Çурт-йĕр

Çурт-йĕр — пурăнмалли уйрăм тĕп çурт тата ун таврашĕнчи кирлĕлĕхе тивĕçтермелли ытти хапавсем.

Шереметьев графсен Кусково çурт-йĕрĕ

Тепĕр чухне çурт-йĕр тесе, çавăн пекех, çуртсен ушккăнне (сăмахран: центральная усадьба колхоза — колхозăн тĕп çурт-йĕрĕ), кунсăр пуçне, çынсем кĕрсе-тухса çуреме усă куракан хапавсеме калаççĕ (çурт тенисене пĕтĕмлетсе).

Çавăн пекех

• Кил-çурт
• Çурт
• Кил

Çурт-йĕр — çĕр çинче вырнаçнă, çынсене пурăнма, хăш чух ăс-хакăл кирлĕлĕхĕсемшĕн, выльăхсене усрама тата, çавăн пекех, тепĕр чухне, тăвăмлăх е управăш валли те тунă, кирлĕ инженери коммуникацийĕсемпе тивĕçтернĕ, калăпăшлă çурттăвăм тытăмĕ^[1][2]. Çĕр айĕнче е шыв айĕче вырнаçнă кунашкал тытăм çурт-йĕр шутланмасть^[3].

Парфенон

Асăннă паллăсем çук çурттăвăм тытăмĕсене (калăпăр, çул-йĕре) хапав теççĕ. Çавăн пекех, анлăрах пĕлтерĕшпе чухне, çурт-йĕр хăй те хапав шутнех кĕрет.

Чылай чухне çурт-йĕр вырăнне, синним пек, çурт теме май пур.

Ҫуртсем строительство сооруженийӗсенчен пӗри шутланаҫҫӗ. Наукӑпа техника тата нормативлӑ литературӑра час-часах "ҫуртсемпе сооруженисем"сӑмахсемпе усӑ кураҫҫӗ. Ҫак "сооруженисем" "ҫурт-йӗрсӗр ытти строительство сооруженийӗсем", сӑмахран, инженерипе техника сооруженийӗсем (кӗперсем, тӗтӗм трубисем, мачтӑсем, радио - телевизи башнисем тата ытти те), ҫӗр айӗнчи сооруженисем (тоннельсем, метрополитенӑн ҫӗр айӗнчи сооруженийӗсем, хӳтлӗх тата ытти ҫуртсем), меморипе архитектура сооруженийӗсем мӗне пӗлтернине ӑнланаҫҫӗ.

Ҫурчӗсем нумай, вӗсем ҫӗр айӗнчи этажсен ҫӳллӗшӗпе е нумайӑшӗпе, архитектура стилӗпе, конструкци системипе, строительство технологийӗпе тата илсе пыракан конструкцисен материалӗсемпе палӑраҫҫӗ.

Ҫуртсен пушар хӑрушсӑрлӑхӗ-объектра пушар тухма, пушар тухсан вара ҫынсене тата пурлӑха пушар факторӗсенчен хӳтӗлеме май парать.^[4]

Каçăсем

• Онлайн энциклопедия зданий
• Необычные здания мира 2010 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче архивланӑ.