Автомагистраль

Автомагистраль — транспорт куçмалли ятарласа тунă çул.

Швецин E4 автомагистралĕ

Кун-çулĕ

Пĕрремĕш автомагистрале (автострадăна) 1924 çулта Италин çурçĕрĕнче, Миланпа Варезе çыхăнтаракан хушăна (тăршшĕ 85 çм) тунă. 1939 çул тĕлне 500 çм яхăн автомагистральсене хута янă.

Германире автобансен тăршшĕ 1942 çул тĕлне 2100 çм яхăн шутланнă.

Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи хыççăн автомагистральсене Франципе Аслă Британире тума тытăннă. АПШ-ра та хăварт çулсене хастар туса пынă, 1974 çул тĕлне хăвăрт автомагистралĕсен пĕтĕмĕшле тасăлăвĕ 70 800 çм çитнĕ.

Автомобиль çулĕсен классификацийĕ

• Европа маршручĕсем — пĕрлĕх европăн транспорт системин пайĕ, E префиксĕ тата номер, хăш чух федераллă автомагистралĕсен татăкĕсемпе пĕр пекех пулать.
• Раççей федераллă автомагистралĕсем — вĕсен M префикс тата номер, федераллă бюджетран укçалаççĕ.
• Регион шайĕнчи автомобиль çулĕсем — A префиксĕ номер, федераци субъекчĕн бюджетĕнчен укçа уйăраççĕ.
• Муниципалитетсем хушшинчи шайри автомобиль çулĕсем — P префиксĕ тата номер, муниципалитет бюджетĕнчен укçа уйăраççĕ.
• Вырăнти шайри ытти çулсем —H префиксĕ тата номерĕ.

Автомобиль çулĕсен техникăллă классификацине ГОСТ Р 52398-2005 ăнлантарса пĕлтерет.

СНиП 2.05.02-85 «Автомобиль çулĕсем» автоçулсене пилĕк категорине пайлаççĕ.^[1].

Категори	Шутласа хунă хăвăртлăх, км/сех	Тӳрем мар вырăнта	Сăрт-ту вырăнĕнче	Ярăмсен шучĕсем	Ярăм анлăшĕ,м
I-а (автомагистраль)	150	120	80	4, 6, 8	3,75
I-б (Хăвăрт çул)	120	100	60	4, 6, 8	3,75
II	120	100	60	2	3,75
III	100	80	50	2	3,5
IV	80	60	40	2	3
V	60	40	30	1	—

• автомагистраль,
• Хăвăрт çул,
• ахаль тĕсĕллĕ çул (хăвăрт мар çул).

Официаллă ăнлантаркăчсем

Тĕнчери права акчĕсем

• n.i ст.1 гл.1 Конвенции о дорожном движении (Вена, 8.11.1968).

РФ права акчĕсем

• П.1.2 Правил дорожного движения РФ (утв. постановлением СМ РФ от 23.10.1993 № 1090.

Çавăн пекех

• Мускав ункăллă автомобиль çулĕ
• Санкт-Петербург ункăллă автомобиль çулĕ
• Германи автомагистралĕсем
• Çул пăкки