Gwyddor sy'n ymdrin â throsedd yn nhermau ymddygiad yr unigolyn ac amodau cymdeithasol yw troseddeg.[1] Ymwnaed hefyd â datblygiad y gyfraith, achosion a chydberthnasau tor-cyfraith, a dulliau o rwystro a rheoli ymddygiad troseddol. Un o'i phrif isfeysydd yw penydeg.
Hanes y ddisgyblaeth
Prif arloeswr troseddeg oedd Cesare Lombroso (1835–1909), yr ymchwilydd cyntaf i geisio esbonio ymddygiad y troseddwr yn nhermau'i nodweddion corfforol. Cyn hynny, cafodd tor-cyfraith ei hystyried yn fethiant ar ran moesoldeb yr unigolyn neu'n batholeg gymdeithasol. Yn niwedd y 19g a dechrau'r 20g, ymdrechodd sawl gwyddonydd lunio damcaniaeth fiolegol ar droseddu, drwy astudiaethau o ddiffygion meddyliol, cydberthynas y bersonoliaeth a'r corff, a nodweddion genetig y drwgweithredwr. Mae troseddeg gyfoes yn ymdrin â'r pwnc drwy ddulliau seicolegol a chymdeithasegol yn hytrach na biolegol.[2]
Cyfeiriadau
Dolen allanol
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
