Супетей

Супетей (ĕлĕкхи монголла: ᠰᠦᠪᠦᠭᠠᠲᠠᠢ, Sube'etai; хальхи монголла: Сүбээдэй, Sübeedei; китайла: 速不台, Subutai; пурăннă çулсем: 1176 — 1248) — вăтам ĕмĕрсенчи Монголи çарпуçĕ. Вăл, сăмахран, 1236-мĕш çулта Атăлçи Пăлхар патшалăхне çĕнсе илессине, 1237-мĕш çултан пуçласа Руç хулисемпе кнеçлĕхĕсене аркатса юхăнтарассине ертсе пынă.

Супетей
Çуралнă вăхăт	1176(1176)
Çуралнă вырăн	Монгол империйĕ
Вилнĕ вăхăт	1248
Вилнĕ вырăн	тăван çĕрĕнче
Пăхăнулăх	Монгол империйĕ
Çар ăрачĕ	утлă çар, çуран çар
Хисеп	тĕменçĕ
Çапăçусем/вăрçăсем	така çапăçăвĕ

Çăлкуçсенче ун ятне еплерех асăнассин варианчĕсем нумай: Субэдэй^[1][2], Субеетай, Субеетай-Баатур^[3], Субээтэй^[4], Субэтай^[5], Субэдай, Субэдай-бахадур, Субудай-Маадыр^[6], Субудай, Супатай. Хальхи чăваш тексчĕсенче вара ытларах "Супетей" теесси йăлана кĕнĕ.

Кунçул

Тимĕрçĕ ывăлĕ пулнă. Çамрăклах, пиччĕшĕсенчен тĕслĕх илсе, Чингисхан ушкăнне хутшăннă. Чингисхан вилсен унăн тăхăмĕсем патĕнче хĕсметре тăнă.

Вуламалли

• Gabriel R. A. Subotai the valiant: Genghis Khan's greatest general. — Greenwood Publishing Group, 2004. — 164 p. — ISBN 0275975827.
• Злыгостев В. А. Субэдэй. Всадник, покорявший вселенную. — Уфа: ДизайнПолиграфСервис, 2011. — 396 p. — ISBN 978-5-94423-236-6.

Çăлкуç пĕлтерĕшлĕ литература

• Монгольский обыденный изборник // Сокровенное сказание. Монгольская хроника 1240 г. ЮАНЬ ЧАО БИ ШИ. / Перевод С. А. Козина. — М.-Л.: Издательство АН СССР, 1941. — Т. I.
• Рашид ад-Дин. Сборник летописей / Перевод с персидского Л. А. Хетагурова, редакция и примечания профессора А. А. Семенова. — М., Л.: Издательство АН СССР, 1952. — Т. 1, кн. 1. — С. 158—160.
• Рашид ад-Дин. Сборник летописей / Перевод с персидского О. И. Смирновой,редакция профессора А. А. Семенова. — М., Л.: Издательство АН СССР, 1952. — Т. 1, кн. 2.
• Рашид ад-Дин. Сборник летописей / Перевод с персидского Ю. П. Верховского, редакция профессора И. П. Петрушевского. — М., Л.: Издательство АН СССР, 1960. — Т. 2.
• Переводы из «Юань-чао би-ши» // Страны и народы Востока / Перевод Б. И. Панкратова. — М.: Петербургское востоковедение, 1998. — Вып. XXIX.
• Переводы из «Юань ши» (фрагменты) // Храпачевский Р. П. Военная держава Чингисхана. — М.: АСТ: ЛЮКС, 2005. — С. 432—525. — ISBN 5-17-027916-7.