a-vremañ hor sifroù "arabek" gant ar re implijet gant an Arabed (pe « sifroù hindi ») ha gant ar sifroù treset e meur a skritur indezek. Hiziv an deiz e ra broioù ar Maghreb (pe ar c’hornôg) gant an tresoù a-vremañ tra ma kendalc’h broioù ar Machrek (pe ar reter kreiz) d'ober gant an doare hengounel. Evit doare eo bet ijinet tres dibar hor sifroù a-vremañ er Marghreb pe en Andalouzia.
Dont a ra ar geer sifr bet implijet da gentañ evit lavaret mann eus an arabeg sifr (أَلصِّفْر ʾaṣ-ṣifr), a dalvez ar goullo. Ar ger zero implijet da-heul e meur a yezh evit envel ar sifr mann a zeu ivez eus ar ger arabek sifr, nemet eo bet amprestet dindan ar stumm zefiro boazet gant Italianed ar XVvet kantved. Goude-se eo aet zefiro da zero. Sifr zo trodigezh-rik ar 0 sañskriteg pe shunya (शून्य śūnya, « goullo »).
En India eo bet ijinet ar 0 ivez, er (Vvet kantved).