Монотеизм

Монотеизм (үгэшэлбэл «нэгэн бурханта үзэл» — грек: μονος — нэгэ, грек: θεος — бурхан^[1]) гээшэ ганса бурхан тэнгэри байдаг гэжэ онол болоод ганса бурханта үзэл юм. Энэ бурхан тэнгэриие юрэ буса, арюун гэгээн, бүхэниие шадагша, бүхэниие мэдэгшэ, һайн гэнэ. Бурхан юртэмсые бүтээгшэ, хүн түрэлхитэнтэй хамта бүхы амиды юумэниие болгобо гэнэ.

Бурханһаа Наранай ба Һарын бүтээлгэ (1512 он тухай), Микеланджело

Олон бурхан тэнгэринүүд байдаг гэхэ үзэлые политеизм гэдэг. Грек хэлэнэй моно гү, али ганса, теос гү, али бурхан гэһэн үгэһээ гаралтай. Монотеизм үзэлдэ дүрбэн этигэл бэшэрэлдэ байха ба энэнь Авраамай шажан — христосой шажан, иудаизм, лалын шажан; Энэдхэгэй шажануудай нэгэ — сикхизм зэргэ болоно. Эдэ гурбан этигэл бэшэрэлдэ (христосой шажан, иудаизм хоёрынь адли нэгэ бурханиие заадаг) гурбууландань ганса бурхан байдаг гэжэ зааха болоод шэнжэ шанарай хубида ондоо бурханай мүн шанарые дурдадаг.