Tripl-dabl

Tripl-dabl (engleski: triple-double) košarkaški je izraz koji označava postignuće kad igrač u utakmici ostvari dvocifren učinak (deset ili više) u tri kategorije od pet mogućih. Kategorije su: poeni, skokovi, asistencije, ukradene lopte i blokade.

U praksi

Najčešći način za igrača da ostvari tripl-dabl jesu skokovi, poeni i asistencije iako ponekad vrhunski odbrambeni igrači zabilježe i deset ili više ukradenih lopti ili blokada.

Tripl-dabl je rezultat izvanredne, svestrane igre pojedinca. U NBA ligi postoje igrači, iako rijetki, koji u sezoni (82 utakmice) uspiju zabilježiti desetak utakmica s tripl-dabl učinkom. Potrebno je naglasiti da je definicija asistencije postala mnogo slobodnija u današnje vrijeme.

Igrači poznati po tripl-dablovima

Prvi tripl-dabl u historiji NBA lige ostvario je Andy Phillip (Philadelphia Warriors) 14. decembra 1950. protiv Fort Wayne Pistonsa (17 poena, 10 skokova i 10 asistencija).^[1]

Oscar Robertson (1962/63), Russell Westbrook i Nikola Jokić (2024/25) jedini su igrači u historiji NBA lige koji su sezonu završili s tripl-dabl učinkom u prosjeku, s tim da je Westbrook to uspio u četiri sezone, od čega tri uzastopne (2016/17, 2017/18, 2018/19). Westbrook je i jedan od dvojice sa savršenim tripl-dablom (bez promašenih šuteva i slobodnih bacanja); prije njega je to uspio Wes Unseld.

Westbrook vodi po ukupnom broju ostvarenih tripl-dablova (203), drugi je Robertson (181), dok ih najviše u jednoj sezoni ima Westbrook (42 u sezoni 2016/17).

Wilt Chamberlain, Westbrook i Jokić (Denver Nuggets) jedini su igrači koji su zabilježili dvostruki tripl-dabl na utakmici (Chamberlain 22 poena, 25 skokova i 21 asistencija protiv Detroit Pistonsa 2. februara 1968,^[2] Westbrook 20 poena, 20 skokova i 21 asistencija protiv Los Angeles Lakersa 2. aprila 2019) a Jokić 31 poen, 21 skok i 22 asistencije protiv Phoenix Sunsa 7. marta 2025, postavši i jedini koji je ubacio 30 ili više poena uz po 20 ili više skokova i asistencija.

Najduži niz uzastopnih utakmica s tripl-dabl učinkom ima Westbrook – 11 (od 22. januara do 14. februara 2019). Prethodni rekord držao je Chamberlain – devet (od 8. do 20. marta 1968, u dresu Philadelphia 76ersa).

Jedini tripl-dabl koji ne uključuje poene ostvario je Draymond Green 10. februara 2017. protiv Memphis Grizzliesa, zabilježivši 12 skokova, 10 asistencija i 10 ukradenih lopti (tome je dodao i pet blokada, a kuriozitet je da je postigao samo četiri poena).^[3]

Najmlađi igrač koji je ostvario tripl-dabl jest Josh Giddey u dresu Oklahoma City Thundera protiv Dallas Mavericksa 2. januara 2022. u dobi 19 godina i 84 dana (17 poena, 13 skokova, 14 asistencija),^[4] a najstariji Karl Malone (Los Angeles Lakers), koji je to uradio protiv San Antonio Spursa 28. novembra 2003. u dobi 40 godina i 127 dana (10 poena, 11 skokova, 10 asistencija) i jedini je 40-godišnjak kome je to uspjelo.^[5]

Tripl-dabl u posljednjoj utakmici u karijeri ostvarili su Dwyane Wade (25 poena, 11 skokova, 10 asistencija 10. aprila 2019. za Miami Heat protiv Brooklyn Netsa^[6]), Ben Uzoh (12 poena, 11 skokova, 12 asistencija 26. aprila 2012. za Toronto Raptorse protiv New Jersey Netsa^[7]) i Wilbur Holland (18 poena, 11 skokova, 11 asistencija 8. aprila 1979. za Chicago Bullse protiv Detroit Pistonsa^[8]).

