Анатоми

Анатоми (желтойн маттахь аνατομία «хадо»)- организман а, цуьнан декъийн а дӀахӀоттам Ӏамош долу биологин дакъа ду^[1]. Иштта анатоми- садолчу хӀуманийн дӀахӀоттаман организаци Ӏамош  ӀаламӀаморан дакъа ду. Историл хьалхара заманчохь кхолладелла, шира Ӏилма ду иза^[2].

Адамийн дегӀан дилха.

Анатоми кхиаран биологица а, эмбриологица а, дустаран анатомица а, эволюцин анатомица а, филогенетикан диттаца а къасталур доцу Ӏилма ду, хӀунда аьлча, анатоми церан процессийн гӀоьнца кхуьуш схьайогӀуш ю^[3].

Организмийн а, цуьнан декъийн а дӀахӀоттам а, функцеш а Ӏамош йолу анатоми а, физиологи а къасталур доцу ши низам ду.   и дисциплинаш кест- кеста  цхьана Ӏамайо.

Адаман анатоми- медицинехь пайдаоьцуш а, уггаре а коьртачех цхьаъ долу кӀорггера (фундаментале) Ӏилма ду^[4].

Анатомин дисциплина шина декъе екъалуш ю: макроскопан а,  микроскопан а. Макроскопан анатоми йа адаман топографин анатоми- бӀаьргаца а дийнатан дегӀан таллар ду. ТӀехулара анатоми (я бӀаьран анатоми; инг. surface anatomy) адаман топографин анатомин  дакъа ду. Микроскопан анатомехь тайп-тайпана дӀахӀоттам болу чкъураш а, клетканаш а толлуш оптикин гӀирс лелабо. Ткъа чкъураш Ӏамочу декъах гистологи олу.

Анатомин башхалла ю адаман органех а, дегӀан дӀахӀоттаман функцех а хьалхатаӀаме кхетар хилар.

Де дийне мел дели цуьнан кепаш (методаш) кхуьуш, талуш схьайогӀуш ю. Хьалхалерачу заманчохь йелла хӀуманаш а, чархаш а этӀа а йора. Ткъа XX-чу бӀешарахь медицинан визуализаци кхоллаелла, цу юккъе йогӀуш ю рентгенан а, ультраозан а, мисарболатан(магнитан)-резонансан томографи а.