Beuno

Sant o Gymru oedd Beuno (bu farw c.642). Mae'n fwyaf adnabyddus fel sylfaenydd clas Clynnog Fawr yng Ngwynedd.

Beuno
Ganwyd	6 g, c. 570  Teyrnas Powys
Bu farw	21 Ebrill 640  Clynnog Fawr
Dinasyddiaeth	Cymru
Swydd	abad
Dydd gŵyl	20 Ebrill, 21 Ebrill
Tad	Bugi

Bywgraffiad

Mae'r unig fuchedd sydd ar gael yn hwyr, yn dyddio o tua 1350, yn Llyfr Ancr Llanddewi Brefi. Dywedir ei fod yn perthyn i deulu brenhinol Morgannwg, ac iddo gael ei eni ym Mhowys, ar lan Afon Hafren. Cafodd ei addysgu yng Nghaerwent cyn ymsefydlu yn Aberriw. Yn ddiweddarach bu yng Ngwyddelwern a Threffynnon, cyn ymsefydlu yng Nglynnog. Dywedir i'r tir i sefydlu'r clas yng Nghlynnog gael ei roi gan bennaeth o'r enw Gwyddeint, cefnder i frenin Gwynedd, Cadwallon ap Cadfan, oedd yn teyrnasu rhwng tua 620 a 633.

Dywedir fod y santes Gwenffrewi yn nith iddo. Yn ôl y traddodiad, syrthiodd pendefig ieuanc o'r enw Caradog mewn cariad a hi, a phan wrthododd hi ef, torrodd ei phen a chleddyf. Gosododd Beuno ei phen yn ôl ar ei hysgwyddau a'i hadfywio.

Eglwysi

Mae'r eglwysi a gysegrwyd i Sant Beuno yn cynnwys Aberffraw a Trefdraeth ar Ynys Môn a Chlynnog, Penmorfa, Carnguwch, Pistyll, a Botwnnog yng Ngwynedd. Ym Mhowys mae Llanycil, Gwyddelwern, Aberriw a Betws Cydewain wedi eu cysegru iddo.

Mae ei ddydd gŵyl ar 21 Ebrill.

Rhestr Wicidata:

Diweddarwch y rhestr nawr | WQS | Chwiliwch am ddelweddau

#	Eglwys neu Gymuned	Delwedd	Cyfesurynnau	Lleoliad	Wicidata
1	Coleg Jeswitaidd Sant Beuno		53.2571°N 3.3807°W / 53.2571; -3.3807	Sir Ddinbych	Q7592665
2	Eglwys Beuno Sant, Penmorfa		52.9402°N 4.17211°W / 52.9402; -4.17211	Dolbenmaen	Q7592663
3	Eglwys Beuno Sant, Trefdraeth		53.2067594°N 4.3842557°W / 53.2067594; -4.3842557 53.2067°N 4.38428°W / 53.2067; -4.38428	Bodorgan	Q7592664
4	Eglwys Sant Beuno		51.2213°N 3.659°W / 51.2213; -3.659 51.2214517°N 3.65911684°W / 51.2214517; -3.65911684	Porlock	Q5192866
5	Eglwys Sant Beuno		53.021°N 4.36522°W / 53.021; -4.36522	Clynnog Fawr	Q17738584
6	Eglwys Sant Beuno		52.9521°N 4.48976°W / 52.9521; -4.48976	Pistyll	Q17739791
7	Eglwys Sant Beuno		52.599057°N 3.200607°W / 52.599057; -3.200607	Aberriw	Q20714145
8	Eglwys Sant Beuno		52.5618°N 3.2943°W / 52.5618; -3.2943	Betws Cedewain	Q20714149
9	Eglwys Sant Beuno		52.949077°N 4.4213921°W / 52.949077; -4.4213921	Pistyll	Q29484060
10	Eglwys Sant Beuno		52.900268°N 3.6149266°W / 52.900268; -3.6149266	Llanycil	Q29502733
11	Eglwys Sant Beuno		52.894373°N 4.420481°W / 52.894373; -4.420481	Gwynedd	Q114567386
12	Eglwys Sant Beuno a Sant Pedr		51.976364°N 3.016101°W / 51.976364; -3.016101	Llanveynoe	Q26347277
13	Eglwys Sant Beuno a'r Santes Fair		53.2937°N 3.28241°W / 53.2937; -3.28241	Chwitffordd	Q17737961
14	Eglwys Sant Beuno, Aberffraw		53.190715°N 4.466638°W / 53.190715; -4.466638	cymuned Aberffraw	Q7592661
15	Eglwys Sant Beuno, Botwnnog		52.853283°N 4.5816902°W / 52.853283; -4.5816902	Botwnnog	Q29483977
16	Eglwys Sant Beuno, Gwyddelwern		53.0094°N 3.38053°W / 53.0094; -3.38053	Gwyddelwern	Q17741544

Diwedd y rhestr a gynhyrchwyd yn otomatig o Wicidata.