Вермонт

Вермонт (англи: Vermont) Америкын Нэгэдэһэн Уласай Зүүн Хойто хэһэгэй Шэнэ Англиин бүһэдэ оршохо АНУ-ай нэгэ можо улас. Тус можо улас ниитэ нютаг дэбисхэрээр 45-да, хуурай газарай нютаг дэбисхэрээр 43-да ородог. Хүн зониинь 608,827 болон бүхы табин можо улас дунда 49-дэ ородог (зүбхэн Вайомингһаа үлүү). Атлантын далайтай залгадаггүй Шэнэ Англиин ганса можо улас Вермонтынь хойтоһоо урдые шэглэн сунайх Гриин уула болон Вермонтын баруун хилын тала хубиие бүридүүлхэ Чамплэйн уулаһаа алдартай. Тус можо улас урда талаараа Массачусеттс, зүүн талаараа Нью-Гэмпшир, баруун талаараа Нью-Йорк (можо улас) можо уласууд, хойто талаараа Канадын Квебек можотой тус тус хилэлдэг.

Вермонт можо улас State of Vermont
АНУ-ай можо улас
Далбаа Уласай тамга
Уряа Freedom and Unity Эрхэ сүлөө, эб нэгэдэл
АНУ-да Вермонтын байра
Ниислэл	Монтпилиер
Албан ёһоной хэлэн	үгы байна (де-факто Англи)
Нютаг дэбисхэр
Ниитэ	24 923 км²
Уһанай хуби	883 км² (3,55 %)
Хүн зон	626 630 (2013)[1]
Можо улас болоһон үдэр	1791 оной 3 һарын 4 (14-дэхи)
Захиргаан
- Амбан захирагша	Питер Шамлин
- Дэд захирагша	Филлип Скотт

Танисуулга

Вермонт можо уласай хотонуудай орон нютагай засаг захиргаанай ажалай ехэхэн хэһэг жэл бүриин гурбадугаар һарада болодог хотын хуралаар шиидэгдэдэг. Эдэ хуралынь Марлборо хотын энэ хуралай танхимтай адлихан танхимуудта болодог.

Анха уугуул америкашуудай Абенаки омог болон Ирокезүүд нютаглажа байһан мүнөөнэй Вермонтын нютаг дэбисхэрые Франци улас эзэмшэһэн болобошье францишууд Франко-индейшуудай дайнда илагдаһанай дараа Британиин эзэмшэлдэ нүүһэн. Олон жэлэй турша эргэн тойроной колонинууд, илангуяа Нью-Гэмпшир ба Нью-Йорк нютаг дэбисхэрэй маргаан дээшэлжэ байгаа. Эдэ колонинуудай олгоһон газар эзэмшэхэ эрхэ бүхы нүүдэллэн һууришагшадые Гриин уулын хүбүүд гэхэ һайн дурын сэрэгжэһэн бүлэглэлнүүд эсэргүүсэжэ байһан болон ябаандаа тусгаар Бүгэдэ Найрамдаха Вермонт Уласые үүсхэбэ. Энэ улас Америкын хубисхалта дайнай ябасада байгуулагдажа 14 жэл оршон тогтониһон. 1791ондо Вермонт АНУ-ай 14-дэхи можо улас болоод нэгдэбэ.

Тус можо улас байгаалиин һайхан, сүүн бүтээгдэхүүнээрээ алдартай. Вермонт АНУ-да агса модоной сиропой үйлэдбэрилэлээр түрүүлдэг.^[2] можо уласай ниислэлынь Монтпилиер болон эгээн томо хото болон метрополиин бүһэнь Бөрлингтон юм. Бусад алишье можо уласай эгээн томо хотонь Бөрлингтонһоо томо юм.^[3]

Газарзүйн байра

Хүршэ засаг захиргаанай нэгэжэ
Баруун-хойто: Нью-Йорк (можо улас)	Хойто: Квебек ( Канада)	Зүүн-хойто: Нью-Гемпшир
Баруун: Нью-Йорк (можо улас)		Зүүн: Нью-Гемпшир
Баруун-урда Нью-Йорк (можо улас)	Урда: Массачусетс	Зүүн-урда: Массачусетс  • Нью-Гемпшир

