Ray Reardon

Chwaraewr snwcer o Gymru oedd Ray Reardon MBE (8 Hydref 1932 – 19 Gorffennaf 2024).^[1] Roedd yn cael ei ystyried yn un o'r chwaraewr snwcer gorau erioed. Cafodd y llysenw 'Dracula' oherwydd steil ei wallt.

Ray Reardon
Ganwyd	8 Hydref 1932  Tredegar
Bu farw	19 Gorffennaf 2024  o canser
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	chwaraewr snwcer
Gwobr/au	MBE, Snooker Hall of Fame
Chwaraeon
Gwlad chwaraeon	Cymru

Bywyd cynnar

Cafodd ei eni yn Nhredegar. Cychwynodd weithio fel glöwr cyn ei fod yn bymtheg, gan ddilyn ôl-traed ei dad, Ben. Yn nghanol y 1950au, gorfodwyd y teulu i symud er mwyn chwilio am waith. Sefydlodd y teulu yn Swydd Stafford lle cafodd Ben a'i fab Ray waith ym mhwll glo Florence. Yn 1957, roedd mewn damwain pwll glo pan gwympodd traws mewn twnnel. Cymerodd hi ddeuddeg dyn i gloddio'r rwbel o'r ffordd ac roedd Ray yn sownd am dair awr cyn ei achub. Yn 1960 ymunodd Ray a'r heddlu yn Stoke-on-Trent.^[2]

Gyrfa

Enillodd pencampwriaeth y byd chwe gwaith rhwng 1970 a 1978. Ef oedd y chwaraewr cyntaf i fod yn safle "rhif un yn y byd" pan gyflwynwyd rhestr safloedd byd yn ystod 1976-1977, a parhodd yn y safle cyntaf am bum mlynedd.^[3]

Ymddeolodd o chwarae snwcer yn 1991 pan oedd yn 58 mlwydd oed. Yn ddiweddarach gweithiodd fel ymgynghorydd i chwaraewyr snwcer iau yn cynnwys Ronnie O'Sullivan.