Аляска

Аляска (англи: Alaska) — Хойто Америкэ түбиин баруун хойто хэһэгтэ оршихо Америкын Нэгэдэһэн Уласай можо улас юм. 2007 оной байдалаар хүн зон 683,478 байһанай ойролсоогоор 50%-нь Анкоридж метрополиин бүһын дагуу ажаһуудаг.^[2]

Аляска можо улас State of Alaska
АНУ-ай можо улас
Далбаа Уласай тамга
Уряа North to the Future Хойто ерээдүйн зүг
АНУ-да Аляскын байра
Ниислэл	Джуно
Албан ёһоной хэлэн	Англи
Нютаг дэбисхэр
Ниитэ	1 717 854 км²
Уһанай хуби	236 507 км² (13,77 %)
Хүн зон	731 449 (2012)[1]
Можо улас болоһон үдэр	1959 оной 1 һарын 3 (49-дэхи)
Захиргаан
- Амбан захирагша	Шон Парнелл
- Дэд захирагша	Мид Тредвелл

Конгрессһоо Аляскын байгаалиин нөөсэ баялигые АНУ-ай ерээдүйн үдэлтэ хүгжэлдэ онсо шухала ажа холбогдолтой гэжэ үзэн шиидбэри гаргаһанай үндэһэн дээрэ тус нютагые Россиин эзэнтэ гүрэнһөө худалдан абаа. Америкын Нэгэдэһэн Улас 1867 оной гурбадугаар һарын 30-нда нэгэ акр газарые 2 түб гү, али нэгэ га газарые 5 цент оршом үнээр ниитэ 7.2 сая доллараар худалдан абаһан. Ханша уналтые тоосожо үзэбэл тухайн үедэ түлэһэн мүнгэн дүн 2008 оной 360 сая оршом доллартай тэнсэнэ. 1912 оной табадугаар һарын 11-нда зохёон байгуулалтай нютаг дэбисхэр болгохоһоо үмэнэ энэ нютагта засаг захиргаанай хэд хэдэн өөршэлэлтэ хэгдэһэн. 1959 оной нэгэдүгээр һарын 3-нда АНУ-ай 49-дэхи можо улас болоо. Хойгые нэрэлхэдэл хэрэглэдэг байһан "Аляска" гэхэ нэрые Россиин колонизацилгын үедэ үгэһэн болоод энэ нэрэнь алеут хэлэнэй alaxsxaq ("эхэ газар" гү, али үгэшэлбэл "тэнгисэй ажаллалга шэглэдэг зүйл" гэһэн үгэһөө гаралтай.^[3] Энэ можо уласые мүн эжэл үндэһэнһөө гаралтай алеут үгэ болохо Alyeska гү, али "ехэ газар" гэһэн үгээр нэрэлдэг.