Lipom

Lipom (lat. lipoma) je benigni tumor sastavljen iz masnog tkiva. To je najčešći oblik tumora mekih tkiva^[1]. Lipomi su mekani na dodir, obično pomični, te su općenito bezbolni. Mnogi lipomi su mali (ispod jedan centimetar promjera), ali mogu narasti i do šest centimetara. Obično se nalaze u odraslih osoba od 40 do 60 godina starosti, ali može se naći i u djece. Neki izvori tvrde da se maligna pretvorba može dogoditi,^[2] dok drugi tvrde da nema uvjerljivih dokumenata koji to dokazuju.^[3]

Tipovi

Lipom odsranjen sa trupa čovjeka

Postoji nekoliko tipova lipoma^{[4] 624-5:}

• Angiolipoleiomyoma je stečeni solitarni asimptomatični čvor, obično na ekstremitetima koji sadrži mišićno, masno i vezivno tkivo.^[4]627
• Angiolipoma je na dodir bolno osjetljiv potkožni čvor sa svim osobinama tipičnog lipoma.^[4]624[5]
• Lipoma chondroides (hrskavičavi lipom) je duboki, čvrsti žuti tumor koji se obično nađe na nogama žena.^{[6] 625}
• Hibernoma je lipom porijeklom od smeđe masti.
• Intradermalni lipom vretenastih ćelija uglavnom se nalazi kod žena sa podjednakom distribucijom na glavi, trupu, vratu rukama i nogama.^[4]625[7]
• Neuralni fibrolipom je tumor masnog i vezivnog tkiva koji raste u blizini nerava i često vrši kompresiju na živce.^[4]625 Neurofibromatoza je karakterizirana mnoštvom ovakvih tumora.
• Pleomorfni lipom, poput lipoma vretenastih ćelija se nalazi na leđima i vratu starijih muškaraca karakteriziran sa džinovskim ćelijama.^[4]625
• Lipom vretenastih ćelija je asimptomatski, spororastući potkožni tumor koji se obično nalazi na ramenim, vratu i leđima starijih muškaraca.^[4]625
• Površni potkožni lipom , je najčešći tip i nalazi se obično ispod kože.^[4]625 Najčešći je na trupu, bedrima i podlakticama mada se može naćibilo gdje gdje ima masnog tkiva.

Prevalencija

Oko jedan posto opće populacije ima lipome.^[3] Ovi tumori se mogu pojaviti u bilo kojoj dobi, ali najčešći su u srednjoj dobi, često se pojavljuje u ljudi od 40 do 60 godina starosti. .^[8] Kožni lipomi su rijetki u djece , ali ovi tumori se mogu pojaviti kao dio nasljedne bolesti Bannayan-Zonana sindrom.^[9][10]

Uzroci

Tendencija nastanka lipoma nije uvijek urođena mada postoje i urođene bolesti kao multipla familijarna lipomatoza.^[11][12] Genetička ispitivanja miševa u laboratoriji su pokazala korelaciju između HMG I-C gena za koji je utvrđeno da je u relaciji sa pretilosti.^[13]

Postoje slučajevi gdje se lipomi javljaju nakon manjih povreda za koje se smatra da su uzrok početka rasta posttraumatskih lipoma.^[14] Međutim, veza između razvoja lipoma i traume je kontraverzna.^[15]

Simptomatologia

U većini slučajeva lipomi su bez simptoma. Često predstavljaju kozmetski problem a u rijetkim slučajvima mogu da pritisnu nerve ili krvne sudove.

Terapija

Terapija lipoma je hirurška a sastoji se od hirurše ekcizije (izrezivanja) lipoma. Operacija se može uraditi ulokalnoj anesteziji a izuzetno je potrebna opća anestezija kod većih lipoma.