Colorado (rijeka)

Rijeka Colorado je jedna od glavnih rijeka u jugozapadnom dijelu SAD-a i sjevernom Meksiku. Pogranična je rijeka ukupne dužine od 2.334 km i odvodi vode sa ekspanzivnog, sušnog područja koje obuhvata teritoriju nekoliko američkih i meksičkih saveznih država. Izvire ispod Stjenovitih planina, na nadmorskoj visini od 3.104 metara. Rijeka protiče uglavnom u pravcu jugozapada, kroz Colorado plato i Veliki kanjon, prije nego stigne do jezera Mead na granici Arizone i Nevade, gdje skreće južno prema međunarodnoj granici SAD-a i Meksika. Nakon ulaska na teritoriju Meksika, rijeka teče kroz, uglavnom suhu deltu, pri samom vrhu Kalifornijskog zaliva, između meksičkih saveznih država Donja Kalifornija i Sonora.

31°54′00″N 114°57′03″W

Colorado (Colorado River)
Rijeka
Pogled na rijeku Colorado, na mjestu gdje formira meandar u obliku potkovice, nizvodno od brane Glen Canyon
Država	Sjedinjene Američke Države, Meksiko
Savezna država	Colorado, Utah, Arizona, Nevada, Kalifornija, Donja Kalifornija, Sonora
Pritoke
- lijevo	Fraser River, Blue River, Eagle River, Roaring Fork River, Gunnison River, Dolores River, San Juan River, Little Colorado River, Bill Williams River, Gila River
- desno	Green River, Dirty Devil River, Escalante River, Kanab River, Virgin River, Hardy River
Grad	Glenwood Springs, Grand Junction, Moab, Page, Bullhead City, Lake Havasu City, Yuma, San Luis Rio Colorado,
Izvor	La Poudre Pass
- Položaj	Stjenovite planine, Colorado, SAD
- Nadmorska visina	3,104 m
- Koordinate	40°28′20″N 105°49′34″W
Ušće	Kalifornijski zaliv
- Položaj	delta rijeke Kolorado, Donja Kalifornija-Sonora, Meksiko
- Nadmorska visina	0 m
- Koordinate	31°54′00″N 114°57′03″W
Dužina	2,334 km
Pražnjenje
- Prosjek	637 m3/s
- Maksimum	10,900  m3/s
- Minimum	12 m3/s
Površina sliva	637.137 km²

Poznata po svojim dramatičnim kanjonima, brzopletnim brzacima i jedanaest američkih nacionalnih parkova kroz koje protiče, sistem rijeke Colorado je vitalni izvor vode za oko 40 miliona ljudi u jugozapadnom dijelu Sjeverne Amerike. Rijeka i njene pritoke su kontrolisane obimnim sistemom brana, akumulacija i akvadukta koji tokom dužeg dijela godine preusmerava skoro cjelokupnu količinu vode za poljoprivredno navodnjavanje i vodosnabdjevanje. S obzirom na dužinu toka i strm teren kroz koji protiče, rijeka Colorado se koristi za proizvodnju energije, a njene glavne brane regulišu u velikoj mjeri potrebe za maksimalnom količinom električne energije ovog dijela SAD-a. Intenzivna potrošnja vode uzrokovala je da rijeka presuši u dužini od oko 160 km, pri čemu od 1960-ih rijetko da dostigne more.

Historija

Počevši od malih grupa nomadskih lovaca i sakupljača, Indijanci su naselili sliv rijeke Colorado prije najmanje 8.000 godina. Tokom perioda od prije 1.000 do 2.000 godina, područja oko rijeke i njenih pritoka naseljavale su neke od najvećih poljoprivrednih civilizacija, neki od najsofisticiranijih urođeničkih naroda u Severnoj Americi, koji su na kraju nestali s ovih prostora usljed nepovoljne kombinacije velike suše i lošeg načina obrađivanja poljoprivrednog zemljišta. Većina urođeničkih naroda koji danas naseljavaju ovaj bazen, naselili su regiju počevši od prije oko 1.000 godina. Evropljani su prvi put došli na ove prostore u 16. vijeku, kada su istraživači iz Španije počeli da mapiraju i potražuju područje, koje je kasnije postalo dio Meksika nakon njegove nezavisnosti iz 1821. godine. Rani kontakt između Evropljana i Indijanaca uglavnom je bio ograničen na trgovinu krznom uz glavne tokove i sporadične trgovinske interakcije duž donjeg toka rijeke.

Glavne pritoke

Rijeka Green River kod Mineral Bottoma, neposredno sjeverno od Nacionanogl parka Canyonlands

Podaci o najdužim pritokama
Naziv	Savezna država	Dužina	Površina sliva	Protok	Reference
		km	km3	m3/s
Green River	Utah	1.170	125.000	6.048	[1][2]
Gila River	Arizona	1.044	151.000	7,0	[3] [4]
San Juan River	Utah	616	64.000	62,1	[5][6]
Little Colorado River	Arizona	573	69.000	12,0	[7][8]
Dolores River	Utah	400	11.850	17,9	[9][10]
Gunnison River	Colorado	264	20.500	73	[5][11]
Virgin River	Nevada	260	33.700	6,8	[12][13]