Ostrvo Man

Ostrvo Man (Ellan Vannin na manksu, Isle of Man na engleskom) je britanska krunska zemlja u Irskom moru.^[1] Politički ostrvo nije dio Ujedinjenog Kraljevstva, ali vladar ostrva je kralj ili kraljica Ujedinjenog Kraljevstva s titulom gospodara Mana.

Ostrvo Man Ellan Vannin Isle of Man
Zastava Grb
Himna: "Arrane Ashoonagh"
Položaj ostrva Man na karti Položaj ostrva Man
Glavni grad		Douglas
Službeni jezik		manks i engleski
Državno uređenje
• Gospodar		Elizabeta II
• Guverner		Adam Wood
Zakonodavstvo
Nezavisnost		britanska krunska zemlja
Površina
• Ukupno		572 km2 (191.)
• Vode (%)		0
Stanovništvo
• Ukupno		80.058 (201.)
• Gustoća		131,2/km2
Valuta		Manska funta i britanska funta
Vremenska zona		UTC +0, ljeti UTC +1
Pozivni broj		+44
Internetska domena		.im

Historija

Prvo je bio vikinško kraljevstvo od 700. do 900. godine. Zatim je bilo kraljevina kojem je vladao kralj Norveške sve dok Magnus VI, kralj Norveške, nije ostrvo prepustio Škotskoj. Od 14. vijeka je pod vlašću egleskih gospodara koji su priznavali engleske kraljeve kao svoje suverene.^[2] Godine 1765. Charlotte Murray, gospodarica Mana, prodaje ostrvo britanskoj kruni. Od tada britanski monarsi nose titulu gospodara Mana, bez obzira na spol. Trenutni gospodar Mana je kraljica Elizabeta II.

Od 1800. do 1845. godine, rad njegove skupštine je bio prekinut.

Vlada

Geografija

Smješten je u u Irskom moru, na pola puta između Irske i Britanije. Glavni grad je Douglas (na manskom: Doolish). Ostrvo Man zvanično je dio Britanskih ostrva, arhipelag je smješten uz sjeverozapadnu obalu kontinentalne Evrope, a otprilike je jednako udaljeno između Engleske, Škotske i Sjeverne Irske. Obuhvata mala, djelimično naseljena ostrva the Calf of Man, Chicken Rock i Ostrvo Svetog Patrika. Ostrvo karakteriše umjerena klima, sa hladnim ljetima i blagim zimama. Prosječna količina padavina je visoka u odnosu na većinu Britanskih otoka, zbog njegove lokacije na zapadnoj strani Velike Britanije i dovoljne udaljenosti od Irske gdje je vlaga akumulirala preovladujućim jugozapadnim vjetrovima. Prosječna količina padavina je najveća u Snaefell-u, gdje iznosi oko 1900 mm (75 inča) godišnje. Na nižim nivoima može pasti na oko 800 mm (32 inča) godišnje. Temperature su poprilično niske, sa zabilježenim maksimumom od 28,9°C na Ronaldswayu. Ostrvo Man je poznato po oblačnom nebu i rijetkim sunčanim danima.^[1]

Stanovništvo

Prema popisu iz 2001. godine, ostrvo Man ima 76.315 stanovnika, od kojih 25.347 živi u Douglasu (Doolishu).

Jezik

Stanovnici govore engleski, ali na tome ostrvu se govorio jedan keltski jezik - manski (manx). Zadnji izvorni govornik, Ned Maddrell, je umro 1974. godine, ali jezik su iz izumrlosti izvukle školske akcije za njegovim oživljavanjem. Sada se, na primjer, manski uči u školama, koristi se u Tynwaldu, a nove zakone u njemu čita "Yn Lhaihder" (čitač) i na manskom i na engleskom, a i novorođenu djecu odgajaju roditelji koji su govornici manskog jezika.

Također pogledajte

• Ujedinjeno Kraljevstvo