کارناتاکا

کارناتاکا ویلایەتێکە لە کۆماری ھیندستان. ڕووبەرەکەی ٧٤ ھەزار و 74,122 square miles (191,980 km²). لە سوریا گەورەترە بەڵام لە سەنیگال بچووکترە. لە جوگرافیای نەریتی ھیندستاندا بەشێکە لە ناوچەی باشوور. ٣١ قەزای ھەیە. بەپێی سەرژمێری ساڵی ٢٠١١، ژمارەی دانیشتووانی نزیکەی ٦١٫١ ملیۆن کەسە.^[1] وەزیری سەرەکی ئێستای ویلایەتەکە باساڤاراج بۆمای لە پارتی بەھاراتیا جاناتا (BJP)یە.^[2] بەنگالۆر پایتەختی ویلایەتی کارناتاکایە. ھەروەھا بە پایتەختی ئایتی ھیندستان ناسراوە. میسۆر، مانگالۆر، ھوبلی-دارواد، کالابورگی و ھۆسپێت شارە گەورەکانی تری کارناتاکان. شوێنەکانی بینین لە کارناتاکا بریتین لە بەنگالۆر، میسۆر، ھامپی، بیجاپور، بێلور/ھالێبید، شیڤامۆگا، ساناتی (یادگیر) وشراڤانابێلاگۆلا. باخچەی ڕوەکی لالباگ، بادامی و ئاوی جۆگ ھەندێک لە شوێنە گەشتیارییە ناسراوەکانی کارناتاکان. زمانی کەنەدا زمانی فەرمی ویلایەتەکەیە و دیارترین زمانە کە خەڵکی کارناتاکا قسەی پێدەکەن. ھەروەھا لە زمانەکانی کارانتاکا بە زمانی تیلوگو، تامیل، ماراتی، ھیندی و مالایالم قسە دەکرێن.^[3] زمانی کەنەدی وەک یەکێک لە زمانە فەرمییەکانی ھیندستان ڕاگەیەندراوە. زۆرترین ژمارەی خەڵاتی گنانپیتی بەدەستھێناوە - ٨، کە دەبەخشرێتە نووسەران.^[4]کارناتاکا لە ڕۆژاوا ھاوسنوورە لەگەڵ دەریای عەرەبی، لە باکووری ڕۆژاوای گۆا، لە باکوورەوە لەگەڵ ماھاراشترا، لە باکووری ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ تێلانگانا، لە ڕۆژھەڵاتەوە ئەندرە پرادێش، لە باشوورەوە لەگەڵ تامیل نادو و لە باشووری ڕۆژاوای کیرالا. لە ڕووی تۆپۆگرافییەوە، کارناتاکا لە کەنارەکانی دەریای عەرەبی، غاتەکانی ڕۆژاوا، فەلاتی دەکان و غاتەکانی ڕۆژھەڵات پێکدێت. مێژووی کارناتاکا دەگەڕێتەوە بۆ سەدەی سێیەمی پێش زایین. یەک لە دوای یەک کارگێڕانی بەتوانا لە ھۆیسالا و چالوکیا و فەرمانڕەوا بەھێزەکانی ڤیجایاناگارا، تا ھاتنی موغەکان لە سەدەی ١٧ و ئینگلیزەکان لە سەدەی ١٨ بەشدارییان کردووە لە تێکەڵکردنی کولتوور و میرات کە ھێندەی دەوڵەمەندە بە ھەمان شێوەی کۆن.

کارناتاکا
ویلایەتی ھیندستان
شوێنی کارناتاکا لە ھیندستان
نەخشەی شاری کارناتاکا
وڵات	ھیندستان
ناوچە	باشووری ھیندستان
ڕووبەر
• سەرجەم	١٩١٩٨٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٧٤٬١٢٠ میلی چوارگۆشە)
ژمارەی دانیشتووان  (٢٠١١)
• سەرجەم	٦١٬٠٩٥٬٢٩٧[1]
ناوچەی کاتی	UTC+٠٥:٣٠

ھێماکانی پارێزگاکانی کارناتاکا

• 
  باڵندەی پارێزگای کارناتاکا
• 
  ئاژەڵێکی پارێزگای کارناتاکا
• 
  دارێکی پارێزگای کارناتاکا
• 
  گوڵی پارێزگای کارناتاکا

سەرچاوەکان

1. "List of districts of Karnataka". www.census2011.co.in. Retrieved 2019-03-13.
2. "Chief Ministers of Karnataka". Karnataka.com (بە ئینگلیزی). 2016-11-29. Retrieved 2019-03-13.
3. "Languages of Karnataka - Languages Spoken in Karnataka - Local Languages of Karnataka". www.bharatonline.com. Retrieved 2019-03-13.
4. "Jnanpeeth Awardees from Karnataka | Jnanapeeta Awardees | Jnanpith Award". www.karnatakavision.com. Archived from the original on 2021-02-11. Retrieved 2019-03-13. ١١ی شوباتی ٢٠٢١ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.

• دەروازەی ھیندستان
• دەروازەی جوگرافیا
• دەروازەی مێژوو

کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە کارناتاکا تێدایە.