Najbrži tripl-dabl djelo je Jokića, koji je to uspio u utakmici protiv Milwaukee Bucksa 15. februara 2018. za 14 minuta i 33 sekunde.^[9] Prethodni rekord, 17 minuta, stajao je gotovo 63 godine, a držao ga je Jim Tucker (Syracuse Nationals) od 20. februara 1955, kada je njegova ekipa pobijedila New York Knickse.^[10]

Vječna lista (NBA)

Regularna sezona[11][12] Plasman Igrač Tripl-dablovi Ref. 1. Russell Westbrook^ 203 [13] 2. Oscar Robertson* 181 [14] 3. Nikola Jokić^ 164 [15] 4. Magic Johnson* 138 [16] 5. LeBron James^ 122 [17] 6. Jason Kidd* 107 [18] 7. Luka Dončić^ 82 [19] 8. James Harden^ 80 [20] 9. Wilt Chamberlain* 78 [21] 10. Domantas Sabonis^ 68 [22] 11. Larry Bird* 59 [23] 12. Giannis Antetokounmpo^ 56 [24] 13. Fat Lever 43 [25] 14. Bob Cousy* 33 [11] Draymond Green^ [26] Ben Simmons^ [27] 17. Rajon Rondo† 32 [28] 18. John Havlicek* 31 [11] 19. Grant Hill* 29 [29] 20. Michael Jordan* 28 [30]

Doigravanje[31] Plasman Igrač Tripl-dablovi Ref. 1. Magic Johnson* 30 [32] 2. LeBron James^ 28 [33] 3 Nikola Jokić^ 19 [34] 4. Russell Westbrook^ 12 [35] 5. Jason Kidd* 11 [36] 6. Larry Bird* 10 [37] Luka Dončić^ Draymond Green^ [38] Rajon Rondo† [39] 10. Wilt Chamberlain* 9 [40] 11. Oscar Robertson* 8 [41] 12. John Havlicek* 5 [42] 12. Charles Barkley* 4 [43] Elgin Baylor* [44] Tim Duncan* [45] Walt Frazier* [46] Scottie Pippen* [47] James Harden^ [48]

^	Aktivan igrač
*	Član Kuće slavnih
†	Još ne može biti primljen u Kuću slavnih[49]

Kup evropskih šampiona i Euroliga

Codi Miller-McIntyre posljednji je igrač koji je ostvario tripl-dabl u Euroligi, učinivši to 2024, i prvi nakon sezone 2018/19.^[50]

Više je razloga zašto su tripl-dablovi daleko rjeđi u Euroligi nego u NBA:

• utakmice traju 40 minuta, osam manje nego u NBA;
• u sezoni je 30 utakmica, a u NBA 82;
• razna pravila, kao što su ona za asistencije, strožija su nego u NBA.^[51]

Zaključno sa sezonom 2023/24, u Euroligi je ostvareno osam tripl-dablova, a samo četiri u modernoj eri Eurolige (od 2000):

Igrač	Ekipa	Protivnik	Sezona	Poeni	Skokovi	Asistencije	Izvor
Keith Williams	Śląsk Wrocław	Dinamo Tbilisi	1992/93.	30	10	16	[52]
Vasilij Karasjov	CSKA Moskva	Olympiacos	1994/95.	21	10	10	[52]
Bill Edwards	PAOK	Cholet	1999/2000.	24	15	10	[52]
Derrick Phelps	Alba Berlin	Iraklis	Suproliga 2000/01.	11	10	12	[52]
Nikola Vujčić	Maccabi Tel Aviv	Prokom	2005/06.	11	12	11	[52]
Nikola Vujčić (2)	Maccabi Tel Aviv	Union Olimpija	2006/07.	27	10	10	[52]
Nick Calathes	Panathinaikos	Budućnost	2018/19.	11	12	18	[52]
Codi Miller-McIntyre	Baskonia	ASVEL	2023/24.	11	11	20	[50]