Aberaeron

Tref arfordirol a chymuned yng Ngheredigion, Cymru, yw Aberaeron. Saif ar briffordd yr A487 tua hanner ffordd rhwng Aberteifi ac Aberystwyth. Mae lôn arall, yr A482, yn cysylltu'r dref â Llanbedr Pont Steffan i'r dwyrain.

Aberaeron

Math	tref, cymuned
Poblogaeth	1,422, 1,268, 1,520
Daearyddiaeth
Sir	Ceredigion
Gwlad	Cymru
Arwynebedd	158.28 ha
Gerllaw	Afon Aeron, Bae Ceredigion
Cyfesurynnau	52.24245°N 4.25939°W
Cod SYG	W04000357
Cod OS	SN458628
Cod post	SA46
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Elin Jones (Plaid Cymru)
AS/au y DU	Ben Lake (Plaid Cymru)
Statws treftadaeth	Henebion Cenedlaethol Cymru
Manylion
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Gweler hefyd Aeron (gwahaniaethu).

Adeiladwyd y dref gan y Parch Alban Thomas Jones-Gwynne ym 1805. Mae'r tai wedi'u gosod mewn patrwm ffurfiol — o dan ddylanwad y pensaer John Nash, medd rhai.

Crëwyd harbwr ar geg Afon Aeron, ac yn fuan daeth y dref yn ganolfan bysgota bwysig. Erbyn hyn, cychau hwylio sydd i'w gweld yn harbwr Aberaeron. Mae'r traeth yn braf ac wedi ennill baner las am ei lendid.

Gan fod Aberaeron rhwng de a gogledd Ceredigion, yma bellach mae pencadlys Cyngor Sir Ceredigion. Mae 1,422 o bobl yn byw yn y dref ac mae tua 60% ohonynt yn siaradwyr Cymraeg (2011); un o'r canrannau uchaf ar arfordir Ceredigion heddiw. Yr Aelod lleol o Senedd Cymru yw Elin Jones (Plaid Cymru) ac yn Senedd y DU (San Steffan) gan Ben Lake (Plaid Cymru).

Gerllaw ceir plasdy hynafol Llannerch Aeron, sy'n eiddo i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol. Lleolir Ysgol Gyfun Aberaeron yn y dref.

Cyfrifiad 2011

Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:^[1][2][3]

Cyfrifiad 2011
Poblogaeth cymuned Aberaeron (pob oed) (1,422)			100%
Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Aberaeron) (832)			59.9%
:Y ganran drwy Gymru			19%
Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Aberaeron) (936)			65.8%
:Y ganran drwy Gymru			73%
Y nifer dros 16 sydd mewn gwaith (Aberaeron) (370)			50.5%
:Y ganran drwy Gymru			67.1%

Enwogion

• Syr Geraint Evans - bu'r canwr opera enwog yn byw yn Aberaeron am dros ddeng mlynedd ar hugain.

Gweler hefyd

• Croeso i Ardal Aberaeron - Ceinewydd (2007), teithlyfr