Offeryn chwythbren

Yn ôl traddodiad cerddoriaeth glasurol y Gorllewin, rhennir offerynnau chwyth yn offerynnau pres ac offerynnau chwythbren. Mae offerynnau pres yn cynhyrchu sain pan fydd gwefusau'r chwaraewr yn dirgrynu yn erbyn darn ceg. Mae offerynnau chwythbren yn cynhyrchu sain naill ai wrth i'r chwaraewr chwythu ar gorsen (fel clarinét), neu drwy chwythu yn erbyn ymyl finiog (fel ffliwt). Y dull o gynhyrchu sain sy'n nodweddu'r ddau grŵp ac nid y deunyddiau y maent wedi'u gwneud ohonynt. Ar un adeg roedd offerynnau chwythbren mewn gwirionedd wedi'u gwneud o bren, ond erbyn heddiw gallant hefyd fod wedi'u gwneud o ddeunyddiau eraill, gan gynnwys metel a phlastig. Yn yr un modd, nid yw rhai offerynnau pres wedi'u gwneud o fetel.

Offeryn chwythbren

Enghraifft o:	dosbarth o offerynnau cerdd
Math	offeryn chwyth
Dynodwyr
Freebase	/M/085jw
Thesawrws y BNCF	1606
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Yn y gerddorfa symffoni draddodiadol, mae'r offerynnau yn yr adran chwythbren yn cynnwys:

• y ffliwt (a weithiau'r picolo a'r ffliwt alto)
• yr obo (a weithiau'r cor anglais a'r Heckelffon
• y clarinét (a weithiau'r clarinét picolo, y clarinét bas a'r clarinét contrabas)
• y basŵn (a weithiau'r basŵn dwbl)

Nid aelod safonol o'r gerddorfa, ond hefyd offeryn chwythbren yw

• y sacsoffon

Gall cerddorfeydd sy'n chwarae cerddoriaeth o'r 18g hefyd gynnwys

• y recorder
• yr oboe da caccia and yr oboe d'amore (perthnasau'r obo)
• y corn baset (perthnasau'r clarinét)

Mae llawer o offerynnau chwyth tebyg o gyfnodau cynharach (e.e. y chwythgorn a'r crymgorn) neu o draddodiadau eraill (e.e. y shakuhachi o Japan, y zurna o Dwrci) yn bodloni'r meini prawf ar gyfer cael eu dosbarthu fel offerynnau chwythbren, ond anaml y gwneir hyn.

Ffynonellau

• Anthony C. Baines, Woodwind Instruments and Their History (Llundain: Faber and Faber, 1967)