Krvna plazma

Krvna plazma, pored krvnih ćelija, sačinjava krv. To je bezbojna, odnosno žućkasta tečnost.

Odnos krvne plazme (žuto), leukocita i trombocita (sivo) i eritrocita (smeđe) u krvi

Krvna plazma je u stvari vodeni rastvor nekih organskih i neorganskih materija.^[1] Sastoji se od 90% vode, dok od neorganskih materija dominira natrijum-hlorid (NaCl) sa oko 0,8%, koji i daje slankast ukus krvi. Također sadrži vrlo male količine kalcijeve i magnezijeve soli, male količine šećera (oko 0,1%), neke masne materije, hormone, kisik i ugljik-dioksid.^[2] U krvnoj plazmi se nalaze sve materije resorbovane iz sistema za varenje. Također, 7-9% krvne plazme čine krvne bjelančevine, koje same krvne ćelije stvaraju: albumini, globulini i fibrinogen. Albumini su rastvorivi u vodi i daju viskoznost krvi, imunoglobulini (ili samo globulini) su također rastvorivi u vodi, a stvaraju antitijela u borbi protiv bolesti, dok fibrinogen služi da se pri povredi pretvori u fibrinsku mrežu, nerastvorljivu u vodi.^[3]

Volumen

Volumen krvne plazme može se povećati ili smanjiti prelaskom tečnosti u ili izvan krvnih sudova kada dođe do promjena u Starlingovim silama kroz kapilarne zidove. Na primjer, kada krvni pritisak padne usljed cirkulatornog šoka, Starlingove sile potiskuju tečnost u intersticijum, što dovodi do tzv. "trećeg prostora".^[4]

Dugotrajno stajanje u mjestu uzrokuje porast transkapilarnog hidrostatističkog pritiska. Kao rezultat toga, otprilike 12% volumena krvne plazme prelazi u ekstravaskularni prostor. Ovaj pomak plazme dovodi do povećanja hematokrita, ukupnih proteina u serumu, viskoznosti krvi, i zbog povećane koncentracije faktora koagulacije, uzrokuje ortostatsku hiperkoagulabilnost.^[5]