Εδαφικός σχηματισμός της Γαλλίας
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο εδαφικός σχηματισμός της Γαλλίας είναι η διαδικασία που οδήγησε στη δημιουργία της επικράτειας της Γαλλίας όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, ξεκινώντας από το Δυτικό Φραγκικό Βασίλειο που δημιουργήθηκε από τη Συνθήκη του Βερντέν το 843.
Τα σύνορα του βασιλείου δεν άλλαξαν σημαντικά έως τον 14ο αιώνα, εκτός από την απώλεια της κυριαρχίας στην κομητεία της Βαρκελώνης, που ήταν πολύ απομακρυσμένη για να προστατευθεί. Οι πρώτοι βασιλιάδες της δυναστείας των Καπετιδών αφοσιώθηκαν στην ισχυροποίηση της εξουσίας τους μέσα στο βασίλειό τους. Για το σκοπό αυτό, εκμεταλλεύτηκαν επιδέξια τις διαμάχες μεταξύ των ταραχοποιών υποτελών τους φεουδαρχών, υποστηριζόμενοι από την Εκκλησία και τις πόλεις. Οι μεγάλες συγκρούσεις με τους βασιλείς της Αγγλίας, επίσης υποτελείς του βασιλιά της Γαλλίας λόγω των κτήσεών τους στη Γαλλία, πρόσφεραν την ευκαιρία στη βασιλική εξουσία να εδραιωθεί. Η προσάρτηση της Νορμανδίας και του Λανγκεντόκ από τον 13ο αιώνα στις βασιλικές κτήσεις ήταν δύο σημαντικά βήματα προς την ενοποίηση του βασιλείου.
Η επέκταση πέρα από τον Ροδανό ποταμό, που παρέμενε για μεγάλο χρονικό διάστημα το σύνορο, άρχισε με την αγορά του Ντωφινέ το 1349. Λίγο μετά τον εκατονταετή πόλεμο, ο Λουδοβίκος ΙΑ΄ προσάρτησε τα δύο πιο ισχυρά δουκάτα, της Βουργουνδίας και του Ανζού (Ανδεγαυίας) καθώς και την Προβηγκία (1481-1482). Και πριν από το τέλος του 15ου αιώνα, οι γάμοι (1491 και 1499) της Άννας της Βρετάνης με τους βασιλείς Κάρολο Η΄ και Λουδοβίκο ΙΒ΄ είχαν για περαιτέρω συνέπεια την οριστική ένωση το 1532 της Βρετάνης, που μέχρι τότε ήταν ισχυρό ανεξάρτητο δουκάτο.
Ο Ρισελιέ και μετά από αυτόν ο Λουδοβίκος ΙΔ΄ επιχείρησαν τη διεύρυνση των συνόρων προς τον βορρά και προς τον Ρήνο. Επιδίωξαν να περιορίσουν τη φιλοδοξία του αυστριακού Οίκου των Αψβούργων για ηγεμονία στην Ευρώπη, ενώ η απώλεια της Φλάνδρας είχε μεταφέρει επικίνδυνα τα σύνορα κοντά στο Παρίσι. Η Αλσατία, το Αρτουά και η Φρανς-Κοντέ προσαρτήθηκαν μεταξύ 1648 και 1697. Το δουκάτο της Λωρραίνης, ένας θύλακας μέσα στο βασίλειο πριν ενσωματωθεί το 1766, επέτρεψε, με την προσάρτηση της Κορσικής το 1769, την εδραίωση της επικράτειας.
Η γαλλική επικράτεια αυξήθηκε προσωρινά υπό τη Γαλλική Επανάσταση και την Α΄ Αυτοκρατορία στην αριστερή όχθη του Ρήνου. Ωστόσο, το 1815 στο Συνέδριο της Βιέννης τα σύνορα αποκαταστάθηκαν όπως ήταν πριν τους Ναπολεόντειους πολέμους.
Τον 19ο αιώνα, έγιναν μόνο μικρές εξελίξεις. Το δουκάτο της Σαβοΐας και η κομητεία της Νίκαιας ενώθηκαν οριστικά με τη Γαλλία το 1860. Η Αλσατία-Λωρραίνη προσαρτήθηκαν από τη Γερμανία μετά τον ατυχή γαλλοπρωσικό πόλεμο του 1871 και έγιναν ξανά γαλλικές το 1918.