Итали эрехĕсем

Итали 2010 çулта эрех туса илнин калапăшĕпе тĕнчере пĕрремĕш вырăна йышăннă. Çапах та иçĕм лартнă çĕр лаптăкĕ чакса пырать:

• 1985 çул - 1 227 пин га;
• 2002 çул - яхăн 800 пин га;
• 2010 çул - яхăн 700 пин га.

Дионис

Итали эрех туни кун-çулĕ

Италире авалхи самантсенченех эрех тума тытăннă. Авалхи грексем Италие "Энотри" ( "эрех çĕрĕ" ) ячĕпе палăртнă.

Классификаци

Италире тăвакан мĕнпур эрехе тăваттă класа пайланă:

• DOCG ( Denominazione di Origina Controllata e Garantita ) - чи паллă, чи паха эрехсем ;
• DOC ( Denominazione di Origina Controllata ) - паха эрехсем ;
• IGT ( Indicazione Gepgrafica Tipica ) - вырăнти эрехсем ;
• Vino di Tavola - апатлану эрехĕсем.

Эрехтăвакан облаçĕсем

Итали облаçĕсем

Италире кашни 20 облаçре эрех тăваççĕ (пин гл):

Вырăн	Облаç	2000 çул	2010 çул
1	Венето	7 800	8 174
2	Эмилия-Романья	6 800	6 952
3	Сицили	9 500	6 175
4	Апули	9 500	5 920
5	Абруццио	4 000	3 054
6	Пьемонт	3 100	2 858
7	Тоскана	2 800	2 772
8	Кампани	2 100	1 830
9	Лацио	3 300	1 797
10	Ломбарди	1 500	1 277
11	Умбри	900	987
12	Марке	1 900	870
13	Фриули-Венеци-Джули	1 100	752
14	Трентино-Альто-Адидже	1 100	550
15	Сардини	1 000	550
16	Базиликата	500	500
17	Калабри	800	392
18	Лигури	200	120
19	Молизе	400	57
20	Валле д'Аоста	30	40

Пысăк эрехтăвакан енĕсем

Италире чи пысăк паха эрехтăвакан енĕсем ( DOC тата DOCG ) :

Ен	Облаç	Эрех	Иçĕм сорчĕсем
Chianti DOC	Кьянти	Тоскана	Пылаксăр хĕрлĕ эрех	Санджовезе, Канайоло, Треббьяно
Asti DOCG	Асти	Пьемонт	Чашкăракан пылак шурă эрех	Мускат
Soave DOC	Соаве	Венето	Пылаксăр шурă эрех	Гарганега
Gavi DOC	Гави	Пьемонт	Пылаксăр шурă эрех	Кортезе
Barolo DOCG	Бароло	Пьемонт	Пылаксăр хĕрлĕ эрех	Неббиоло
Barbaresco DOCG	Барбареско	Пьемонт	Пылаксăр хĕрлĕ эрех	Неббиоло
Brunello di Montalciano DOCG	Брунелло ди Монтальчино	Тоскана	Пылаксăр хĕрлĕ эрех	Санджовезе
Vino Nobile di Montepulciano DOCG	Вино Нобиле ди Монтепульчано	Тоскана	Пылаксăр хĕрлĕ эрех	Санджовезе
Prosecco di Valdobbiadene DOCG	Просекко ди Вальдоббядене	Венето	Пылаксăр, çурма пылак чашкăракан шурă эрех	Просекко

Иçĕм сорчĕсем

Италире 500 яхăн иçĕм сортне ӳстереççĕ. Чи анлă сарăлнă иçĕм сорчĕсем (га) {2004 çул}:

• Треббьяно ( 96 000 ), Санджовезе ( 86 000 ), Катаратто (74 000), Барбера (47 000), Италия - апатлану иçĕм сорчĕ (37 000), Мерло (32 000), Монтепульчано (31 000), Мальвазия (30 000), Негроамаро (30 000), Регина - апатлану иçĕм сорчĕ (19 000).
• Италире вырăнти иçĕм сорчĕ питĕ нумай:
  • шурă: Арнеис, Инзоли, Веспайоло, Верментино, Грекетто т.ыт. ;
  • хĕрлĕ: Корвина, Молинара, Неро д'Авола, Примитиво т.ыт.

Вырăнти иçĕм сорчĕсем

Паян Италире 1 500 иçĕм сорчĕ шутланать. Чылайăшĕ авалхи вырăнти паллăсăр сортсем. 1709 çулта питĕ хаяр, сивĕ хĕл пулнипе нумай иçĕм сорчĕ шăнса пĕтрĕ. Вĕсен вырăнне çĕр ĕçтешĕсем сивве тӳсекен, пысăк тухăçлă сортсене лартрĕç. Ку вăхăтран чăн итал иçĕм сорчĕсен шучĕ чакса пырать. 1970-мĕш çулсенчен пуçласа Италире тăван иçĕм сорчĕсене чĕрĕлетес ĕçе пырать :

• Иçĕм сорчĕсем аталану хуçалăхсем ( итал. Vitiarium ) никĕсленĕ : Azienda Agricola San Felice ( Тоскана ), Librandi ( Калабри ) ;
• Пĕчĕк эрехтăвакансем вырăнти иçĕм сорчĕсемчен тĕлĕнтерес паха эрехсем кăларма тытăннă ;
• Авалхи итальян сорчĕсем тĕнчĕре паллăрах пулаççĕ :
  • Фриули : Пиньоло, Риболла Джала, Скьоппеттино, Таццеленге ;
  • Венето : Озелета ;
  • Пьемонт : Фрейза, Тиморассо, Эрбалуче ;
  • Лацио : Чезанезе ;
  • Тоскана : Горготтеско, Маммоло, Саламано, Тенероне ;
  • Калабри : Гальоппо, Мантонико, Мальокко ;
  • Сицили : Катаратто, Фраппато ;
  • Сардини : Бовале т.ыт.

Паллă эрехтăвакансем

• Antinori, Gaja, Frescobaldi, Querciabella, Vietti.