Ном зүй

• Albers, Jan Hands on the Land: A History of the Vermont Landscape. MIT Press: 2000. ISBN 0-262-01175-1.
• Allen, Ira [1798] (1969). The natural and political history of the State of Vermont, one of the United States of America. Charles E. Tuttle Company. ISBN 0-8048-0419-2.
• Bryan, Frank, and John McClaughry. "The Vermont Papers: Recreating Democracy on a Human Scale." Chelsea Green Publishing: 1989. ISBN 0-930031-19-9.
• Cohen, David Elliot, and Rick Smolan. Vermont 24/7. DK Publishing: 2004. ISBN 0-7566-0086-3.
• Coffin, Howard. Full Duty: Vermonters in the Civil War. The Countryman Press: 1995. ISBN 0-88150-349-5.
• Doyle, William T. "The Vermont Political Tradition and Those Who Helped Make It." Doyle Publisher: 1987. ISBN 0-9615486-1-4.
• Duffy, John J., et al. Vermont: An Illustrated History. American Historical Press: 2000. ISBN 1-892724-08-1.
• Duffy, John J., et al. The Vermont Encyclopedia. University Press of New England: 2003. ISBN 1-58465-086-9.
• Federal Writers' Project of the Works Progress Administration for the State of Vermont. Vermont: A guide to the Green Mountain State. Houghton Mifflin: 1937.
• Grant, Kim, et al. Vermont: An Explorer's Guide. The Countryman Press: 2002. ISBN 0-88150-519-6.
• Hunter, Preston. "Religion in Vermont" Архивировалһан 16 найма һара 2013 оной.. Adherents.com.
• Klyza, Christopher McGrory, and Stephen C. Trombulak. The Story of Vermont: A Natural and Cultural History. University Press of New England: 1999. ISBN 0-87451-936-5.
• Potash, P. Jeffrey, et al. Freedom and Unity: A History of Vermont. Vermont Historical Society: 2004. ISBN 0-934720-49-5.
• Meeks, Harold A. Vermont's Land and Resources, The New England Press: 1968. ISBN 0-933050-40-2.
• Rodgers, Steve. Country Towns of Vermont. McGraw-Hill: 1998. ISBN 1-56626-195-3.
• Sherman, Joe. Fast Lane on a Dirt Road: A Contemporary History of Vermont. Chelsea Green Publishing Company: 2000. ISBN 1-890132-74-8.
• Sletcher, Michael. New England. Westport, CT, 2004.
• Vermont Atlas & Gazetteer. DeLorme: 2000. ISBN 0-89933-322-2.
• Van de Water, Frederic Franklyn (1974). The Reluctant Republic: Vermont 1724–1791. The Countryman Press. ISBN 0-914378-02-3.

Холбооһон

Засгийн газар

• Energy Data & Statistics for Vermont Архивировалһан 5 хоёр һара 2011 оной.
• Vermont Agriculture Архивировалһан 4 зургаа һара 2003 оной.
• Vermont Department of Labor Архивировалһан 19 арба һара 2008 оной.
• Vermont government official website
• Vermont League of Cities and Towns
• Vermont State Facts Архивировалһан 27 хоёр һара 2013 оной.
• Roads compared to other states Архивировалһан 18 гурба һара 2009 оной.

Газрын зураг, хүн амзүй

• Earthquake facts, Vermont
• USGS real-time, geographic, and other scientific resources of Vermont
• "Vermont QuickFacts" U.S. Census Bureau Архивировалһан 19 арба һара 2004 оной..

Аялал жуулчлал

• Skimaven ski blog All about alpine, backcountry and cross-country skiing in Vermont.
• Vermont Department of Tourism and Marketing Архивировалһан 8 хоёр һара 2011 оной.

Соёл, түүх

• Central Vermont: Explore History in the Heart of the Green Mountains, a National Park Service Discover Our Shared Heritage Travel Itinerary
• Vermont Arts Council
• Vermont Historical Society.

Онлайн хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэл

• Radio Free Vermont Архивировалһан 14 долоо һара 2011 оной.