Үнгэ

Үнгэ (ᠥᠩᠭᠡ) гээшэ физиологиин хараанай мэдэрэлгын аргаар үүсхэдэг үзэгдэхэ хүреэгэй сахилгаан-суранзан сасаралай субъектив шэнжэ шанар; алибаа бодос юумэнһөө сасарха, ойхо гэрэлэй долгиной нюдэнээ хүртэхэ һэрэл юм.

Үнгэтэ харандаашууд

Гэрэлэй спектр хүнэй нюдэндэхи гэрэл мэдрэгшэ эстэй харилсажа үйлэшэлэлсэһэнээр үнгэ бии болодог. Үнгэ гэрэлэй эхэ үүсэбэри ба гэрэл туһажа бай объект, материаллиг физикын шэнжэ шанарһаа, ондоогоор хэлэбэл тухайн материалай гэрэл шэнгээлтэ, ойлголто зэргэһээ хамаарна.

Гэрэлые шудалдаг ухааниие хроматика гэжэ нэрлэхэ бии. Энэ шэнжэлхэ эрдэм хүнэй нюдэн ба тархи үнгые мэдэрхэ, материалай үнгэ, урлагийн үнгын онол, үзэгдэхэ гэрэлэй можодохи сахилгаан суранзан сасаралтын физикын шэнжэ шанар зэргые шудална.

Үзэгдэхэ гэрэлэй хүреэгэй үнгэнүүд^[1]

үнгэ	долгиной утын интервал	дабтамжын интервал
улаан	~ 700–635 nm	~ 430–480 THz
улаан хара	~ 635–590 nm	~ 480–510 THz
шара	~ 590–560 nm	~ 510–540 THz
ногоон	~ 560–520 nm	~ 540–580 THz
сэнхир	~ 520–490 nm	~ 580–610 THz
хүхэ	~ 490–450 nm	~ 610–670 THz
ягаан	~ 450–400 nm	~ 670–750 THz